ปัจจัยที่มีผลต่อความต้องการในการส่งเสริมการปลูกไม้ผลในระบบอินทรีย์ของเกษตรกร ในพื้นที่ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนองเขียว จังหวัดเชียงใหม

บทคัดย่อ

ในปัจจุบันระบบเกษตรอินทรีย์นับว่ามีความส าคัญต่อการผลิตทางการเกษตรการวิจัยครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ลักษณะส่วนบุคคลเศรษฐกิจ และสังคมของเกษตรกร 2) ความต้องการในการส่งเสริมการปลูกไม้ผลในระบบอินทรีย์ของเกษตรกร 3) ปัจจัยที่มีผลต่อความต้องการในการส่งเสริมการปลูกไม้ผลในระบบอินทรีย์ของเกษตรกร และ 4) ปัญหา อุปสรรคและข้อเสนอแนะในการส่งเสริมการผลิตและตลาดไม้ผลของเกษตรกรในพื้นที่ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนองเขียว จังหวัดเชียงใหม่ด าเนินการวิจัยตั้งแต่เดือน มกราคม 2559 ถึง ธันวาคม 2559 กลุ่มตัวอย่าง คือ เกษตรกรจำนวน 130 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์พหุถดถอยผลการวิจัยพบว่า เกษตรกรส่วนใหญ่เป็นเพศชาย มีอายุเฉลี่ย 48 ปี ส่วนใหญ่ไม่ได้เข้ารับการศึกษาในระบบโรงเรียน มีสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 5 คน มีสมาชิกวัยเรียนในครัวเรือนเฉลี่ย 2 คน จ านวนแรงงานในครัวเรือนเฉลี่ย3 คน มีรายได้ในครัวเรือนเฉลี่ย 3,277 บาท ต่อเดือน มีพื้นที่ถือครองใน ครัวเรือน เฉลี่ย 9.31 ไร่ ส่วนใหญ่ได้รับข้อมูลข่าวสารด้านการเกษตรจากสื่อต่างๆมากกว่า 20 ครั้งต่อเดือน มีการติดต่อเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตร เฉลี่ย 1 ครั้งต่อเดือน มีการเข้าร่วมประเพณีของหมู่บ้านเฉลี่ย 3 ครั้งต่อเดือน ส่วนใหญ่ไม่เคยเข้าร่วมกิจกรรมการเกษตร มีประสบการณ์ในการฝึกอบรมด้านการเกษตรเฉลี่ย 1 ครั้งต่อปี มีประสบการณ์ในการปลูกไม้ผลเฉลี่ย 8 ปี และเกษตรกรมีความรู้ความเข้าใจต่อการส่งเสริมการปลูกไม้ผลในระบบอินทรีย์อยู่ในระดับมากและเกษตรกรมีความต้องการในการส่งเสริมการปลูกไม้ผลในระบบอินทรีย์ในระดับปานกลาง ส่วนปัจจัยที่มีผลต่อความต้องการในการส่งเสริมการปลูกไม้ผลในระบบอินทรีย์ของเกษตรกร ได้แก่ การได้รับข่าวสารจากสื่อต่างๆ และการติดต่อกับเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตร อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01ผลการศึกษาเกี่ยวกับปัญหาอุปสรรคในการผลิตและการตลาดไม้ผลที่เกษตรกรระบุ ได้แก่ ขาดความรู้และเทคนิคใหม่ๆในการผลิตและการแปรรูปในระบบอินทรีย์ คุณภาพผลผลิตต่ า การคัดเกรดผลผลิตเข้มงวดเกินไปและขาดพันธุ์ไม้ผลชนิดใหม่ๆ มีพืชแข่งขันในพื้นที่มาก ราคาผลผลิตไม่แน่นอน ผลผลิตไม่ได้มาตรฐานไม่มีแหล่งจ าหน่าย และเกษตรกรเสนอแนะว่า 1) ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหรือรัฐบาลควรให้การสนับสนุนเกี่ยวกับการปลูกไม้ผลในระบบเกษตรอินทรีย์ 2) ควรมีการน าร่องในพื้นที่ของเกษตรกรที่สนใจ 3) ควรหาไม้ผลชนิดและพันธุ์ใหม่ๆมาส่งเสริม 4) ควรมีการประกันราคารับซื้อผลผลิตล่วงหน้า และ 5) ควรมีการรับซื้อผลผลิตที่ตกเกรดจากเกษตรกร