ความต้องการความรู้ในการเลี้ยงกุ้งก้ามกรามของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มผู้เลี้ยง กุ้งก้ามกรามบัวบาน อำเภอเมือง จังหวัดกาฬสินธุ์
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความต้องการความรู้ในการเลี้ยงกุ้งก้ามกรามของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มผู้เลี้ยงกุ้งก้ามกรามบัวบาน จังหวัดกาฬสินธุ์ ประชากรในการศึกษา คือ สมาชิกวิสาหกิจชุมชนกลุ่มผู้เลี้ยงกุ้งก้ามกรามบัวบาน อำเภอเมือง จังหวัดกาฬสินธุ์ จำนวน 49 ราย เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้างใน 4 ส่วน ได้แก่ 1) ข้อมูลทั่วไปของเกษตรกร 2) สภาพการเลี้ยงกุ้งก้ามกรามของเกษตรกร 3) ความคิดเห็นต่อความสำคัญของความรู้ในการเลี้ยงกุ้งก้ามกราม และ 4) ความคิดเห็นของเกษตรกรต่อความรู้ในการเลี้ยงกุ้งก้ามกรามของตนเอง โดยข้อมูลการเลี้ยงกุ้งก้ามกรามของเกษตรกรที่รวบรวมได้จะนำมาวิเคราะห์ตามหลักสถิติเชิงพรรณา และประยุกต์ใช้วิธีการของ Borich เพื่อประเมินความต้องการความรู้ในการเลี้ยงกุ้งก้ามกรามของเกษตรกร ผลการศึกษาพบว่า การเลี้ยงกุ้งก้ามกรามของสมาชิกกลุ่มส่วนใหญ่เป็นรูปแบบกึ่งพัฒนาที่มีการใช้เครื่องเพิ่มออกซิเจน มีการตรวจวัดคุณภาพน้ำ มีโรงเรือนจัดเก็บอุปกรณ์ และใช้อาหารสำเร็จรูป ในส่วนของความคิดเห็นต่อความสำคัญของความรู้ในการเลี้ยงกุ้งก้ามกราม โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก (ค่าเฉลี่ย 3.98) ประเด็นความรู้ที่มีความสำคัญ 3 อันดับแรก ได้แก่ 1) การจัดการอนุบาลลูกกุ้งก้ามกราม (ค่าเฉลี่ย 4.45) 2) การตลาดและช่องทางการจัดจำหน่าย (ค่าเฉลี่ย 4.29) และ 3) การเตรียมบ่อและการจัดการคุณภาพน้ำ (ค่าเฉลี่ย 4.24) ส่วนความคิดเห็นต่อความรู้ในการผลิตกุ้งก้ามกรามของตนเอง โดยภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง (ค่าเฉลี่ย 2.61) โดยความคิดเห็นของเกษตรกรต่อความรู้ของตนเองมีคะแนนเฉลี่ย 4 อันดับแรก ได้แก่ 1) การใช้จุลินทรีย์ในการเลี้ยงกุ้งก้ามกราม (ค่าเฉลี่ย 3.00) 2) การบริหารจัดการกลุ่ม (ค่าเฉลี่ย 2.96) 3) การจัดการเลี้ยงกุ้งก้ามกรามระยะหลังช่วงอนุบาล-พร้อมขาย (ค่าเฉลี่ย 2.80) และ 4) การบำรุงรักษาเครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้ในฟาร์ม (ค่าเฉลี่ย 2.80) จากการประเมินความต้องการความรู้ พบว่า กลุ่มวิสาหกิจชุมชนต้องการความรู้ในการผลิตกุ้งก้ามกราม 3 อันดับแรก ได้แก่ 1) การตลาดและช่องทางการจัดจำหน่าย 2) การจัดการอนุบาลลูกกุ้งก้ามกราม และ 3) การแปรรูปผลิตภัณฑ์จากกุ้งก้ามกราม
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กองนโยบายและแผนพัฒนาการประมง. 2565. Monitoring report สินค้ากุ้งก้ามกรามและผลิตภัณฑ์ ประจำเดือนพฤศจิกายน 2565. กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.
กิ่งเทียน เรืองตนนอก, สุนทราภรณ์ ลิ่มสกุล, ส่งศรี มหาสวัสดิ์, สมหวัง พิมลบุตร, สุรังสี ทัพพะรังสี และเรืองวิชญ์ ยุ้นพันธ์. 2554. การอนุบาลกุ้งก้ามกรามวัยอ่อนในระบบน้ำหมุนเวียน โดยการบำบัดน้ำทางชีวภาพ. น. 606-616. ใน: การประชุมวิชาการเสนอผลงานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษา ครั้งที่ 12. บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
กีรวิชญ์ เพชรจุล และมณีรัตน์ ศิริสวัสดิ์. 2559. ความหลากหลายทางพันธุกรรมของกุ้งก้ามกรามในบ่อเลี้ยงของเกษตรกรจังหวัดกาฬสินธุ์ โดยใช้เทคนิคอาร์เอพีดี-พีซีอาร์. วารสารวิทยาศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 44: 331-344.
ชุมพล ศรีทอง, เรืองวิชญ์ ยุ้นพันธ์ และฉัตรชัย ไทยทุ่งฉิน. 2559. ผลของความเข้มแสง และช่วงแสงต่อการอนุบาลลูกกุ้งก้ามกราม. น. 968-978. ใน: การประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ครั้งที่ 54.
ณัฏฐ์ภูอิสร์ ศรีเพชร, วิศิษฐ์ ฤทธิบุญไชย, จันทราภา กีไพบูลย์ และรุจิรา อ่อนส้มกิจ. 2562 แนวทางการจัดการเพื่อความยั่งยืนของธุรกิจการเลี้ยงกุ้งก้ามกรามในตำบลห้วยม่วง จังหวัดนครปฐม. การประชุมทางวิชาการระดับชาติ ด้านวิทยาการจัดการ สาขาวิทยาการจัดการ ครั้งที่ 6. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
นพคุณ ภักดีณรงค์. 2558. ปัจจัยในการเพาะเลี้ยงกุ้งก้ามกรามในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารวิทยาศาสตร์บูรพา. 20: 251-260.
บุญชม ศรีสะอาด. 2560. การวิจัยเบื้องต้น. สำนักพิมพ์ สุวีริยาสาสน์, กรุงเทพฯ.
บุญรัตน์ ประทุมชาติ. 2561. ผลของอุณหภูมิและความหนาแน่นของการลำเลียงลูกกุ้งขาว ลูกกุ้งกุลาดำ และกุ้งก้ามกรามระยะโพสลาวา ต่อการรอดตายและการเปลี่ยนแปลงของคุณภาพน้ำที่ใช้ลำเลียงบางประการ. รายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ์. ภาควิชาวาริชศาสตร์ คณะวิทยาศษสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา.
ประชิด ตรีพลอักษร. 2563. การศึกษาต้นทุนและผลตอบแทนการเลี้ยงกุ้งก้ามกรามและการเลี้ยงกุ้งก้ามกรามร่วมกับกุ้งขาวแวนนาไมในพื้นที่จังหวัดสุพรรณบุรี. สำนักงานประมงจังหวัดสตูล กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.
พิธเนตร์ อุทัศน์. 2564. การอนุบาลลูกกุ้งก้ามกรามด้วยระดับความหนาแน่น และรูปแบบที่หลบซ่อนต่างกัน. ศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงน้ำจืดจังหวัดสุพรรณบุรี. เอกสารวิชาการฉบับที่ 4/2564 กองวิจัยและพัฒนาประมงน้ำจืด. กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.
ภาสกร นันทพานิช. 2556. การประเมินความรู้และความต้องการเทคโนโลยีการผลิตพริกปลอดภัยจากสารพิษของเกษตรกรผู้ปลูกพริกในอำเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานี. แก่นเกษตร. 41: 483-496.
รังสฤษดิ์ วงศ์ประเสริฐ. 2559. การวิเคราะห์ประสิทธิภาพทางเทคนิคของการผลิตกุ้งก้ามกรามในจังหวัดเชียงราย. เศรษฐศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
เรวัตร์ เหล่าฤทธิ์ และสุภาพร พวงชมพู. 2563. การจัดการการผลิตธุรกิจกุ้งก้ามกรามของเกษตรกรภายใต้มาตรฐานการปฏิบัติทางการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ําที่ดี อําเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์. 7: 17-30.
วรมัน ไม้เจริญ, นิสิต คำหล้า, สุจินต์ สิมารักษ์ และภาสกร นันทพานิช. 2555. ระบบการผลิตโคนมของเกษตรกรรายย่อยภายใต้การสนับสนุนที่ต่างกันในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารวิจัย มข. (ฉบับบัณฑิตศึกษา). 12: 1-12.
สาวิภา รัตนกร, บุญทม ทับสมบัติ, จักรินทร์ ตรีอินทอง, พัชรี มงคลวัย และเกษม เชตะวัน. 2566. สถานการณ์และปัญหาการเลี้ยงกุ้งก้ามกรามในเขตอำเภอเมือง อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์. แก่นเกษตร. 51: 27-36.
สำนักงานประมงจังหวัดกาฬสินธุ์. 2565. สรุปผลการวิเคราะห์สภาพการผลิตและการตลาดสินค้ากุ้งก้ามกราม ปี 2566. เอกสารสรุปด้านการประมง สำนักงานประมงจังหวัดกาฬสินธุ์. สำนักงานประมงจังหวัดกาฬสินธุ์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.
อารดา เทพณรงค์. 2559. ปัจจัยที่ส่งผลสำเร็จต่อการลงทุนเลี้ยงกุ้งก้ามกราม: กรณีศึกษาการเลี้ยงกุ้งก้ามกราม อำเภอบางปลาม้า จังหวัดสุพรรรณบุรี. การค้นคว้าอิสระ หลักสูตรบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
Borich, G. D. 1980. A need assessment model for conducting follow-up studies. Journal of Teacher Education. 31: 39-49.
Diab, A. M., and M. Yacoub. 2020. Do women trainees tend to satisfy their prioritized training needs during the training, and to what extent? Journal of Agricultural Economics and Social Sciences. 11: 217-220.
Hasnita, C. H., A. N. Muhammad, A. Yusrina, R. Nor. Dini, M. Khairiyah, S. H. Tan, M. K. Hazreen Nita, M. S. Suniza Anis, S. W. Lee, A. Farah Adila, and S. Shazani. 2015. Constraint analysis in the farming of giant freshwater prawn (Macrobrachium rosenbergii) in Peninsular Malaysia. Advances in Environment Biology. 9: 182-186.
Kandpal, A. S., and S. Kumar. 2022. Training needs assessment of poultry farmers: Borich training need analysis. Indian Journal of Extension Education. 22: 184-188.
Kang, J. W., and S. W. Do. 2021. The need analysis of software safety education program for common competency areas. Journal of Information Processing Systems. 14: 960-971.
Kim, J., and K. A. Kim. 2023. A need analysis of digital citizenship education for university student in the era of great digital transformation. Korean Journal of General Education. 17: 211-226.
Narine, L., and A. Harder. 2024. Analysis and visualizing repeated – measures needs assessment data using the ranked discrepancy model. Advancements in Agricultural Development. 5: 105-118.