ความต้องการข้อมูลข่าวสารการถ่ายทอดเทคโนโลยีการใช้ชีวภัณฑ์ในสับปะรดท่าอุเทน ของเกษตรกรจังหวัดนครพนม

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจความต้องการข้อมูลข่าวสารการถ่ายทอดเทคโนโลยีชีวภัณฑ์ และเปรียบเทียบความต้องการดังกล่าวในกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกสับปะรดท่าอุเทนในจังหวัดนครพนมที่มีข้อมูลพื้นฐานบางประการแตกต่างกัน กลุ่มตัวอย่างคือเกษตรกรแปลงใหญ่ที่ปลูกสับปะรดท่าอุเทน จำนวน 134 ราย ซึ่งได้จากการสุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้น เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง (Structured Interview) วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานและเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างกลุ่มด้วยสถิติ t-test ผลการศึกษาพบว่า เกษตรกรส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (ร้อยละ 75.40) อายุเฉลี่ย 51.71 ปี มีระดับการศึกษาต่ำกว่ามัธยมศึกษาตอนต้น (ร้อยละ 64.20) และรายได้จากการผลิตสับปะรดเฉลี่ย 133,776.12 บาทต่อปี ในภาพรวม เกษตรกรให้ความสำคัญกับผู้ส่งสารที่มีมนุษย์สัมพันธ์ดี เข้าถึงได้ง่าย และเนื้อหาข้อมูลที่มุ่งเน้นการใช้ชีวภัณฑ์อย่างถูกต้อง ปลอดภัย โดยแสดงความต้องการองค์ประกอบของสารที่สั้น กระชับ ทันสมัย สำหรับช่องทางการสื่อสาร พบว่า เกษตรกรให้ความสำคัญกับการสื่อสารผ่านสื่อบุคคลโดยเฉพาะเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรในระดับสูง การสื่อสารแบบสื่อดั้งเดิม เช่น วิทยุชุมชน/เสียงตามสาย ในระดับปานกลาง ส่วนสื่อการสื่อสารสังคมออนไลน์ เช่น เฟซบุ๊ก ยังคงต้องการในระดับต่ำ นอกจากนี้ พบว่า อายุ ระดับการศึกษา และรายได้ มีผลต่อความต้องการข้อมูลข่าวสารอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) โดยกลุ่มเกษตรกรที่อายุน้อยกว่ามีระดับการศึกษาและรายได้สูง มีแนวโน้มต้องการข้อมูลที่มีความลึกซึ้ง เป็นทางการ และใช้ช่องทางสื่อสังคมออนไลน์มากกว่ากลุ่มอื่น ในขณะที่เพศไม่ส่งผลต่อความต้องการโดยรวมในทุกด้านอย่างมีนัยสำคัญ ผลการศึกษานี้สามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการออกแบบการสื่อสาร เพื่อถ่ายทอดเทคโนโลยีชีวภัณฑ์ให้สอดคล้องกับลักษณะของเกษตรกรแต่ละกลุ่ม เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการสื่อสาร และสนับสนุนการทำเกษตรกรรมที่ยั่งยืนในพื้นที่เป้าหมายได้อย่างเหมาะสมยิ่งขึ้น