ผลของการจัดการน้ำและอัตราการใช้เมล็ดพันธุ์ต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของข้าวพันธุ์ กข41 ภายใต้การปลูกแบบนาหว่านน้ำตม

บทคัดย่อ

การศึกษาผลของวิธีการจัดการน้ำและอัตราการใช้เมล็ดพันธุ์ที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโต องค์ประกอบของผลผลิต และผลผลิตของข้าวพันธุ์ กข 41 ภายใต้การปลูกแบบนาหว่านน้ำตม โดยปลูกข้าวในฤดูนาปรัง พ.ศ. 2563 ณ แปลงปลูกข้าวของเกษตรกร ตำบลบึงปลาทู อำเภอบรรพตพิสัย จังหวัดนครสวรรค์  วางแผนทดลองแบบ 2x2 Factorial in RCBD จำนวน 2 ซ้ำ ประกอบด้วย 2 ปัจจัย (1) วิธีการจัดการน้ำ 2 วิธี ได้แก่ การจัดการน้ำแบบดั้งเดิมของเกษตรกร และ การจัดการน้ำแบบประหยัดหลังหว่าน (2) อัตราการใช้เมล็ดพันธุ์ 2 วิธี ได้แก่ อัตราการใช้เมล็ดพันธุ์แบบดั้งเดิมของเกษตรกร (25 กิโลกรัมต่อไร่) และอัตราการใช้เมล็ดพันธุ์ตามกรมวิชาการเกษตร (15 กิโลกรัมต่อไร่) ผลการทดลองพบว่าวิธีการจัดการน้ำแบบประหยัดหลังหว่านร่วมกับอัตราการใช้เมล็ดพันธุ์ตามกรมวิชาการเกษตร  ส่งผลให้ข้าวแตกกอน้อย  จำนวนเมล็ดดีต่อรวงต่ำ เปอร์เซ็นต์เมล็ดลีบต่อรวงมาก อย่างไรก็ตามการจัดการน้ำแบบประหยัดหลังหว่าน ให้ผลผลิตไม่แตกต่าง จากวิธีการจัดการน้ำแบบดั้งเดิมของเกษตร แต่ในทางกลับกัน พบว่าอัตราการใช้เมล็ดพันธุ์ตามกรมวิชาการเกษตรร่วมกับการจัดการน้ำแบบดั้งเดิมของเกษตรกร ส่งผลให้ ข้าวแตกกอดี จำนวนเมล็ดดีต่อรวงสูง เปอร์เซ็นต์เมล็ดลีบต่อรวงต่ำ ดังนั้นการจัดการการให้น้ำตลอดจนอัตราการใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวที่เหมาะสม จะช่วยให้เกษตรกรได้รับผลผลิตข้าวที่สูงและลดต้นทุนการใช้เมล็ดพันธุ์ช่วงที่มีปริมาณน้ำน้อย