การพัฒนาน้ำยาเจือจางน้ำเชื้อไก่พื้นเมือง เพื่ออนุรักษ์และพัฒนาสายพันธุ์ไก่พื้นเมืองไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของน้ำยาเจือจาง KSU diluent (น้ำยาเจือจางที่พัฒนาขึ้น) BPSE Lake’s diluent และกลุ่มควบคุม (NaCl 0.90 %) ต่อคุณภาพน้ำเชื้อไก่พื้นเมืองที่เก็บรักษาแบบแช่เย็นที่ระยะเวลา 1-4 วัน พบว่าคุณภาพน้ำเชื้อสดของไก่พื้นเมืองพันธุ์เหลืองหางขาวมีปริมาตรน้ำเชื้อ 0.39±0.04 มล./ตัว ความเข้มข้นของน้ำเชื้อ 2.28±0.13 x 109 ตัว/มล. ค่า pH 7.38±0.02 ค่าออสโมลาลิตี้ 324±2.65 mOsm/kg อัตราการเคลื่อนที่ 91.67±14.43 % และอัตราการมีชีวิต 96.00±1.00 % ผลของน้ำยาเจือจาง KSU diluent BPSE Lake’s diluent และกลุ่มควบคุมต่อคุณภาพน้ำเชื้อไก่พื้นเมือง พบว่าเมื่อระยะเวลาการเก็บรักษาเพิ่มขึ้น การใช้น้ำยาเจือจาง KSU diluent BPSE และ Lake’s diluent ให้ผลอัตราการเคลื่อนที่ อัตราการเคลื่อนที่แบบไปข้างหน้า ลักษณะการเคลื่อนที่ (average path velocity (VAP) curvilinear velocity (VCL) และ straight line velocity (VSL)) อัตราการมีชีวิต อัตราการผสมติด และอัตราการฟักลดลง (P < 0.05) โดยน้ำยาเจือจาง KSU diluent ให้ผลอัตราการเคลื่อนที่ อัตราการเคลื่อนที่แบบไปข้างหน้า และลักษณะการเคลื่อนที่ (VAP VCL และ VSL) ลดลงในวันที่ 3 ของการเก็บรักษา (P < 0.05) แต่อย่างไรก็ตามการเก็บรักษาน้ำเชื้อที่ระยะเวลา 1 และ 2 วัน พบว่าน้ำยาเจือจาง KSU diluent ให้ผลอัตราการผสมติดสูงไม่แตกต่างจาก BPSE และ Lake’s diluent (P > 0.05) โดยน้ำยาเจือจาง KSU diluent ให้ผลอัตราการผสมติดสูงที่สุด (57.51±11.54 %) เมื่อเก็บรักษาน้ำเชื้อที่ระยะเวลา 3 วัน (P < 0.05) นอกจากนี้น้ำยาเจือจาง KSU diluent BPSE และ Lake’s diluent ให้ผลอัตราการฟักไม่แตกต่างกันในทุกระยะเวลาของการเก็บรักษา (P > 0.05) ดังนั้นน้ำยาเจือจาง KSU diluent สามารถนำมาใช้ในการเก็บรักษาน้ำเชื้อไก่พื้นเมืองได้ 3 วัน
Article Details
References
Boonmatan, T. (2013). Cold and frozen storage of native chicken “Leung Hang Kao” semen. (Master’s thesis). Nakhon Ratchasima Thailand: Suranaree University of Technology.
Chalah, T., Seigneurin, F., Blesbois, E., & Brillard, J. P. (1999). In vitro comparison of fowl sperm viability in ejaculates frozen by three different techniques and relationship with subsequent fertility in vivo. Cryobiology, 39(2), 185-191. doi: 10.1006/cryo.1999.2201
Chankitisakul, V., Boonkum, W., Kaewkanha, T., Pimprasert, M., Ratchamak, R., Authaida, S., & Thananurak, P. (2022). Fertilizing ability and survivability of rooster sperm diluted with a novel semen extender supplemented with serine for practical use on smallholder farms. Poultry Science, 101(12), 102188. doi: 10.1016/j.psj.2022.102188
Chotesangasa, R. (2001). Effects of mating ratio, cock number in the flock and breeder age on fertility in Thai native chicken flock. Agriculture and Natural Resources, 35(2), 122 – 131.
Donoghue, A. M., & Wishart, G. J. (2000). Storage of poultry semen. Animal Reproduction Science, 62(1-3), 213-232. doi: 10.1016/S0378-4320(00)00160-3
Getachew, T., Lemma, A., & Goshu, G (2023). Effects of using commercial and homemade extenders on sperm quality of liquid stored semen of Horro chicken breed. Journal of World’s Poultry Research, 13(2), 216-222. doi: 10.36380/jwpr.2023.24
Guest, W. C. (1973). Spermatology and sperm preservation of channel catfish, Ictalurus punctatus. (Master’s thesis). Louisiana, United States: Louisiana State University.
Khaeruddin, K., Ciptadi, G., Yusuf, M., Hermawansyah, S., & Wahjuningsih, S. (2023). Effect of addition of glucose or fructose in three types of crystalloid fluid on spermatozoa quality of Gaga’ chicken from south Sulawesi, Indonesia. Pakistan Journal of Zoology, 1-8. doi: 10.17582/journal.pjz/20211128011130
Laopaiboon, B., & Duangjinda, M. (2012). Native chickens of Thailand: the past, present, and future. Khon Kaen Agriculture Journal, 40, 309-312. (in Thai)
Moreno, J. S., & Blesbois, E. (2020). Functional aspects of seminal plasma in bird reproduction. International Journal of Molecular Sciences, 21(16), 5664. doi:10.3390/ijms21165664
Phornwisetsirikun, S., Yano, T., Chotinun, S., & Rojanasthien, S. (2012). Knowledge, participation and opinion to operate model development project of rearing and management to reduce the risk of Avian Influenza and other outbreaks in native chicken of demonstration farm network farmers in the single outbreak and re-outbreak areas of Avian Influenza in Northern Thailand. Journal of Kasetsart Veterinarians, 22(2), 60-75. (in Thai)
Quinn, J. P., & Burrows, W. H. (1936). Artificial insemination in fowls. Journal of Heredity, 28, 31-37.
Sexton, T. J., & Fewlass, T. A. (1978). A new poultry semen extender 2. effect of the diluent components on the fertilizing capacity of chicken semen stored at 5oC. Poultry Science, 57(1), 277-284. doi: 10.3382/ps.0570277
Siudzinska, A., & Lukaszewicz, E. (2008). Effect of semen extenders and storage time on sperm morphology of four chicken breeds. Journal of Applied Poultry Research, 17(1), 101- 108. doi: 10.3382/japr.2007-00048