ความรู้และกลยุทธ์ของเกษตรกรในการจัดการโรคปลานิล ที่เลี้ยงในกระชังในแม่น้ำสงคราม

Main Article Content

พัชราวลัย ศรียะศักดิ์
สุพันธ์ณี สุวรรณภักดี
พรพิมล พิมลรัตน์

บทคัดย่อ

การศึกษานี้เป็นการรวบรวมความรู้และกลยุทธ์ในการรับมือกับโรคปลานิลของเกษตรกร โดยทำการศึกษาในเกษตรกรผู้เลี้ยงปลานิลในกระชังในแม่น้ำสงคราม เก็บข้อมูลจากเกษตรกรจำนวน 148 ราย โดยใช้แบบสอบถาม ผลการศึกษาพบว่า เกษตรกรส่วนใหญ่ประสบปัญหาปลาเป็นโรคในช่วงที่ผ่านมา โรคปลาจะเกิดขึ้นบ่อยในช่วงเดือนเมษายนถึงมิถุนายน ซึ่งเป็นช่วงรอยต่อระหว่างฤดูร้อนและฤดูฝน เกษตรกรคิดว่าสาเหตุหลักที่ทำให้ปลาเกิดโรคเกิดจากคุณภาพน้ำ และ สภาพอากาศที่แปรปรวน การเกิดโรคที่พบบ่อย ได้แก่ ปรสิตภายนอก และ การติดเชื้อแบคทีเรีย ลักษณะอาการของโรคที่เกษตรกรพบบ่อยคือ ตาโปน วิธีการจัดการโรคปลาของเกษตรกร ได้แก่ การย้ายปลาที่เป็นโรคออกจากกระชัง การผสมวิตามินในอาหาร และการใช้ยาปฏิชีวนะ สำหรับวิธีการป้องกันปลาเป็นโรค เกษตรกรใช้วิธีหมั่นสังเกตปลาในกระชัง หมั่นทำความสะอาดกระชัง ใช้วิตามิน และหยุดเลี้ยงปลาในช่วงมีการระบาดของโรค นอกจากนี้ยังพบว่าเกษตรกรไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัดของการติดเชื้อ ดังนั้นเพื่อให้สามารถรับมือกับปัญหาโรคปลาได้ดีขึ้น เกษตรกรจึงควรส่งปลาเพื่อตรวจวินิจฉัยสาเหตุของการเกิดโรคที่แท้จริงเพื่อจะได้ทำการรักษาอย่างถูกวิธีต่อไป

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Baleta, F.N., J.M. Bolaños and W.C. Medrano. 2019. Assessment of tilapia cage farming practices in relation to the occurrence of fish mortality along the fish cage belt at Magat Reservoir, Philippines. Journal of Fisheries and Environment 43(2): 1-13.

Belton, B., D. Turongruang, R. Bhujel and D.C. Little. 2009. The history, status, and future prospects of monosex tilapia culture in Thailand. Aquaculture Asia Magazine 14(2): 16-19.

Bernardet, J.-F. and J.P. Bowman. 2006. The genus Flavobacterium. pp. 481-531 In: S. Falkow, E. Rosenberg, K-H. Schleifer and E. Stackedbrandt (eds.). The Prokaryotes, Volume 7: Proteobacteria Springer. New York.

Chitmanat, C. 2013. Nile tilapia diseases. Chiang Mai Veterinary Journal 11(1): 75-86. (in Thai)

Chitmanat, C., P. Lebel, N. Whangchai, J. Promya and L. Lebel. 2016. Tilapia diseases and management in river-based cage aquaculture in Northern Thailand. Journal of Applied Aquaculture 28(1): 1-8.

Decostere, A., F. Haesebrouck, G. Charlier and R. Ducatelle. 1999. The association of Flavobacterium columnare strains of high and low virulence with gill tissue of black mollies (Poecilia sphenops). Veterinary Microbiology 67(4): 287-298.

Department of Fisheries. 2019. Fisheries statistic of Thailand 2017. Fisheries Development Policy and Strategy Division, Department of Fisheries, Bangkok. 92 p. (in Thai)

Hamed, S.B., M.J.T. Ranzani-Paiva, L. Tachibana, D. De Carla Dias, C.M. Ishikawa and M. A. Esteban. 2018. Fish pathogen bacteria: Adhesion, parameters influencing virulence and interaction with host cells. Fish and Shellfish Immunology 80: 550-562.

Imjai, P., A. Chaiyara and C. Thowanna. 2016. Efficiency of Streptococcus agalactiae vaccine in Nile tilapia (Oreochromis niloticus) with different stocking density. Prawarun Agricultural Journal 13(1): 79-86. (in Thai)

Kayansamruaj, P., N. Pirarat, I. Hirono and C. Rodkhum. 2014. Increasing of temperature induces pathogenicity of Streptococcus agalactiae and the up-regulation of inflammatory related genes in infected Nile tilapia (Oreochromis niloticus). Veterinary Microbiology 172: 265-271.

Khoi, L.N.D., J. Wijngaard and C. Lutz. 2008. Farming system practices of seafood production in Vietnam: The case study of Pangasius small-scale farming in the Mekong River Delta. ASEAN Business Case Studies No. 27. Centre for ASEAN Studies, Antwerp.

Lebel, P., N. Whangchai, C. Chitmanat, J. Promya, P. Chaibu, P. Sriyasak and L. Lebel. 2013. River-based cage aquaculture of tilapia in Northern Thailand: Sustainability of rearing and business practices. Natural Resources 4(5): 410-421.

Mian, G.F., D. Godoy, C.A.G. Leal, T.Y. Yuhara, G.M. Costa and H.C.P. Figueiredo. 2009. Aspects of the natural history and virulence of S. agalactiae infection in Nile tilapia. Veterinary Microbiology 136(1-2): 180-183.

Nakhon Phanom Provincial Meteorological Office. 2017. Data of air temperature and amount of rainfall in Nakhon Phanom in 2017. Nakhon Phanom Provincial Meteorological Office, Nakhon Phanom. (in Thai)

National Bureau of Agricultural Commodity and Food Standards. 2010. Diagnosis of streptococcosis in tilapia. National Bureau of Agricultural Commodity and Food Standards, Bangkok. 40 p. (in Thai)

Pongnumpai, J. and C. Chitmanat. 2017. Columnaris disease in fish. Chiang Mai Veterinary Journal 15(2): 63-78. (in Thai)

Pulkkinen, K., L.-R. Suomalainen, A.F. Read, D. Ebert, P. Rintamäki and E.T. Valtonen. 2010. Intensive fish farming and the evolution of pathogen virulence: the case of columnaris disease in Finland. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences 277: 593-600.

Rico A., R. Oliveira, S. McDonough, A. Matser, J. Khatikarn, K. Satapornvanit, A.J.A. Nogueira, A.M.V.M. Soares, I. Domingues and P.J. Van den Brink. 2014. Use, fate and ecological risks of antibiotics applied in tilapia cage farming in Thailand. Environmental Pollution 191: 8-16.

Sakon Nakhon Provincial Meteorological Office. 2017. Data of air temperature and amount of rainfall in Sakon Nakhon in 2017. Sakon Nakhon Provincial Meteorological Office, Sakon Nakhon. (in Thai)

Srisapoome, P., P. Phadee, Y. Sriwaranun, A. Jutagate, N. Nithikulworawong and I. Wudtisin. 2016. The study and evaluation the impacts of risk factors in Nile tilapia (Oreochromis niloticus) culture systems in Thailand. Thailand Research Fund, Bangkok. 802 p. (in Thai)

Sriwongpuk, S. 2009a. Parasites of Pla Tub-tim, Tilapia (Oreochromis niloticus) reared in the Mun River, northeastern part of Thailand. Journal of Research and Development, Buriram Rajabhat University 4(1): 7-16. (in Thai)

Sriwongpuk, S. 2009b. Diseases and histopathological changes of Pla Tub-tim from cage culture in Mun River, Buriram province. Journal of Academic, Buriram Rajabhat University 1(1): 58-66. (in Thai)

Svobodova, Z., J. Machova, H.K. Kroupova and J. Velisek, J. 2017. Water quality-disease relationship on commercial fish farms. pp. 167-185. In: G. Jeney (ed.) Fish diseases: Prevention and control strategies. Academic Press, London.

Thanomsit, C. and K. Saowakoon. 2017. Streptococcosis disease: A case study in commercial fishes. Koch Cha Sarn Journal of Science 39(2): 1-12. (in Thai)

Thongbamrung, W. and T. Lertsuthichawan. 2014. Monogeneans in cage-cultured red tilapia (Oreochromis niloticus x O. mossambicus) in Tapi River, Nakhonsithammarat. Journal of Science and Technology, Ubon Ratchathani University 16(1): 32-40. (in Thai)

WWF-Thailand. 2017. Building capacity and strengthening community participation for water resources management and wetland ecosystem restoration in the context of climate change in the lower Songkhram River basin project. (Online). Available:https://www.wwf.or.th/what_we_do/wetlands_and_production_landscape/projectsall/bkl/. (January 20, 2017). (in Thai)

Yamane, T. 1970. Statistics: An Introductory Analysis. 2nd ed. John Weatherhill, Tokyo. 919 p