ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อความรู้ด้านเทคโนโลยีการผลิตทุเรียนคุณภาพของเกษตรกรแปลงใหญ่ทุเรียนในอำเภอขลุง จังหวัดจันทบุรี

Main Article Content

ศิรินันท์ ทิพย์รัตน์
พิไลวรรณ ประพฤติ

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะทางสังคมและเศรษฐกิจ ระดับความรู้เกี่ยวกับเทคโนโลยีการผลิตทุเรียนคุณภาพ และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อความรู้ด้านเทคโนโลยีการผลิตทุเรียนคุณภาพของเกษตรกรแปลงใหญ่ทุเรียนในอำเภอขลุง จังหวัดจันทบุรี รวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างเกษตรกรแปลงใหญ่ทุเรียนจำนวน 187 ราย เครื่องมือใช้แบบสอบถามเชิงโครงสร้าง วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมติฐานโดยใช้ไค-สแควร์ ผลการศึกษาพบว่า เกษตรกรผู้ตอบแบบสอบถามมีอายุเฉลี่ย 58.50 ปี ส่วนใหญ่จบการศึกษาระดับประถมศึกษา ร้อยละ 26.20 มีประสบการณ์ปลูกทุเรียนเฉลี่ย 27.90 ปี มีพื้นที่ปลูกเฉลี่ย 16.60 ไร่ ให้ผลผลิตเฉลี่ย 1,888.70 กก./ไร่ เกษตรกรส่วนใหญ่จำหน่ายผ่านล้งเป็นหลัก ร้อยละ 99.41 ด้านความรู้ พบว่า เกษตรกรมีความรู้ในการผลิตทุเรียนคุณภาพรวมอยู่ในระดับมาก โดยมีความรู้ในระดับมากที่สุดในด้านพันธุ์ทุเรียน ร้อยละ 97.50 รองลงมา คือ ด้านการจัดการสวนและการปลูก ร้อยละ 87.25 อย่างไรก็ตามพบว่า เกษตรกรมีความรู้ระดับน้อยในด้านการช่วยผสมเกสร ค่า pH ของดินและสภาพการระบายน้ำที่เหมาะสม การยับยั้งการแตกใบอ่อน และการนับอายุผลตั้งแต่วันดอกบานจนถึงวันเก็บเกี่ยว ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระดับความรู้ด้านเทคโนโลยีการผลิตทุเรียนคุณภาพอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ได้แก่ อายุ ระดับการศึกษา และประสบการณ์ในการปลูกทุเรียน ข้อเสนอแนะจากผลการศึกษานี้ คือ การส่งเสริมการเกษตรโดยการถ่ายทอดความรู้ในประเด็นที่เกษตรกรส่วนใหญ่ยังมีความรู้น้อย การถ่ายทอดความรู้ที่เหมาะสมกับช่วงอายุและระดับการศึกษาของเกษตรกร เช่น การสาธิต การศึกษาดูงาน และการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ระหว่างเกษตรกร เป็นต้น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ทิพย์รัตน์ ศ., & ประพฤติ พ. (2025). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อความรู้ด้านเทคโนโลยีการผลิตทุเรียนคุณภาพของเกษตรกรแปลงใหญ่ทุเรียนในอำเภอขลุง จังหวัดจันทบุรี. วารสารแก่นเกษตร, 53(4), 831–842. สืบค้น จาก https://li01.tci-thaijo.org/index.php/agkasetkaj/article/view/266139
ประเภทบทความ
บทความวิจัย (research article)
ประวัติผู้แต่ง

ศิรินันท์ ทิพย์รัตน์, คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ หาดใหญ่ สงขลา

หลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพัฒนาการเกษตร คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่ อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา

พิไลวรรณ ประพฤติ, คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ หาดใหญ่ สงขลา

 สาขาวิชาพัฒนาการเกษตร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่ อําเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา

เอกสารอ้างอิง

กรมวิชาการเกษตร. 2566. การเพิ่มประสิทธิภาพด้านการผลิตทุเรียนคุณภาพและการกระจายการผลิต. แหล่งข้อมูล: https://www.doa.go.th/research/attachment.php?aid=2118. ค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2567.

กรมส่งเสริมการเกษตร. 2566ก. แผนการพัฒนาเขตเกษตรเศรษฐกิจสำหรับสินค้าเกษตรที่สำคัญ (Zoning) จังหวัดจันทบุรี. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.

กรมส่งเสริมการเกษตร. 2566ข. คู่มือการดำเนินงาน โครงการระบบส่งเสริมเกษตรแบบแปลงใหญ่. แหล่งข้อมูล: https://www.doa.go.th/plan/. ค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2567.

กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ. 2566. รายงานสถานการณ์การส่งออกสินค้าเกษตรที่สำคัญ ปี 2566. กระทรวงพาณิชย์, กรุงเทพฯ.

พิสุทธิ์ จิระกาญจนากิจ. 2566. การพัฒนาระบบการผลิตทุเรียนคุณภาพในภาคตะวันออก. วารสารวิทยาศาสตร์เกษตร. 54: 1-15.

รัตนา ศิริพานิช, สมศักดิ์ วงศ์วิเศษ และปิยะ กิตติภาดากุล. 2564. เทคโนโลยีการผลิตทุเรียนคุณภาพในภาคตะวันออก. วารสารวิจัยและพัฒนาการเกษตร. 38: 145-159.

วรรณดี สุทธินรากร, พัชรินทร์ ตันสกุล และชาญชัย เจริญสุข. 2565. ปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จในการผลิตทุเรียนคุณภาพของเกษตรกรในภาคตะวันออก. วารสารเกษตรพระจอมเกล้า. 40: 78-89.

วิทยา อธิปัญญากุล, สมชาย วงศ์สุริยา และนงลักษณ์ พูลเพิ่ม. 2565. การวิเคราะห์ห่วงโซ่อุปทานทุเรียนคุณภาพเพื่อการส่งออกของไทย. วารสารเศรษฐศาสตร์และกลยุทธ์การจัดการ. 9: 25-38.

สมาคมชาวสวนผลไม้จันทบุรี. 2565. รายงานสถานการณ์การผลิตและการตลาดผลไม้จันทบุรี ปี 2565. จันทบุรี.

สำนักงานเกษตรจังหวัดจันทบุรี. 2567. รายงานข้อมูลภาวะการผลิตพืชจังหวัดจันทบุรี ปี 2567. จันทบุรี.

สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. 2565. ยุทธศาสตร์การพัฒนาผลไม้ไทย พ.ศ. 2565-2570. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.

สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. 2567. สถิติการส่งออกสินค้าเกษตรที่สำคัญ ปี 2567. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.

สุรพงษ์ โกสิยะจินดา, วิชัย ลิมปิยประพันธ์ และนภาพร พันธุ์กมลศิลป์. 2563. ปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพผลผลิตทุเรียนในภาคตะวันออก. วารสารวิจัยและพัฒนาการเกษตร. 37: 215-228.

อิงสุรัชน์ สังข์เงิน. 2563. การพัฒนาสื่อเพื่อลดต้นทุนการผลิตของเกษตรกรกลุ่มทุเรียนแปลงใหญ่จังหวัดตราด. ในการประชุมเสนอผลงานวิจัยระดับชาติ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ครั้งที่ 10 (น. 45-55). นนทบุรี, ประเทศไทย: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

Bloom, B. S. 1971. Handbook on formative and summative evaluation of student learning. New York: McGraw–Hill.

Hopkins, C. D., and R. L. Antes. 1985. Classroom Measurement and Evaluation (2nd ed.). F. E. Peacock.

Nuttapon, D., S. Patana, J. Chalermpon, and T. Supat. 2019. Factors affecting the production of export quality durians by farmers in Chanthaburi Province, Thailand. Journal of Sustainability Science and Management. 14: 94-105.

Phenchan, T., A. Am-on, W. Kawit, and A. Chuanpis. 2013. Farmers’ perception on durian Innovation: A case study of GAP-certified orchards in Chanthaburi Province, Eastern Thailand. Kasetsart Journal of Social Sciences. 34: 152-161.

Supat, T., J. Chalermpon, S. Patana, R. Paisan, and T. Siros. 2021. Factors Affecting the durian production of farmers in the eastern region of Thailand. International Journal of Agricultural Extension. 9: 285-293.

Yamane, T. 1973. Statistics: An Introductory Analysis. 3rd Edition. Harper & Row, New York, NY.