กลวิธีการสร้างธนาคารต้นไม้เพื่อสิ่งแวดล้อมชุมชนและเศรษฐกิจครัวเรือนในประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มุ่งเสนอกลวิธีการสร้างธนาคารต้นไม้ กิจกรรมในแปลงธนาคารต้นไม้เพื่อการจัดการสิ่งแวดล้อมชุมชุมให้ยั่งยืนและยกระดับเศรษฐกิจครัวเรือนตามโมเดลเศรษฐกิจใหม่ พื้นที่วิจัยเป็นชุมชนที่จัดการธนาคารต้นไม้ประสบผลสำเร็จและได้รับยกย่องให้เป็นต้นแบบ ใน 3 ภาค รวม 3 แห่ง ได้แก่ ธนาคารต้นไม้บ้านถ้ำเสือ จังหวัดเพชรบุรี ธนาคารต้นไม้วนเกษตรเขาฉกรรจ์ จังหวัดสระแก้ว และ ธนาคารต้นไม้บ้านคลองเรือ จังหวัดชุมพร เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก การสัมภาษณ์กลุ่ม และวางแปลงสำรวจต้นไม้ในภาคสนาม กลุ่มตัวอย่าง เป็นคณะกรรมการ สมาชิกธนาคารต้นไม้และตัวแทนธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) ทั้ง 3 แห่งๆ ละ 11 คน รวมเป็น 33 คน เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ใช้การวิเคราะห์เนื้อหาและวิเคราะห์ค่าความมากหลายพันธุ์ไม้ ด้วยสูตร Menhinick (1964) ผลการวิจัยพบว่า กลวิธีการสร้างธนาคารต้นไม้ได้ใช้การจัดตั้งกลุ่มสมาชิกเป็นครัวเรือนที่มีที่ดินของตนเองโดยปลูกต้นไม้ในแปลงแบบวนเกษตร มุ่งให้ได้เนื้อไม้เป็นสินทรัพย์และใช้ต้นไม้เป็นหลักทรัพย์เพื่อค้ำประกันเงินกู้จากสถาบันการเงินที่รัฐรับรอง ด้านการจัดกิจกรรมเพื่อสิ่งแวดล้อมใช้การเพาะกล้าไม้ ปลูกไม้ยืนต้นอย่างน้อย 25 ต้นต่อไร่ เลือกปลูกพันธุ์ไม้ได้ตามที่ ธ.ก.ส. กำหนดไว้ 58 ชนิด (Rasarin, 2020) บำรุงดินด้วยปุ๋ยหมักที่ทำจากเศษใบไม้และกิ่งไม้ ผลการวิเคราะห์ความมากหลาย (R2) ของชนิดพันธุ์ไม้ในแปลงมีค่าอยู่ในระดับมาก (R2 =2.5-4.5) ด้านการยกระดับเศรษฐกิจครัวเรือน ได้จัดกิจกรรมโดยนำผลผลิตจากต้นไม้ใช้ทำฟืนและ เผาถ่าน ทำน้ำส้มควันไม้ แปรรูปเนื้อไม้เพื่อใช้สร้างบ้านและสิ่งของเครื่องใช้ เผยแพร่ความรู้ธนาคารต้นไม้โดยจัดเป็นศูนย์เรียนรู้และการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ สร้างเครือข่ายความร่วมมือกับหน่วยงานและสถาบันการศึกษาเพื่อใช้ธนาคารต้นไม้ในการพัฒนาสู่ความยั่งยืน
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารเกษตรพระจอมเกล้า
References
Asaah, E. K., Tchoundjeu, Z., Leakey, R. R., Takousting, B., Njong, J., & Edang, I. (2011). Trees, agroforestry and multifunctional agriculture in Cameroon. International Journal of Agricultural Sustainability, 9(1), 110-119.
Bank for Agriculture and Agricultural Cooperatives. (2015). Sufficient, Prosperous, Sustainable Tree Bank. Retrieved from: https://www.baac.or.th/treebank/baac-tree-bank-2015.pdf. (in Thai).
Bank for Agriculture and Agricultural Cooperatives. (2022). BAAC Joins in Planting Forests in Honor of His Majesty the King Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn Support Increasing Green Areas, Reducing Global Warming and Generating Income from Carbon Credit, News No. 42/2565, 16 June 2022. Retrieved from: https://media.thaigov.go.th/uploads/document/142/2022/06/pdf/Doc_20220616160858000000.pdf. (in Thai).
Bank for Agriculture and Agricultural Cooperatives & Kasetsart University. (2019). Wood Valuation Manual. Retrieved from: https://anyflip.com/monex/vxan (in Thai).
Chambers, R., & Leach, M. (1989). Trees as savings and security for the rural poor. World Development, 17(3), 329-342.
International Health Policy Program. (2021). Review Report Economic and Social Impacts of the COVID-19 Outbreak at the Global Level and in Thailand. Noncommunicable Diseases Division, Department of Disease Control. (in Thai).
Katchwattana, P. (2022). Extending the Success of Ban Tham Suea ‘Bank of Trees’ Turns into a Low-Carbon Community Tourist Destination Prototype BCG Model of Thailand. Retrieved from: https://www.salika.co/2022/09/08/tree-bank-to-community-tourism-model-at-tamsua/. (in Thai).
Lertwuthirak, S. (2022). Private Sector Participation Model in Tree Planting for Reduce global warming. Journal of Social Sciences for Local Development, Rajabhat Mahasarakham University, 6(2), 57-64. (in Thai).
Menhinick, E. F. (1964). A Comparison of Some Species-Individuals Diversity Indices Applied to Samples of Field Insects. Ecology, 45, 859-861.
Office of the National Economic and Social Development Board. (2017). Thailand route towards sustainable development goals. Economic and Social Journal, 54(4), 1-11. (in Thai).
Poudyal, N. C., Bowker, J. M., & Siry, J. P. (2015). Factors influencing buyers' willingness to offer price premiums for carbon credits sourced from urban forests. International Journal of Sustainable Society, 7(3), 205-220.
Rasarin, R. (2020). 58 Types of Trees that can be used as Collateral for Loans. Retrieved from: https://www.lumpsum.in.th/knowledge/read/58-species-of-trees. (in Thai).
Salam, M. A., Noguchi, T., & Koike, M. (2000). Understanding why farmers plant trees in the homestead agroforestry in Bangladesh. Agroforestry Systems, 50(1), 77-93.
Sarawadi, D., Simaraks, S., & Laohasiriwong, S. (2020). Communal Tree Bank of Thalee Village: Its Contribution to Socioeconomic and Environmental Benefits. Mekong Chi Mun Art and Culture Journal, 6(2), 211-242. (in Thai).
Sripoona, S., Laobusnanant, P., Chamchoy, N., & Boonvarichchananan, B. (2021). The Community Network Collaboration of Utilization Management on Non hin phueng Community Forest to Sustainability of Prachinburi, Thailand. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry (TOJQI), 12(7), 9595-7603. (in Thai).
Sripoona, S. (2023). Environmental Studies and Sustainable Development. Document Teaching Doctor of Philosophy Curriculum Department of Environmental Studies, Valaya Alongkorn Rajabhat University under the royal patronage Pathum Thani Province. (in Thai).
Starfinger, M. (2021). Financing Smallholder Tree Planting: Tree collateral & Thai ‘Tree Banks’-Collateral 2.0?. Retrieved from: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0264837721004889
Suwan, A., Vijitsrikamol, K., & Diloksumpun, S. (2020). Value Analysis Economics of Tham Sua Tree Bank Project, Phetchaburi Province. Journal of Agricultural Research and Extension, 37(3), 118-130. (in Thai).
Seub Naksathien Foundation. (2022). Forest Situation 2022. Retrieved from: https://www.seub.or.th/document/2023-235. (in Thai).
TV Burapha Company Limited. (2017). Tree Bank Guide according to the Pilot Project for Planting and Evaluating Trees. First Offset (1993) Company Limited. (in Thai).
Vincent, V. C., & Thompson, W. (2002). Assessing community support and sustainability for ecotourism development. Journal of Travel Research, 41(2), 153-160.