การจัดการปุ๋ยที่เหมาะสมสำหรับการผลิตเบบี้คอสในโรงเรือนบนพื้นที่สูง จังหวัดเชียงใหม่
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาผลของการจัดการปุ๋ยอย่างเหมาะสมในการผลิตเบบี้คอส ได้ดำเนินการในโรงเรือนปลูกผักของเกษตรกรบนพื้นที่สูง จังหวัดเชียงใหม่ ระหว่างเดือน เมษายน 2562-พฤษภาคม 2562 โดยวางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ในบล็อก (RCBD) จำนวน 3 ซ้ำ และ 4 กรรมวิธีทดลอง ซึ่งประกอบไปด้วยการให้ปุ๋ยในระบบน้ำในอัตราที่แตกต่างกัน 3 กรรมวิธี ได้แก่ กรรมวิธีที่ 1 (CFR) ใส่ปุ๋ยไนโตรเจน (N) ฟอสฟอรัส (P2O5) และโพแทสเซียม (K2O) ในอัตรา 39.2, 14.7 และ 32.7 กิโลกรัม/ไร่ ตามลำดับ กรรมวิธีที่ 2 (FCR) ใส่ปุ๋ยไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียมในอัตรา 5.9, 4.4 และ 11.4 กิโลกรัม/ไร่ ตามลำดับ กรรมวิธีที่ 3 (SSFM) ใส่ปุ๋ยไนโตรเจนเพียงชนิดเดียว ในอัตรา 5.9 กิโลกรัม/ไร่ และกรรมวิธีที่ 4 เป็นกรรมวิธีควบคุม (control) ไม่มีการใส่ปุ๋ยเคมี ผลการศึกษาพบว่า การใส่ปุ๋ยตามกรรมวิธีที่ 3 (SSFM) มีแนวโน้มทำให้เบบี้คอสมีการเจริญเติบโตดี ให้ผลผลิตทั้งหมด 6.39 ตัน/ไร่ และเป็นผลผลิตที่จำหน่ายได้ 2.65 ตัน/ไร่ ซึ่งมากกว่ากรรมวิธีอื่น ๆ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยเฉพาะเมื่อเปรียบเทียบกับกรรมวิธีที่ใส่ปุ๋ยในอัตราที่เกษตรกรนิยมปฏิบัติ ซึ่งได้ผลผลิตทั้งหมดเพียง 5.02 ตัน/ไร่ และเป็นผลผลิตที่จำหน่ายได้ 2.08 ตัน/ไร่ และนอกจากนี้ยังพบว่า การใส่ปุ๋ยตามกรรมวิธีที่ 3 (SSFM) เป็นการใส่ปุ๋ยที่มีประสิทธิภาพการดูดใช้ปุ๋ยมากที่สุด ข้อมูลจากการศึกษาในครั้งนี้ชี้ให้เห็นว่า การปลูกเบบี้คอสในดินมีปริมาณอินทรียวัตถุ ฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ และโพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ในระดับสูง การใส่ปุ๋ยไนโตรเจนในระบบน้ำ อัตรา 5.9 กิโลกรัม/ไร่ เป็นอัตราที่เพียงพอและเหมาะสมสำหรับการผลิตเบบี้คอสคุณภาพในโรงเรือนบนพื้นที่สูง
Article Details
References
Acar, B., M. Paksoy, Ö. Türkmen and M. Seymen. 2008. Irrigation and nitrogen level affect lettuce yield in greenhouse condition. African Journal of Biotechnology 7(24): 4450-4453.
Albornoz, F. 2016. Crop responses to nitrogen overfertilization: A review. Journals of Scientia Horticulturae (205): 79-83.
Boroujerdnia, M. and N.A. Ansari. 2007. Effect of different levels of nitrogen fertilizer and cultivars on growth, yield and yield components of romaine lettuce (Lactuca sativa L.). Middle Eastern Russian Journal of Plant Science and Biotechnology 1(2): 47-53.
Bouwman, A.F., L.J.M. Boumans and N.H. Batjes. 2002. Emissions of N2O and NO from fertilized fields: summary of available measurement data. Global Biogeochemical Cycles 16(4), doi: 10.1029/2001GB001811.
Bureerat, S. 2002. Soil chemical properties under different land use patterns at Inthanon mountain, Chiang Mai province. M.S. Thesis. Chiang Mai University, Chiang Mai. 90 p. (in Thai)
Chaima, R. and C. Santasup. 2019. Nutrient requirements water and fertilizer consumption for baby cos production under greenhouse conditions in highland, Hot district, Chiang Mai province. pp. 67-68. In: Proceeding of 6th National Soil and Fertilizer Conference: Soils: Where Nutrition Starts for Health and Environment. Kasetsart University, Kamphaeng Saen Campus, Nakhon Pathom. (in Thai)
Chalernthai, P. and C. Santasup. 2017. Effects of potassium fertilizer on quality and yield of sweet corn in Ngao district, Lampang province. Journal of Agriculture 34(1): 29-40. (in Thai)
Cimrin, K.M. and I. Yilmaz. 2005. Humic acid applications to lettuce do not improve yield but do improve phosphorus availability. Journal of Acta Agriculturae Scandinavica, Section B-Soil and Plant Science 55(1): 58-63.
Elhanafi, L., M. Houhou, C. Rais, I. Mansouri, L. Elghadraoui and H. Greche. 2019. Impact of excessive nitrogen fertilization on the biochemical quality, phenolic compounds, and antioxidant power of Sesamum indicum L Seeds. Journal of Food Quality, doi: 10.1155/2019/9428092.
Fallovo, C., Y. Rouphael, M. Cardarelli, E. Rea, A. Battistelli and G. Colla. 2009. Yield and quality of leafy lettuce in response to nutrient solution composition and growing season. Journal of Food, Agriculture and Environment 7(2): 456-462.
Fei, L., M. Zhao, X. Chen and Y. Shi. 2011. Effects of phosphorus accumulation in soil with the utilization ages of the vegetable greenhouses in the suburb of Shenyang. Procedia Environmental Sciences 8: 16-20.
Hasan, M.R., A.K.M.M. Tahsin, M.N. Islam, M.A. Ali and J. Uddain. 2017. Growth and yield of lettuce (Lactuca sativa L.) influenced as nitrogen fertilizer and plant spacing. IOSR Journal of Agriculture and Veterinary Science 10(6): 62-71.
Inthasan, J. and C. Dechjiraratthanasiri. 2018. Effect of triple superphosphate (TSP) and organic fertilizer application on soil chemical properties of mung bean (Vigna radiate (L.) R. Wilczek) Kamphaeng Saen 2 variety production. Journal of Plant Science 5(2): 62-68. (in Thai)
Johnstone, P.R., T.K. Hartz, M.D. Cahn and M.R. Johnstone. 2005. Lettuce response to phosphorus fertilization in high phosphorus soils. HortScience 40(5): 1499-1503.
Kalra,Y.P. 1998. Handbook of Reference Methods for Plant Analysis. CRC Press, Boca Raton. 300 p.
Khoshgoftarmanesh, A.H., F. Hosseini and M. Afyuni. 2011. Nickel supplementation effect on the growth, urease activity and urea and nitrate concentrations in lettuce supplied with different nitrogen sources. Scientia Horticulturae 130(2): 381-385.
Khunthong, S., C. Wattanawangjongsuk and S. Narabhat. 2019. Mineralizaed nitrogen and organic matter changer in soil amended with Crotalaria juncea L. residues. Journal of Agricultural Research and Extension 36(2): 33-44. (in Thai)
Land Development Department. 2015. LDD soil guide. (Online). Available: http:// lddsoilguide.ldd.go.th/soilguide/#/app/map (January 1, 2020). (in Thai)
Li, J., X. Wan, X. Liu, Y. Chen, L.C. Slaughter, D.C. Weindorf and Y. Dong. 2019. Changes in soil physical and chemical characteristics in intensively cultivated greenhouse vegetable fields in North China. Soil and Tillage Research 195: 104366, doi: 10.1016/j.still.2019.104366.
Liu, C-W., Y. Sung, B. Chen and H. Lai. 2014. Effects of nitrogen fertilizers on the growth and nitrate content of lettuce (Lactuca sativa L.). International Journal of Environmental Research and Public Health 11(4): 4427-4440.
Metson, A.J. 1974. Magnesium in New Zealand soils 1. Some factors governing the availability of soil magnesium: a review. New Zealand Journal of Experimental Agriculture (2): 277-319.
Novozamsky, I., R. van Eck, J.C. van Schouwenburg and I. Wallinga. 1974. Total nitrogen determination in plant material by means of the indophenol blue method. Netherlands Journal of Agricultural Science 22: 3-5.
Osotsapar, Y., A. Wongmaneeroj and C. Hongprayoon. 2008. Fertilizer for Sustainable Agriculture. Kasetsart University, Bangkok. 519 p. (in Thai)
Pendias, A.K. 2011. Trace Elements in Soils and Plants. Fourth Edition. CRC Press, Boca Raton. 505 p.
Phasuk, A., P. Chutichudet and B. Chutichudet. 2019. Growth yield and nitrate accumulation in five lettuces grown under hydroponics system. Journal of Science and Technology Mahasarakham University 38(4): 392-401. (in Thai)
Pinto, E., A.A. Almeida, A.A.R.M. Aguiar and I.M.P.L.V.O. Ferreira. 2014. Changes in macrominerals, trace elements and pigments content during lettuce (Lactuca sativa L.) growth: influence of soil composition. Food Chemistry 152: 603-611.
Sangmanee, P. and V. Somniyam. 2018. Enhancing effectiveness of Chinese water convolvulus (Ipomoea aquatica) production by applying rain tree leaves (Sesbanea saman) and plant nutrition management. Journal of Plant Science 5(2): 49-56. (in Thai)
Santasup, C., S. Thumdee, F. Chaiwan and W. Spreer. 2016. Improvement of water and fertilizer use efficiency for important vegetable crops in highland area. Final Report. Highland Research and Development Institute (Public Organization), Chiang Mai. 144 p. (in Thai)
Sanz-Cobena, A., L. Sánchez-Martín, L. García-Torres and A. Vallejo. 2012. Gaseous emissions of N2O and NO and NO3- leaching from urea applied with urease and nitrification inhibitors to a maize (Zea mays) crop. Agriculture, Ecosystems and Environment 149: 64-73.
Sayed, R.M. 2011. Zinc in crop production and interaction with phosphorus. Australian Journal of Basic and Applied Science (5): 1503-1509.
Shutsrirung, A. 2008. Soil Fertility. Faculty of Agriculture, Chiang Mai University, Chiang Mai. 253 p. (in Thai)
Siringam, K. 2014. Effect of potassium on physiological responses of lettuce (Lactuca sativa var. Romana) cultivated in hydroponic system. Journal of Science and Technology 9(1): 16-32. (in Thai)
Sittigul, C., C. Santasup, U. Chattrakun and A. Chomphupoung. 2005. Development project for quality vegetable production and technology transfer for chemical free vegetable cultivation in net house. Final Report. Thailand Research Fund. Chiang Mai. 81 p. (in Thai)
Siwasin, N. 1984. Manual for Laboratory Analysis of Soil, Plant and Fertilizer. Faculty of Agriculture, Chiang Mai University, Chiang Mai. 138 p. (in Thai)
Solaiman, Z.M., H. Yang, D. Archdeacon, O. Tippett, M. Tibi and A.S. Whiteley. 2019. Humus-rich compost increases lettuce growth, nutrient uptake, mycorrhizal colonisation, and soil fertility. Pedosphere 29(2): 170-179.
Soundy, P., D.J. Cantliffe, G.J. Hochmuth and P.J. Stoffella. 2001. Nutrient requirements for lettuce transplants using a floatation irrigation system II. Potassium. HortScience 36(6): 1071-1074.
Sruamsiri, P. 2011. Mineral Nutrient in Horticultural Crop Production. Wanida Printing Ltd., Chiang Mai. 341 p. (in Thai)
Stefanelli, D., S. Winkler and R. Jones. 2011. Reduced nitrogen availability during growth improves quality in red oak lettuce leaves by minimizing nitrate content, and increasing antioxidant capacity and leaf mineral content. Journals of Agricultural Sciences 2(4): 477-486.
Suwanwong, S. 2001. Plant Nutrient Analysis. Kasetsart University, Bangkok. 141 p. (in Thai)
Sylvestre, T.de.B., L.B. Braos, F.B. Filho, M.C.P. da Cruz and M.E. Ferreira. 2019. Mineral nitrogen fertilization effects on lettuce crop yield and nitrogen leaching. Scientia Horticulturae 255: 153-160.
Tempesta, M., G. Gianquinto, M. Hauser and M. Tagliavini. 2019. Optimization of nitrogen nutrition of cauliflower intercropped with clover and in rotation with lettuce. Scientia Horticulturae 246: 734-740.
Visitpanich, J., C. Sitigul, C. Santasup, I. Nuntagij and A. Chomphupoug. 2006. Project develop quality vegetable production and transfer of technology to grow organic vegetables in net house. Final Report. The Thailand Research Fund, Bangkok. 103 p. (in Thai)