อิทธิพลของปุ๋ยและอายุพืชที่มีต่อผลผลิตไดออสเจนินในเอื้องหมายนา

บทคัดย่อ

เอื้องหมายนา เป็นพืชที่มีศักยภาพในการเพาะปลูกเพื่อผลิตวัตถุดิบสำหรับสกัดสารไดออสเจนินซึ่งใช้ประโยชน์ทางยาได้หลายชนิด แต่ปัจจุบันยังขาดข้อมูลการเพาะปลูกอีกมาก การทดลองครั้งนี้จึงมุ่งหวังในการรวบรวมข้อมูลอุปนิสัยการเจริญของพืช และการสะสมสารไดออสเจนินเมื่อพืชมีอายุและระยะพัฒนาการต่าง ๆ กัน และเมื่อมีการให้ธาตุอาหารบางชนิด พบว่า เอื้องหมายนาเป็นพืชหลายฤดูที่มีการเจริญเติบโตแบบแตกกอและยุบตัวเป็นวงจร จะตอบสนองต่อปุ๋ยน้อยมาก การเจริญเติบโต การให้ผลผลิตน้ำหนักแห้งของเหง้าจะแปรผันตามอายุกอ และจะมากที่สุดเมื่อต้นพืชอายุ 3 ปี การสะสมสารไดออสเจนินจะสูงกว่าในระยะออกดอก คือ 0.19 0.45% และจะลดลงในระยะยุบตัวเหลือเพียง 0.05-0.10% เท่านั้น เมื่อคำนวนผลผลิตสารออกฤทธิ์ต่อไร่จะได้มากที่สุดเมื่อพืชออกดอกและมีอายุ 2 ปี