การศึกษาสภาวะที่เหมาะสมต่อการเจริญของเส้นใยเห็ดเอคโตไมคอร์ไรซาบางชนิด ในสภาพปลอดเชื้อ

บทคัดย่อ

เห็ดตับเต่า (Phlebopus portentosus) และเห็ดเผาะ (Astraeus odoratus) เป็นเห็ดป่าเอตโตไมคอร์ไรซาที่เกิดตามธรรมชาติ นิยมนำมาบริโภคอย่างแพร่หลายและมีราคาสูง เนื่องจากพบเฉพาะช่วงฤดูฝน และยังไม่สามารถนำมาเพาะในระบบโรงเรือนเหมือนเห็ดเศรษฐกิจทั่วไปได้ งานวิจัยนี้จึงศึกษาสภาวะที่เหมาะสมต่อการเจริญของเส้นใยเห็ดตับเต่า และเห็ดเผาะ โดยการทดสอบชนิดอาหารเลี้ยงเชื้อ 9 ชนิด ได้แก่ Potato Dextose Agar (PDA), Potato Glucose Agar (PGA), Modified Potato Glucose Agar (mPGA), Malt Agar (MA), Malt Extract Agar (MEA), Modified Melin-Norkran Medium (MMN), Oat Agar (OA), Yeast Extract Agar (YEA) และ Potato Carrot Agar (PCA) ภายใต้ระดับอุณหภูมิ 20, 25, 30 และ 35 องศาเซลเซียส พบว่ามีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P≤0.05) โดยเส้นใยของเห็ดตับเต่าและเห็ดเผาะสามารถเจริญได้ดีที่สุดในอาหารเลี้ยงเชื้อชนิดแข็ง PCA ที่อุณหภูมิ 25 องศาเซลเซียส มีอัตราการเจริญเท่ากับ 0.220±0.05 และ 0.298±0.06 เซนติเมตรต่อวัน ตามลำดับ ลักษณะเส้นใยหนาและเจริญได้อย่างต่อเนื่อง เมื่อนำเส้นใยเห็ดทั้ง2 ชนิด มาเลี้ยงเพื่อเพิ่มปริมาณในอาหารชนิดเหลว คือ PCB, PGB และ MMN ที่ระดับความเป็นกรด- ด่าง 5 ระดับ ได้แก่ pH 5, 6, 7, 8 และ 9 พบว่า เส้นใยเห็ดตับเต่าและเห็ดเผาะสามารถเจริญได้ดีที่สุดในอาหารเลี้ยงเชื้อ PCB และ PGB ที่ระดับ pH 6 โดยมีปริมาณมวลชีวภาพเท่ากับ 0.514±0.011 และ 0.226±0.003 กรัม/100 มิลลิลิตร ตามลำดับ ซึ่งการศึกษานี้เป็นขั้นตอนแรกในการเพิ่มปริมาณเชื้อเห็ดเอคโตไมคอร์ไรซา สำหรับปลูกถ่ายเชื้อลงในพืชอาศัย เพื่อเป็นการเพิ่มโอกาสให้สามารถสร้างดอกเห็ดในสวนป่าชุมชนในอนาคต