ผลของชนิดและอายุการตัดที่แตกต่างกันของหญ้ากินนีต่อการให้ผลผลิต และค่าองค์ประกอบทางเคมี เพื่อใช้เป็นแหล่งอาหารหยาบสำหรับสัตว์เคี้ยวเอื้อง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การทดลองครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของชนิดและอายุการตัดที่แตกต่างกันของหญ้ากินนี ต่อการให้ผลผลิต และองค์ประกอบทางเคมีเพื่อใช้เป็นแหล่งอาหารหยาบแก่สัตว์เคี้ยวเอื้อง โดยทำการจัดทรีทเมนต์ทดลองแบบ 3x3 แฟคทอเรียลภายใต้แผนงานทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ ซึ่งแบ่งปัจจัยศึกษาเป็น 2 ปัจจัย ได้แก่ 1) ชนิดของหน้ากินนีที่ต่างกัน 3 ชนิด (หญ้ากินนีสีม่วง, หญ้ากินนีมอมบาซ่า และหญ้ากินนีมูนริเวอร์) และ 2) อายุการตัดที่แตกต่างกัน 3 ระยะ (30, 45 และ 60 วัน ตามลำดับ) ปลูกโดยใช้ต้นพันธุ์ในบ่อปูนซีเมนต์ก้นปิด และทำการตัดปรับสภาพของหญ้าที่ 60 วันของการปลูก จากนั้นจึงทำการเก็บข้อมูลความสูง การแตกหน่อ ผลผลิต และวิเคราะห์หาค่าองค์ประกอบทางเคมี ผลการทดลองพบว่า อิทธิพลร่วมของหญ้ากินนีมอมบาซ่าที่ตัดเมื่ออายุ 60 วัน มีค่าความสูง การแตกหน่อ ผลผลิตน้ำหนักสดและแห้งสูงที่สุด (P<0.01) เมื่อแยกเฉพาะปัจจัย พบว่าหญ้ากินนีมอมบาซ่าและการตัดหญ้าที่อายุ 60 วัน ให้ผลิตน้ำหนักสดและน้ำหนักแห้งสูงที่สุด (P<0.01) ส่วนค่าโปรตีนหยาบ พบว่าหญ้ากินนีมอมบาซ่าที่ตัดเมื่ออายุ 30 วัน มีค่าสูงที่สุด (P<0.01) เมื่อแยกเฉพาะปัจจัย พบว่าหญ้ากินนีมูนริเวอร์และการตัดหญ้าที่อายุ 30 วัน ให้ค่าโปรตีนหยาบสูงที่สุด (P<0.01) ดังนั้นจากการศึกษาในครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าการตัดหญ้ากินนีมอมบาซ่าที่อายุ 60 วัน จะให้ผลผลิตสูงที่สุด แต่การตัดหญ้ากินนีมอมบาซ่าที่ 30 วัน ให้ค่าโปรตีนหยาบสูงที่สุด
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กรมปศุสัตว์. 2545. หญ้ากินนีสีม่วง. เอกสารคำแนะนำ. โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด. กรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.
กรมพัฒนาที่ดิน. 2557. ลักษณะและสมบัติของชุดดินจัดตั้งในประเทศไทย. แหล่งข้อมูล: http://oss101.ldd.go.th/web_thaisoils/INDEX.HTM. ค้นเมื่อ 29 เมษายน 2567.
กานต์สิรีเกศ เลิศสรรสิริ, ธีรชัย หายทุกข์ และอนุสรณ์ เชิดทอง. 2562. ระดับการตัดหญ้าพืชอาหารสัตว์ต่อปริมาณผลผลิตและองค์ประกอบทางเคมี ในช่วงฤดูหนาวทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย. แก่นเกษตร. 47: 365-390.
ดุจดาว คนยัง, ศุกรี อยู่สุข, พิชิตร์ วรรณคำ, มรกต วงศ์หน่อ และฐาปกรณ์ วิชานำ. 2561. ผลผลิตและคุณค่าทางโภชนะของหญ้า 4 สายพันธุ์ที่อายุการตัด 40 และ 50 วัน. แก่นเกษตร. 46: 515-519.
พิมพาพร พลเสน, สุกัญญา คำพะแย และวิรัช สุขสราญ. 2556. ผลผลิตและส่วนประกอบทางเคมีของหญ้ากินนีสีม่วง หญ้ากินนีมอมบาซ่าและหญ้ากินนีโคโลเนียว ในพื้นที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาอาหารสัตว์ขอนแก่น. ใน: รายงานผลการวิจัยสำนักพัฒนาอาหารสัตว์ ประจำปี 2556 กรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.
ภัทยา นาปะเสริฐ. 2560. เทคโนโลยีการผลิตพืชอาหารสัตว์. คณะเทคโนโลยีมหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี, อุดรธานี.
เมธา วรรณพัฒน์ และฉลอง วชิราภากร. 2553. เทคนิคการให้อาหารโคเนื้อโคนม. ภาควิชาสัตวศาสตร์ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ขอนแก่น.
ศรัณย์พงศ์ ทองเรือง, สุภาวดี มานะไตรนนท์, ตรรกวิท แสวงกิจ และโสภณ คชโสภณ. 2563. ผลผลิต ลักษณะทางพืชอาหารสัตว์ และคุณค่าทางโภชนะของหญ้ากินนีสีม่วงและหญ้ากินนีมอมบาซ่าที่อายุการตัดแตกต่างกัน. สัตวแพทย์มหานครสาร. 15: 199-207.
ศรัณย์พงศ์ ทองเรือง, กานต์กวี แคล้วเครือ, พงศธร พรมบุตร และสุภาวดี มานะไตรนนท์. 2564. การเปรียบเทียบผลผลิต ลักษณะทางพืชอาหารสัตว์ความหวาน และคุณค่าทางโภชนะของหญ้าหวาน (Pennisetum purpureum cv. Mahasarakham) และหญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1 (Pennisetum purpureum x Pennisetum americanum) ที่อายุการตัดต่างกัน. แก่นเกษตร. 49: 1092-1102.
ศูนย์ภูมิอากาศกองพัฒนาอุตุนิยมวิทยา. 2566. ภูมิอากาศจังหวัดพิษณุโลก. แหล่งที่ข้อมูล: http://climate.tmd.go.th/data/province/%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B8%AD/%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A9%E0%B8%93%E0%B8%B8%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81.pdf. ค้นเมื่อ 29 เมษายน 2567.
สาธิต ขันทนันท์. 2550. อิทธิพลของการตัด ปุ๋ยไนโตรเจนและระยะปลูกที่มีต่อผลผลิต คุณภาพและความเป็นอยู่ของหญ้ากินนีสีม่วง. วิทยานิพนธ์ ปริญญาวิทยาศาสตร์ ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ขอนแก่น.
สายัณห์ ทัดศรี. 2547. พืชอาหารสัตว์เขตร้อน. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
สำนักพัฒนาอาหารสัตว์. 2561. กินนีมอมบาซา Mombaza. แหล่งที่ข้อมูล: https://nutrition.dld.go.th/ nutrition/index.php/using-joomla/2754-2023-06-14-03-15-37. ค้นเมื่อ 29 เมษายน 2567.
สำนักพัฒนาอาหารสัตว์. 2566. พันธุ์พืชอาหารสัตว์ที่สำคัญ. แหล่งที่ข้อมูล: https://nutrition.dld.go.th/nut rition/index.php/using-joomla/2754-2023-06-14-03-15-37. ค้นเมื่อ 29 เมษายน 2567.
เสมอใจ บุรีนอก. 2557. คุณภาพพืชอาหารสัตว์และการใช้ประโยชน์. สาขาวิชาเทคโนโลยีการเกษตรและสิ่งแวดล้อม คณะวิทยาศาสตร์และศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน, นครราชสีมา.
อภินันท์ จินดานิรดุล, ขบวน อินทรักษ์, อภิชาติ บุญเรืองขาว และจุรีรัตน์ เงินแดง. 2556. อิทธิพลของระยะปลูกและอายุการตัดต่อผลผลิตหญ้ากินนีสีม่วงภายใต้ร่มเงาสวนปาล์มน้ำมัน. น. 17-28. ใน: รายงานผลงานวิจัยประจำปี 2556. กองอาหารสัตว์ กรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.
อุบลฟอเรสซีด. 2561. หญ้ากินนีมูนริเวอร์. แหล่งที่ข้อมูล : https://ubonforageseeds.com/th/seeds /munriver/. ค้นเมื่อ 29 เมษายน 2567.
Abd El-Mola, A. M., and M. I. Nassar. 2023. Effect of partially or completely substitution of clover hay by guinea grass (Spanish panicum Mombasa) forage on nutrient digestibility, blood parametersand performance of lactating buffaloes. Egyptian Journal of Animal Production. 60: 123- 129.
AOAC. 2000. Association of Office Analytical Chemist, 17th Edition. Association of Official Chemist, Inc. Washington, DC.
Arslan, C., and D. Essiz. 2009. Establishing the optimum cutting date and additives for pasture grass silage and its mycotoxin levels. Kafkas Universitesi Veteriner Fakultesi Dergisi. 15: 531-538.
Ball, M. A., J. G. Coors, and R. D. Shaver. 1997. Impact of the maturity of corn for use as silage in the diets of dairy cows on intake, digestion, and milk production. Journal of Dairy Science. 80: 2497–2503.
Do, T. H., T. S. Nguyen, T. T. H. Dao, X. T. Hoang, T. B. N. Tran, M. Peters, and M. Atieno. 2023. Evaluation of improved forage varieties in Mai Son district, Son La province, Vietnam. International Center for Tropical Agriculture. Hanoi, Vietnam.
Humphreys, L. R. 1991. Tropical pasture utilisation. Cambridge University Press, Cambridge.
Junges, L., E. N. O. Gomes, A. R. Candido, L. C. V. Ítavo, C. C. B. F. Ítavo, E. M. Coelho, and A. M. Dias. 2024. Longer cutting intervals on the characteristics of Guinea grass: morphogenetic, productive, and nutritional traits. Available: https://www.researchgate.net/publication/375263620Longer_cutting_intervals_on_the_characterristics_of_Guinea_grass_morphogenetic_productive_and_nutritional_traits. Accessed May. 10, 2024.
National Research Council. 1988. Nutrient requirements of dairy cattle. 6th Edition. National Academy Press, Washington, DC.
Owusu-Danquah, E., K. Souksamlane, M. Atieno, and M. Peters. 2023. Participatory forage evaluation for integration in mixed crop-livestock-tree systems in upland intensive and highland extensive systems of Lao PDR: Preliminary assessment and results. Preliminary assessment and results. Cali (Colombia): International Center for Tropical Agriculture; National Agriculture and Forestry Research Institute, Laos.
Phaikaew, C., G. Nakamanee, and P. Pholsen. 2007. Purple guinea: a high quality grass for forage and seed that improves smallholder income in Thailand. pp. 61-76. In: Proceedings of an International Forage Symposium. Faculty of Agriculture, Ubon Ratchathani University. Ubon Ratchathani.
Steel, R. G. D., and J. H. Torrie. 1980. Principles and Procedure of Statistics. New York: McGraw Hill Book Co., U.S.A.
Van Soest, P. J., J. B. Robertson, and B. A. Lewis. 1991. Methods for dietary fiber neutral detergent fiber, and non-starch polysaccharides in relation to animal nutrition. Journal of Dairy Science. 74: 3583-3597.
Vu, C., M. W. A. Verstegen, W. H. Hendriks, and K. C. Pham. 2011. The nutritive value of mulberry leaves (Morus alba) and partial replacement of cotton seed in rations on the performance of growing Vietnamese cattle. Asian-Australasian Journal of Animal Sciences. 24: 1233-1242.