ความรู้ ทัศนคติและการปฏิบัติเกี่ยวกับการใช้สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรชาวเขาเผ่าม้งผู้ปลูกผักในจังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ต้องการศึกษา ความรู้ ทัศนคติ ตลอดจนการปฏิบัติของเกษตรกรชาวเขาเผ่าม้งผู้ปลูกพืชผักเกี่ยวกับการใช้สารเคมี เพื่อเป็นแนวทางในการปรับปรุงแก้ไข และแนะนำส่งเสริมความรู้ให้เกษตรกรได้ใช้สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชอย่างถูกวิธี และลดปัญหาการปนเปื้อนสิ่งแวดล้อมใช้วิธีการวิจัยเชิงปริมาณโดยออกแบบสัมภาษณ์เกษตรกรชาวเขา จำนวนตัวอย่าง ที่นำมาศึกษาทั้งหมด 121 ตัวอย่าง

จากผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐานทั่วไปพบว่าผู้ให้ข้อมูลส่วนใหญ่เป็นชาย มีอายุเฉลี่ย 34 ปี สถานภาพทางครอบครัวส่วนใหญ่แต่งงานแล้ว เกษตรกรร้อยละ 32.2 ไม่สามารถอ่าน เขียนภาษาไทยได้ มีจำนวนสมาชิกในครอบครัวเฉลี่ย 9.21 คน จำนวนสมาชิกในครอบครัว ที่เป็นแรงงานเกษตร เฉลี่ย 4.88 คน ประสบการณ์ในการปลูกผักเฉลี่ย 10.49 ปีมีพื้นที่ปลูกผักเฉลี่ย 6.98 ไร่ เกษตรกร้อยละ 50.1 ตัดสินใจเลือกใช้สารเคมีด้วยตนเอง รายได้ของเกษตรผู้ปลูกผักในปี พ.ศ. 2540 มีรายได้เฉลี่ย 48,873.91 บาท มีค่าใช้จ่ายในการซื้อสารเคมีป้องกันกำจัด ศัตรูพืชในแปลงผักในรอบปี เฉลี่ย 3,264.95 บาท เกษตรกรร้อยละ 86.8 ไม่เคยไปรับการตรวจสุขภาพเพื่อหาปริมาณสารเคมีในเลือด ส่วนที่ไปรับการตรวจสุขภาพ พบว่า ร้อยละ 37.5 มีสารเคมีในเลือดในระยะอันตราย

ผลการวิเคราะห์ข้อมูลด้านความรู้ ทัศนคติ และการปฏิบัติเกี่ยวกับการใช้สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชด้านความรู้เกี่ยวกับการใช้สารเคมีป้องกัน กำจัดศัตรูพืช เกษตรกรผู้ปลูกพืชผักร้อยละ 47.1 มีความรู้เกี่ยวกับการใช้สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชในระดับปานกลาง โดยมีคะแนนความรู้เฉลี่ย 11.82 คะแนน จากคะแนนเต็ม 20 คะแนน ทัศนคติเกี่ยวกับการใช้สารเคมีป้องกันศัตรูพืช เกษตรกรผู้ปลูกพืชผักร้อยละ 76.0 มีทัศนคติระดับปานกลาง โดยมีคะแนนทัศนคติเฉลี่ย 2,09 คะแนน การปฏิบัติเกี่ยวกับการใช้สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรผู้ปลูกพืชผัก เกษตรกรร้อยละ 63.6 มีการปฏิบัติในการใช้สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชได้ถูกต้องในระดับสูง และร้อยละ 28.1 มีการปฏิบัติในการใช้สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชได้ถูกต้องระดับปานกลาง

ความสัมพันธ์ระหว่างความรู้ ทัศนคติ และการปฏิบัติในการใช้สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชมีความสัมพันธ์กันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ