ความท้าทายของการเพาะเลี้ยงกุ้งมังกรและกลไกตลาดในพื้นที่เกาะยาว จังหวัดพังงา

บทคัดย่อ

การเลี้ยงกุ้งมังกรในพื้นที่เกาะยาวมีความท้าทายด้านกลไกตลาดทั้งการแข่งขันด้านราคาและความต้องการของตลาดที่ชะลอตัวลง การศึกษาปัจจัยข้อจำกัดและแนวทางที่จะช่วยพัฒนาการเลี้ยงให้มีประสิทธิภาพและยั่งยืน ข้อมูลกลไกตลาดและข้อจำกัดในการเลี้ยงเป็นเรื่องสำคัญ เก็บรวบรวมข้อมูลเกษตรกรผู้เลี้ยงกุ้งมังกรทั้งหมดจำนวน 72 ฟาร์ม โดยใช้แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้างและการสัมภาษณ์ข้อมูลเชิงลึกจากผู้ให้ข้อมูลหลักคือผู้นำชุมชน ผู้รับซื้อสัตว์น้ำ ผู้รวบรวมลูกพันธุ์ ตัวแทนผู้เลี้ยงกุ้งมังกรและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง วิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติ การแจกแจงความถี่  ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าไค-สแควร์ ผลการศึกษาพบว่าปัญหาหลักของการเลี้ยงกุ้งมังกรในพื้นที่เกาะยาวคือราคาจำหน่ายที่สูงกว่าแหล่งอื่น การขาดแคลนลูกพันธุ์ไม่สามารถผลิตได้เองในพื้นที่ ต้องจัดซื้อลูกพันธุ์จากแหล่งอื่นทำให้ต้นทุนสูงขึ้น ราคาผลผลิตกุ้งมังกรแปรผันตรงกับต้นทุนการเลี้ยง สอดคล้องกับผลทางสถิติที่พบว่าการขาดแคลนลูกพันธุ์มีความสัมพันธ์กับระบบการเลี้ยงอย่างมีนัยสำคัญยิ่งที่ 0.01 และราคาลูกพันธุ์มีความสัมพันธ์กับระบบการเลี้ยงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05 แนวทางการแก้ปัญหาคือการจัดหาและสนับสนุนแหล่งลูกพันธุ์ราคาที่เหมาะสมและคุณภาพดี เพื่อลดต้นทุนและสามารถแข่งขันด้านราคาจำหน่ายผลผลิต อย่างไรก็ตาม นอกจากการแก้ปัญหาโดยเกษตรกรเองแล้ว หน่วยงานภาครัฐก็ควรสนับสนุนการผลิตลูกพันธุ์กุ้งมังกรเพื่อลดปัญหาการขาดแคลนลูกพันธุ์และลดต้นทุนด้านลูกพันธุ์ เพื่อแก้ปัญหาและเพิ่มศักยภาพการเพาะเลี้ยงกุ้งมังกร สร้างรายได้ และมีความยั่งยืนในอนาคต