เพลงเพื่อชีวิตวงซูซู : พลวัตสู่บทเพลงเพื่อสังคม
คำสำคัญ:
วงดนตรีซูซู, เพลงเพื่อชีวิต, อัตลักษณ์และพลวัตบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาประวัติและพัฒนาการเพลงเพื่อชีวิตของวงซูซู 2) วิเคราะห์อัตลักษณ์และพลวัตของเพลงเพื่อชีวิตของวงซูซู เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพที่ศึกษางานวิจัยและเอกสารต่าง ๆ ซึ่งเกี่ยวข้องกับเพลงเพื่อชีวิตรวมถึงบริบทที่เกี่ยวข้องทางด้านดนตรีวิทยาสมัยนิยม วิเคราะห์ข้อมูลที่ได้จากการรวบรวมข้อมูลทุติยภูมิเกี่ยวข้องกับเพลงเพื่อชีวิต และข้อมูลปฐมภูมิจากสื่อบันทึกเสียงประเภทต่าง ๆ เช่น แผ่นซีดี เทปคลาสเซ็ท รวมถึงสื่อดิจิทัล เช่น ยูทูบและจูกซ์ เพื่อจัดแยกประเภทของเนื้อหาและรูปแบบของบทเพลง วิเคราะห์และบรรยายโดยการพรรณนา
จากผลการศึกษาพบว่า วงซูซูเป็นวงดนตรีแนวเพื่อชีวิตที่ก่อตั้งขึ้นโดยกลุ่มนักดนตรีที่มีทั้งประสบการณ์และทักษะทางดนตรีในระดับสูง สมาชิกในวงมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกัน และมีทัศนคติที่เปิดกว้างต่อการสร้างสรรค์ จนสามารถผสมผสานแนวดนตรีสมัยนิยมหลากหลายประเภทเข้ากับดนตรีพื้นบ้านไทยได้อย่างกลมกลืน ซึ่งกลายเป็นอัตลักษณ์ทางดนตรีที่โดดเด่นของวง จากผลงานสร้างสรรค์ของวงซูซูทั้งหมด 14 อัลบั้ม จำนวน 137 บทเพลง แบ่งประเภทของแนวดนตรีได้เป็น 12 ประเภท ซึ่งมีพัฒนาการปรับเปลี่ยนไปตามบริบทของยุคสมัย โดยเฉพาะแนวดนตรีร็อกและสามช่าซึ่งปรากฏมากที่สุด เนื้อหาของบทเพลงส่วนใหญ่กล่าวถึงเรื่องราวชีวิตผนวกกับอารมณ์พื้นฐานของมนุษย์ที่พบมากถึงร้อยละ 32.85 วิถีชีวิตร้อยละ 21.17 และเพลงเพื่อสังคมจำนวน 13 เพลง เป็นปรากฏการณ์วิทยาว่าด้วยการสะท้อนชีวิต วิถีชีวิตและปัญหาสังคมที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน อีกทั้งยังเป็นเสมือนผู้นำในการเคลื่อนไหวทางสังคมผ่านทางบทเพลง นับเป็นบทเพลงที่มีคุณค่าในการรับใช้สังคมอันเป็นพลวัตที่น่าสนใจอย่างยิ่ง โดยบุคคลที่มีความสำคัญและเป็นสัญลักษณ์ของวง คือ ระพินทร์ พุฒิชาติ
Downloads
เอกสารอ้างอิง
คฑาวุธ ทองไทย. (2562). การศึกษาเพลงเพื่อชีวิตของไทย จากแนวพัฒนาการสู่การวิเคราะห์การประกอบสร้างวาทกรรมทางสังคม. วารสารรูสมิแล, 40(2), 15–26.
เจตนา นาควัชระ. (2546). ศิลป์ส่องทาง : รวมบทความวิชาการของเจตนา นาควัชระ. คมบาง.
โชคชัย เจี่ยเจริญ. (2553, 21 ธันวาคม) เพลงไทยที่ต้องฟังก่อนตาย – คาราวาน คนไกลบ้าน พ.ศ. 2529 (ตอนที่ 2). คมชัดลึก ออนไลน์. https://www.komchadluek.net/entertainment/83349
ซูซู. (2532). สู่ความหวังใหม่ [Album]. แว่วหวาน.
ณัฏฐณิชา นันตา. (2553). วาทกรรมเพลงเพื่อชีวิตในบริบทการเมืองไทย (พ.ศ. 2525-2550) [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]. DRIC. https://dric.nrct.go.th/index.php?/Search/SearchDetail/252716
รายการเจาะใจ. (2564, 27 กุมภาพันธ์). “พงษ์เทพ กระโดนชำนาญ” ศิลปินเพลงเพื่อชีวิตกับชีวิตบนเส้นทางสายดนตรีกว่า 37 ปี. [Video file]. https://shorturl.asia/oj1Tp
ศิริรัตน์ แอดสกุล. (2560). ความรู้เบื้องต้นทางสังคมวิทยา. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สัญญา สัญญาวิวัฒน์. (2550). ทฤษฎีสังคมวิทยา : เนื้อหาและแนวการใช้ประโยชน์เบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 12). สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุทธาสินี เกียรติไพบูลย์. (2533). วิวัฒนาการจากเพลงเฉพาะกลุ่มมาสู่เพลงสมัยนิยมของเพลงเพื่อชีวิต (พ.ศ. 2516-2531) [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]. CUIR. http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/62884.
Adorno, T. (2006). Philosophy of new music, (R. Hullot-Kentor, trans.). University of Minnesota Press. (Original work published 1949).
Beech, N., Gilmore, C., Hibbert, P., & Ybema, S. (2016). Identity-in-the-work and musicians’ struggles: The production of self-questioning identity work. Work, Employment & Society, 30(3), 506–522. https://www.jstor.org/stable/26499474
Frith, S. (1996). Music and identity. In Hall, S. & Du Gay, P. (Eds.), Questions of Cultural Identity (pp. 108–127). SAGE Publications.
Kerman, J. (1985). Musicology. Fontana Press.
Kitiarsa, P. (2009). The lyrics of laborious life: popular music and the reassertion of migrant manhood in Northeastern Thailand. Inter-Asia Cultural Studies, 10(3), 381–398. https://doi.org/10.1080/14649370902949374
Lockard, K. (1998). Dance of life: Popular music and politics in Southeast Asia. University of Hawaii Press.
Mitchell, J. (2015). Luk Thung: The culture and politics of Thailand’s most popular music. Silkworm Books.
Myers-Moro, P. (1986). Songs for life: leftist Thai popular music in the 1970s. Journal of Popular Culture, 20(3), 93-11.
Porta, D., & Diani, M. (2020). Social movements: An introduction (3rd ed.). Blackwell.
Siriyuvasak, U. (1991). The environment and popular culture in Thailand. Southeast Asian Affairs, 298-308. https://www.jstor.org/stable/27912032
Turino, T. (2008). Music as social life: The politics of participation. University of Chicago Press.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยราชภัฎจันทรเกษม และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
