อิทธิพลของรังสีแกมมาแบบเฉียบพลันต่อการรอดชีวิต และการเปลี่ยนแปลงลักษณะทางสัณฐานวิทยาในเมล็ดดาวกระจาย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของรังสีแกมมาแบบเฉียบพลัน อัตราการอยู่รอด และการเปลี่ยนแปลงลักษณะทางสัณฐานวิทยาของดาวกระจาย (Cosmos sulphureus Cav.) โดยใช้เมล็ดดาวกระจายนำไปฉายรังสีแกมมาที่ศูนย์วิจัยนิวเคลียร์เทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ที่ปริมาณรังสี 0 100 200 และ 300 เกรย์ หลังปลูก 30 วันบันทึกผลการงอกของต้นดาวกระจาย อัตราการรอด ความสูงของต้น และจำนวนวันแรกที่ดอกบาน จากนั้นนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์ความแปรปรวนทางสถิติและเปรียบเทียบความแตกต่างของค่าเฉลี่ย พบว่าเมล็ดหลังจากปลูกมีการรอดชีวิตของต้นหลังฉายรังสี 30 วัน ไม่แตกต่างกันที่ปริมาณรังสีขนาด 0 100 และ 200 เกรย์ ในขณะที่ปริมาณ 300 เกรย์ ทำให้การรอดชีวิตต่ำสุด (ร้อยละ 25) และมีค่าขนาดมรณะห้าสิบ (LD50) อยู่ที่ 253 เกรย์ โดยปริมาณรังสี 0 เกรย์ มีความสูงของต้นดาวกระจายมากที่สุด 105.42 เซนติเมตร ให้จำนวนวันออกดอกที่เร็วที่สุดคือ 50 วัน ปริมาณรังสีที่ระดับ 100 เกรย์ ทำให้กลีบดอกดาวกระจายมีลักษณะกลีบดอกเล็กลง และก้านดอกที่ติดกันซึ่งเป็นลักษณะที่น่าสนใจ และนำไปปลูกต่ออีก 3 รุ่น พบการถ่ายทอดลักษณะก้านดอกติดกันในรุ่น M2 ปริมาณรังสีที่ 200 เกรย์ ทำให้ต้นดาวกระจายมีกลีบดอกบิดเบี้ยว ดังนั้นความเข้มของรังสีแกมมาที่ 100 และ 200 เกรย์ ทำให้เกิดการกลายของดอกดาวกระจาย ซึ่งสามารถนำไปใช้ปรับปรุงพันธุ์ของดาวกระจายสายพันธุ์อื่น ๆ ต่อไปได้ในอนาคต
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารวิชชา มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชชา มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช ถือเป็นลิขสิทธ์ของวารสารวิชชา มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำข้อมูลทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อการกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสารวิชชา มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราชก่อนเท่านั้น
The content and information in the article published in Wichcha journal Nakhon Si Thammarat Rajabhat University, It is the opinion and responsibility of the author of the article. The editorial journals do not need to agree. Or share any responsibility.
เอกสารอ้างอิง
ณัฏฐา ผดุงศิลป์ ธัญญะ เตชะศีลพิทักษ์ เฌอมาลย์ วงศ์ชาวจันท์ และณัฐพงค์ จันจุฬา. (2558). การชักนำให้เกิดการกลายในต้นแพงพวยโดยการฉายรังสีแกมมาแบบเฉียบพลัน. Thai Journal of Science and Technology, 4(1), 95-103.
นพรัตน์ อินสร. (2552). การปรับปรุงพันธุ์บานชื่นเลื้อยใบด่างโดยใช้รังสีแกมมา. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
นันทิยา สมานนท์. (2526). คู่มือการปลูกไม้ดอก. กรุงเทพฯ: สยามสปอร์ตพลับบิชชิ่ง.
วุฒิพงษ์ แปงใจ และพัฒนา ศรีฟ้า ฮุนเนอร์. (2564). รังสีแกมมาชักนำการเปลี่ยนแปลงทางสัณฐานวิทยาในบัวดิน (Zephyranthes spp.). แก่นเกษตร, 49(3), 643-655.
ภิญญารัตน์ กงประโคน และนัททรียา จิตบำรุง. (2560). การใช้รังสีแกมมาชักนำให้เกิดการ เปลี่ยนแปลงทางสัณฐานวิทยาในกุหลาบหนู. แก่นเกษตร, 45(1 พิเศษ), 1296-1302.
ศรัญญู ถนิมลักษณ์ ธัญญะ เตชะศีลพิทักษ์ พัฒนา สุขประเสริฐ พีรนุช จอมพุก และอนันต์ พิริยะภัทรกิจ. (2561). การชักนำให้เกิดการกลายพันธุ์ในบานไม่รู้โรยลูกผสมพันธุ์กลายโดยการฉายรังสีแกมมา. Thai Journal of Science and Technology, 7(1), 48-57.
สุพิชชา สิทธินิสัยสุข ธัญญะ เตชะศีลพิทักษ์ พีรนุช จอมพุก และณัฐพงค์ จันจุฬา. (2561). ผลของรังสีแกมมาแบบเฉียบพลันต่อต้นลินเดอร์เนียในสภาพปลอดเชื้อ. Thai Journal of Science and Technology, 7(2), 158-168.
หนึ่งฤทัย ด่านเขตร์แดน อนันต์ พิริยะภัทรกิจ ณัฐพงค์ จันจุฬา และคมกฤษณ์ แสงเงิน. (2564). ผลของรังสีแกมมาต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของบัวบกแหล่งปลูกอุบลราชธานี. วารสารวิชชา มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช, 40(2), 106-117.
อรุณี วงศ์ปิยะสถิตย์ และนวลฉวี รุ่งธนเกียรติ. (2535). ผลของรังสีแกมมาต่อการเปลี่ยนแปลงลักษณะและสีดอกแพรเซี่ยงไฮ้. ใน รายงานการประชุมทางวิชาการ ครั้งที่ 30 สาขาพืช. กรุงเทพฯ.
Blagojevic, D., Lee, J., Brede, D.A., Lind, O.C., Yakovlev, I., Solhaug, K.A., Fossdal,C.G., Salbu, B. and Olsen, J.E. (2019). Comparative sensitivity to gamma radiation at the organismal, cell and DNA level in young plants of Norway spruce, Scots pine and Arabidopsis thaliana. Planta, 250, 1567-1590, doi: https://doi.org/10.1007/s00425-019-03250-y.
Cubas, P., Vincent, C. and Coen, E. (1999). An epigenetic mutation responsible for natural variation in floral symmetry. Nature, 401, 157-161, doi: https://doi.org/10.1038/43657.
Datta, S.K. and Chakrabarty, D. (2009). Management of chimera and in vitro mutagenesis for development of new flower color/shape and chlorophyll variegated mutants in chrysanthemum. In Shu, Q.Y. (Ed.). Induced plant mutations in the genomics era, pp. 303-305. Rome: Food and agriculture organization of the United Nations.
Din, A., Qadri, Z.A., Wani, M.A., Rather, Z.A., Iqbal, S., Malik, S.A., Hussain, P.R., Rafiq, S. and Nazki, I.T. (2020). Congenial in vitro γ-ray-induced mutagenesis underlying the diverse array of petal colours in chrysanthemum (Dendranthema grandiflorum kitam) cv. “Candid”. Biology and Life Sciences Forum, 4(1), 21-28, doi: https://doi.org/10.3390/IECPS2020-08780.
Hawthorn, L.R. and Pollard, L.H. (1954). Vegetable and flower seed productions. New York: The Blakiston company, Inc.
Indriyani, D. and Fiatin, H.I. (2015). Lethal dose 50 (LD50) of mungbean (Vigna radiata L. wilczek) cultivar Kampar. SABRAO Journal of Breeding and Genetics, 47(4), 510-516.
IAEA. (2022). FAO/IAEA mutant variety database. Retrieved 18 April 2022, from: https://mvd.iaea.org.
Kim, M., Cui, M.L., Cubas, P., Gillies, A., Lee, K., Chapman, M.A., Abbott, R.J. and Coen, E. (2008). Regulatory genes control a key morphological and ecological trait transferred between species. Science, 322(5904), 1116-1119, doi: https://doi.org/10.1126/science.1164371.
Okamura, M., Yasuno, N., Ohtsuka, M., Tanaka, A., Shikazono, N. and Hase, Y. (2003). Wide variety of flower-color and shape mutants regenerated from leaf cultures irradiated with ion beams. Nuclear Instruments and Methods in Physics Research Section B: Beam Interactions with Materials and Atoms, 206, 574-578.
Pallavi, B., Nivas, S.K., Souza, L.D., Ganapathi, T.R. and Hegde, S. (2017). Gamma rays induced variations in seed germination, growth and phenotypic characteristics of Zinnia elegans var. Dreamland. Advances in Horticultural Science, 31(4), 267-273.
Rochanabanthit, P. and Jompuk, P. (2014). Effects of chronic gamma irradiation on shallot chromosomes (Allium Ascalonicum linn). Journal of Agricultural and Biological Science, 9(11), 367-374.
Sahariya, K., Kaushik, R.A., Khan, R. and Sarolia, D. (2017). Influence of gamma irradiation on flowering of gladiolus (Gladiolus hybrida L.). International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences, 6(11), 1362-1368.
Songsri, P., Suriharn, B., Sanitchon, J., Srisawangwong, S. and Kesmala, T. (2011). Effects of gamma radiation on germination and growth characteristics of physic nut (Jatropha curcas L.). Journal of Biological Sciences, 11(3), 268-274.
Takahashi, N., Ogita, N., Takahashi, T., Taniguchi, S., Tanaka, M., Seki, M. and Umeda, M. (2019). A regulatory module controlling stress-induced cell cycle arrest in Arabidopsis. Elife, doi: https://doi.org/10.7554/elife.43944.
Tan, C., Zhang, X.Q., Wang, Y., Wu, D., Bellgard, M.I., Xu, Y., Shu, X., Zhou, G. and Li, C. (2019). Characterization of genome-wide variations induced by gamma-ray radiation in barley using RNA-Seq. BMC genomics, 20(1), doi: https://doi.org/10.1186/s12864-019-6182-3.
Van Harten, A.M. (1998). Mutation breeding: Theory and practical applications. United Kingdom: Cambridge university press.
Van Harten, A.M., Bouter, H. and Broertjes C. (1981). In vitro adventitious bud techniques for vegetative propagation and mutation breeding of potato (Solanum tuberosum L.) II. Significance for mutation breeding. Euphytica, 30(1), doi: https://doi.org/10.1007/BF00033653.
Wood, D.R. (1983). Crop breeding. Wisconsin: The American society of agronomy. Inc. and the crop science society of American Inc.
Zhou, G., Guo, J., Yang, J. and Yang, J. (2018). Effect of fertilizers on Cd accumulation and subcellular distribution of two cosmos species (Cosmos sulphureus and Cosmos bipinnata). International Journal of Phytoremediation, 20(9), 930-938.
