ประสิทธิภาพจากน้ำมันหอมระเหยมะแขว่น, เปปเปอร์มินต์และยูคาลิปตัส ในการกำจัดเห็บโค (Rhipicephalus microplus)

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิภาพจากน้ำมันหอมระเหยมะแขว่น, เปปเปอร์มินต์และยูคาลิปตัส ต่อการกำจัดเห็บโค (R. microplus) ภายใต้ห้องปฏิบัติการ (in vitro) วิธี Adult immersion test (AIT) ในการทดสอบเปอร์เซ็นต์การตายและยับยั้งการออกไข่เห็บ (Egg-laying inhibit) ในระยะเวลา 14 วัน โดยใช้เห็บระยะตัวเต็มวัยทั้งหมด 150 ตัว แบ่งกลุ่มทดลองเป็น 5 กลุ่มๆ 3 ซ้ำๆ ละ 10 ตัว ได้แก่ กลุ่มควบคุมลบ (น้ำยาสำหรับเจือจางน้ำมันหอมระเหย), ควบคุมบวก (สารกำจัดแมลงทางการค้า; Ecto-tak^®), น้ำมันหอมระเหยมะแขว่น, เปปเปอร์มินต์ และยูคาลิปตัส ที่ความเข้มข้น 8% ผลการศึกษา พบว่า น้ำมันหอมระเหยมะแขว่น, เปปเปอร์มินต์ และยูคาลิปตัส ส่งผลต่อเปอร์เซ็นต์การตายเห็บโคแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) โดยน้ำมันหอมระเหยมะแขว่นมีเปอร์เซ็นต์การตายของเห็บสูงที่สุด 100 เปอร์เซ็นต์ ในวันที่ 7 รองลงมา คือ น้ำมันหอมระเหยเปปเปอร์มินต์ ส่งผลต่อเปอร์เซ็นต์การตายของเห็บ 100% ในวันที่ 14 แต่น้ำมันหอมระเหยยูคาลิปตัส, ควบคุมลบ และควบคุมบวกส่งผลต่อเปอร์เซ็นต์การตายของเห็บโคที่มากกว่า 14 วัน และการศึกษาประสิทธิภาพน้ำมันหอมระเหยการยับยั้งการออกไข่ของเห็บ พบว่า น้ำมันหอมระเหยมะแขว่น และเปปเปอร์มินต์มีเปอร์เซ็นต์ยับยั้งการออกไข่เห็บได้ดีที่สุด คือ 100% ที่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05)  สรุปผลการศึกษาพบว่า น้ำมันหอมระเหยมะแขว่นมีประสิทธิภาพต่อเปอร์เซ็นต์การตายและสามารถยับยั้งการออกไข่เห็บได้ดีที่สุดเทียบเท่ากับสารกำจัดแมลงทางการค้า ซึ่งการใช้น้ำมันหอมระเหยจากสมุนไพรสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการควบคุมและกำจัดเห็บโคได้ โดยมีฤทธิ์ตกค้างในสิ่งแวดล้อมน้อยไม่ส่งผลเสียต่อผู้ใช้งานและยังสามารถประยุกต์ใช้ในการผลิตสัตว์ในระบบอินทรีย์ได้ในอนาคต