ผลของสารโคลชิซินต่อการเปลี่ยนแปลงการเจริญเติบโต และลักษณะทางสัณฐานวิทยา ของข้าวพันธุ์ขาวเจ๊ก จังหวัดชัยนาท
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของสารละลายโคลชิซินต่ออัตราการรอดชีวิต การเจริญเติบโต การเปลี่ยนแปลงจำนวนโครโมโซม ขนาดของเซลล์ปากใบ และลักษณะทางสัณฐานวิทยาของข้าวพันธุ์ขาวเจ๊ก โดยได้เก็บรวบรวมตัวอย่างเมล็ดข้าวพันธุ์ขาวเจ๊กจากอำเภอหันคา จังหวัดชัยนาท และนำเมล็ดที่งอกแล้วมาแช่ในสารละลายโคลชิซินที่มีความเข้มข้นต่าง ๆ คือ 0 0.01 0.05 0.10 และ 0.50 % เป็นระยะเวลา 1 2 และ 3 วัน ตามลำดับ ผลการวิจัยพบว่า อัตราการรอดชีวิตเฉลี่ยของข้าวหลังจากแช่ในสารละลายโคลชิซินเป็นเวลา 60 วัน ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) เมื่อความเข้มข้นของสารเพิ่มขึ้นและระยะเวลาในการแช่ยาวนานขึ้น นอกจากนี้ ภายหลังจากการแช่สารละลายโคลชิซินเป็นเวลา 120 วัน พบว่า ความสูงเฉลี่ยของต้นข้าวมีแนวโน้มลดลงเมื่อความเข้มข้นของสารและระยะเวลาในการแช่เพิ่มขึ้น เมื่อนำมาตรวจสอบโครโมโซม สามารถคัดเลือกต้นเตตราพลอยด์ ได้จำนวน 2 ต้น ซึ่งมีจำนวนโครโมโซม 2n = 4x = 48 คือ ที่ระดับความเข้มข้น 0.10 %, 1 วัน และที่ระดับความเข้มข้น 0.50 %, 1 วัน พบความแตกต่างทางสถิติอย่างมีนัยสำคัญยิ่ง (P<0.01) ในส่วนของความยาวและความกว้างของเซลล์ปากใบระหว่างพืชดิพลอยด์และเตตราพลอยด์ ซึ่งบ่งชี้ว่าพืชเตตราพลอยด์มีลักษณะทางสัณฐานวิทยาที่เปลี่ยนแปลงไป นอกจากนี้ความยาวของรวงข้าว รวมถึงความยาวและความหนาของเมล็ดข้าวในต้นเตตราพลอยด์ยังมีค่ามากกว่าต้นดิพลอยด์อย่างชัดเจน
Article Details
References
Choopeng, S., Te-chato, S., & Khawnium, T. (2019). Effect of colchicine on survival rate and ploidy level of hybrid between Dendrobium santana x D. friedericksianum orchid. International Journal of Agricultural Technology, 15(2), 249-260.
Eng, W. H., Ho, W. S., & Ling, K. H. (2021). Effects of colchicine treatment on morphological variations of Neolamarckia cadamba. International Journal of Agricultural Technology, 17(1), 47-66.
Hailu, M. G., Mawcha, K. T., Nshimiyimana, S., & Suharsono, S. (2021). Garlic micro-propagation and polyploidy induction In vitro by colchicine. Plant Breeding and Biotechnology, 9(1), 1-19. doi: 10.9787/PBB.2021.9.1.1
Haring, F., Farid, M., Sudirman, S., & Anshori, M. F. (2023). The morpho-somatic and chromosomal changes in colchicine polyploidy induction Colocasia esculenta var. Antiquorium. Plant Breeding and Biotechnology, 11(2), 105-116. doi: 10.9787/PBB.2023.11.2.105
Junbuathong, S., Thongrak, W., Yaodam, K., Sukviwat, W., Maneenil, P., Kriswadi, A., Wutiwong, K., Thamasamisorn, B., Ruksopa, K., & Lengbumrung, P. (2021). RD91, a non-glutinous rice variety. Thai Rice Research Journal, 12(2), 5-19. (in Thai)
Kara, Z, & Yazar, K. (2022). Induction of polyploidy in grapevine (Vitis vinifera L.) seedlings by in vivo colchicine applications. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 46(2), 152-159. doi: 10.55730/ 1300-011X.2967
Kerdsuwan, N., & Te-chato, S. (2012). Effects of colchicine on survival rate, morphological, physiological and cytological characters of chang daeng orchid (Rhynchostylis gigantean var. rubrum Sagarik) in vitro. Journal of Agricultural Technology, 8(4), 1451-1460.
Lv, H., Zhou, Y., Tian, H., Fei, Z., Li, D., & Zhong, C. (2024). New insights into colchicine-mediated tetraploidy in Actinidia chinensis ‘Donghong’. The Horticulture Journal, 93(3), 273-281. doi: 10.2503/hortj.QH-136
Maneerattanarungroj, P., Weruwanaruk, C., & Maneerattanarungroj, P. (2016). Effect of colchicine on some morphological and anatomical characteristics of Homnil rice seedling (Oryza sativa L.), Landrace rice of Thailand. Koch Cha Sarn Journal of Science, 38(2), 72-78.
Maru, B., Parihar, A., Kulshrestha, K., & Vaja, M. (2021). Induction of polyploidy through colchicine in cotton (Gossypium herbaceum) and its conformity by cytology and flow cytometry analyses. Journal of Genetics, 100(1), 52. doi: 10.1007/s12041-021-01297-z
Nagat, E., Kamla, B., & Hoda, K. (2020). Phenotypic and molecular characterization of polyploidy Vicia faba induced by colchicine. GSC Biological and Pharmaceutical Sciences, 11(03), 235-243. doi:10.30574/gscbps.2020.11.3.0184
Office of Agricultural Economics. (2018). Office of Agricultural Economics. Accessed November 23, 2018, Retrieved from https://www.oae.go.th. (in Thai)
Parera, P. C. D., & Dahanayake, N. (2016). Chromosome observation of rice root tip and effect of callus colour variation and texture in different colchicine concentrations on the induction of rice polyploids. Universal Journal of Agricultural Research, 4(2), 56-59. doi: 10.13189/ujar.2016.040205
Samleekaew, K., Taenthorng, O., Rotduang, P., & Ramasoot, S. (2017). Propagation of Kab-dum native rice cultivar (Oryza sativa) by tissue culture techniques. Wichcha Journal, 36(2), 25-35. (in Thai)
Tammu, R. M., Nuringtyas, T. R., & Daryono, B. S. (2021). Colchicine effects on the ploidy level and morphological characters of Katokkon pepper (Capsicum annuum L.) from north Toraja, Indonesia. Journal of Genetic Engineering and Biotechnology, 19(1), 31. doi: 10.1186/s43141-021-00131-4.
Tiwari, A. K., & Mishra, S. K. (2012). Effect of colchicine on mitotic polyploidization and morphological characteristics of Phlox drummondii. African Journal of Biotechnology, 11(39), 9336-9342. doi: 10.5897/AJB11.3820
Tungkajiwangkoon, S., Shirakawa, J., Azumatani, M., & Hoshi, Y. (2016). Breeding and cytogenetic characterizations of new hexaploid Drosera strains colchicine-induced from triploid hybrid of D. rotundifolia and D. spatulata. Cytologia, 81(3), 263-269. doi:: 0.1508/cytologia.81.263
Venial, L. R., Mendonça, M. A. C., Amaral-Silva, P. M., Canal, G. B., de Jesus Passos, A. B. R., Ferreira, A., Soares, T. C. B., & Clarindo, W. R. (2020). Autotetraploid Coffea canephora and auto-alloctaploid Coffea arabica from in vitro chromosome set doubling: new germplasms for Coffea. Frontiers in Plant Science, 11, 154. doi: 10.3389/fpls.2020.00154
Yuenyen, Y., Viriyawattana, N.., & Sinworn, S. (2023). Development of drought-tolerant rice between local rice varieties and economic varieties in Suphanburi Province. Academic Journal: Uttaradit Rajabhat University Science and Technology (for Local Development), 18(2), 13-24. (in Thai)