ชนิดและการเปลี่ยนแปลงประชากรของแมลงวันทองสกุล <I>Bactrocera</I> ที่ทำลายผลพริกบางพันธุ์ในจังหวัดพิษณุโลก
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาชนิดและการเปลี่ยนแปลงประชากรของแมลงวันทองสกุล Bactrocera ที่ลงทำลายผลพริก 6 พันธุ์ คือ เขียวหนุ่มจอมทอง พริกหยวก ขาวสบันงา หยกสยาม ขี้หนูสวน ขี้หนูซุปเปอร์ฮอท ที่นิยมปลูกในจังหวัดพิษณุโลกมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาชนิดและปริมาณของแมลงวันทอง และศัตรูธรรมชาติ ศึกษาการเปลี่ยนแปลงประชากรของแมลงวันทอง และปัจจัยทางกายภาพที่เกี่ยวข้อง ตั้งแต่ติดผลจนถึงเก็บเกี่ยว และเปรียบเทียบลักษณะทางสัณฐานวิทยาของผลพริกทั้ง 6 พันธุ์ ต่อการลงทำลายของแมลงวันทองพริก ผลการศึกษาพบแมลงวันทองชนิดเดียวที่ลงทำลายพริกตลอดฤดูการปลูกคือ Bactrocera latifrons และพบแตนเบียนหนอนแมลงวันทองชนิดเดียวคือ Diachasmimorpha longicaudata จำนวนประชากรแมลงวันทอง ในพริก 6 สายพันธุ์ เปลี่ยนแปลงเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องในทิศทางเดียวกัน ตั้งแต่พริกติดผลอายุ 75 วัน และสูงสุดที่อายุ 110 - 117 วัน จากนั้นลดลงจนถึงช่วงการเก็บเกี่ยว แตนเบียนมีอิทธิพลต่อแมลงวันทอง ร้อยละ 42.51 (R2 = 0.4251) ปัจจัยทางกายภาพมีผลน้อยมากต่อประชากรของแมลงวันทอง ยกเว้นในกรณีของพริกพันธุ์ซุปเปอร์ฮอท พบว่า ระดับอุณหภูมิสูงที่มีอิทธิพลต่อการเปลี่ยนแปลงประชากรแมลงวันทองที่ลงทำลายร้อยละ 84.02 พบการเข้าทำลายจากแมลงวันทอง B. latifrons สูงมากในพริกพันธุ์เขียวหนุ่มจอมทอง หยวก ขาวสบันงา และหยกสยาม และมีแนวโน้มเกี่ยวข้องกับขนาดของผล และรอยย่นของผิวผล ทั้งนี้ สีเหลืองส้มของผลมีแนวโน้มดึงดูดแมลงวันทองพริกมากกว่าผลสีเหลือง แดง และเขียว
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
Agee, H.R. 1985. Spectral response of the compound eye of the wild and laboratory-reared apple maggot fly, Rhagoletis pomonella. Journal of Agricultural Entomology 2(2): 147-154.
Balagawi, S., S. Vijaysegaran, R.A.I. Drew and S. Raghu. 2005. Influence of fruit traits on oviposition preference and offspring performance of Bactrocera tryoni (Froggatt) (Diptera: Tephritidae) on three tomato (Lycopersicon lycopersicum) cultivars. Australian Journal of Entomology 44(2): 97-103.
Drew, R.A.I., R.J. Prokopy and M.C. Romig. 2003. Attraction of fruit flies of the genus Bactrocera to colored mimics of host fruit. Entomologia Experimentalis et Applicata 107(1): 39-45.
Greany, P.D., H.R. Agee, A.K. Burditt and D.L. Chambers. 1977. Field studies on color preferences of the Caribbean fruit fly, Anastrepha suspensa (Diptera: Tephritidae). Entomolgia Experimentalis et Applicata 21(1): 63-70.
Harris, E.J., N.J. Liquido and C.Y.L. Lee. 2003. Patterns in appearance and fruit host utilization of fruit flies (Diptera: Tephritidae) on the Kalaupapa Peninsula, Molokai, Hawaii. Proceedings of the Hawaiian Entomological Society 36: 69-78.
Hassunthathai, N. and S. Mooncharwna. 2008. Comparative study of chili production systems in Phitsanulok province. M.S. Thesis. Naresuan University, Phitsanulok. 63 p. (in Thai)
Jaturat, K. 2007. The relationship between morphological characteristics of chilli fruits and infestation of fruit fly (Bactrocera latifrons (Hendel). M.S. Thesis. Kasetsart University, Bangkok. 97 p. (in Thai)
Liquido, N.J., E.J. Harris and L.A. Dekker. 1994. Ecology of Bactrocera latifrons (Diptera: Tephritidae) populations: host plants, natural enemies, distribution, and abundance. Annals of the Entomological Society of America 87(1): 71-84.
López-Guillén, G., A. Virgen and J.C. Rojas. 2009. Color preference of Anastrepha obliqua (Diptera, Tephritidae). Revista Brasileira de Entomologia 53(1): 157-159.
Nandihalli, B.S., B.V. Patil, S. Somasekhar and P. Hugar. 1989. Influence of weather parameters on the population dynamics of Spodoptera litura (Fb.) in pheromone and light traps. Karnataka Journal of Agricultural Science 2: 62-67.
Office of Agricultural Economics. 2017. Agricultural Statistical Documents of Thailand, year 2017. Office of Agricultural Economics, Bangkok.
Peck, S.L. and G.T. McQuate. 2004. Ecological aspects of Bactrocera latifrons (Diptera: Tephritidae) on Maui, Hawaii: Movement and host preference. Environmental Entomology 33(6): 1722-1731.
Pickering, C.M. and M. Stock. 2003. Insect colour preference compared to flower colours in the Australian Alps. Nordic Journal of Botany 23(2): 217-233.
Pritchard, G. 1969. The ecology of a natural population of Queensland fruit fly, Dacus tryoni. II. The distribution of eggs and its relation to behaviour. Australian Journal of Zoology 17(2): 293-311.
Poramarcom, P. 2000. Oviposition behavior of the oriental fruit fly, Bactrocera doraslis and melon fly, Bactrocera cucurbitae for the development of population control. Faculty of Agriculture Technology, King Mongkut's Institute of Technology Ladkrabang, Bangkok. 37 p. (in Thai)
Prokopy, R.J. and J. Koyama. 1982. Oviposition site partitioning in Dacus cucurbitae. Entomologia Experimentalis et Applicata 31(4): 428-432.
Robacker, D.C., D.S. Moreno and D.A. Wolfenbarger. 1990. Effects of trap color, height, and placement around trees on capture of Mexican fruit flies (Diptera: Tephritidae). Journal of Economic Entomology 83(2): 412-419.
Robacker, D.C 1992. Effects of shape and size of colored traps on attractiveness to irradiated, laboratory-strain Mexican fruit flies (Diptera: Tephritidae). Florida Entomologist 75(2): 230-241.
Shimizu, Y., T. Kohama, T. Uesato, T. Matsuyama and M. Yamagishi. 2007. Invasion of solanum fruit fly Bactrocera latifrons (Diptera: Tephritidae) to Yonsguni Island, Okinawa Prefecture, Japan. Applied Entomology and Zoology 42(2): 269-275.
Siri, N. 2007. Fruit fly (Bactrocera latifrons): Potential of chili production for the Thailand export industry at present and in the future. Faculty of Agriculture, Khon Kaen University, Khon Kaen 46 p (in Thai)
Smith, C.M. 1989. Plant Resistance to Insect: A Fundamental Approach. John Wilog & Sons, New York 286 p.
Stonehouse, J., J. Mumford, A. Poswal, R. Mahmood, A.H. Makhdum, Z.M. Chaudhary, K.N. Baloch, G. Mustafa and M. McAllister. 2004. The accuracy and bias of visual assessments of fruit infestation by fruit flies (Diptera: Tephritidae). Crop Protection 23(4): 293-296.
Vargas, R.I. and T. Nishida. 1985. Life history and demographic parameters of Dacus latifrons (Diptera: Tephritidae). Journal of Economic Entomology 78(6): 1242-1244
Wingsanoi, A and N. Siri. 2011. Infestation of chili fruit fly, Bactrocera latifrons (Diptera: Tephritidae) on eight chili fruit cultivars. Khon Kaen Agriculture Journal 39(1): 25-32.p (in Thai)