Soil Properties in Coffee-based Agroforestry Systems in Chiang Mai Province
Article Sidebar
Published:
Feb 15, 2021
Keywords:
soil morphology soil physiochemical properties coffee arabica soil fertility assessments carbon storages
Main Article Content
Abstract
The objective of this study was to compare soil properties in 6 representative areas of coffee-based agroforestry systems and 2 representative areas of natural forests where located in 3 districts of Chiang Mai province. The soils were sampling and then analyzed for soil fertility as well as suitability for coffee arabica grove were evaluated. Moreover, soil morphology and physicochemical properties in soil solum were studied. The results showed that most soils were order Ultisols. Soils were deep to very deep. Soil texture was sandy clay loam to clay and most of clay accumulated layers in their subsoils. Gravel contents, bulk density and available water capacity were similar. Soil reaction was very strongly acid to moderately acid. Organic matter contents of topsoils were higher than subsoils. Available phosphorus was low level while available potassium was high level. Cation exchange capacity and base saturation percentage of topsoils were higher than subsoils. Soil fertility assessments of topsoils were higher than subsoils. The suitability assessment implied that almost all of the coffee arabica groves were grown in unsuited soils. However, nutrient storages of soil in all areas were similar. Carbon storages of plant biomass in natural forest plots were higher than agroforestry system plots.
Article Details
How to Cite
Luesak, N. ., Anongrak, N. ., Chaiwan, F. ., & Khamyong, S. . (2021). Soil Properties in Coffee-based Agroforestry Systems in Chiang Mai Province. Khon Kaen Agriculture Journal, 49(1), 49–63. retrieved from https://li01.tci-thaijo.org/index.php/agkasetkaj/article/view/249317
Section
บทความวิจัย (research article)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กรมแผนที่ทหาร. 2542a. แผนที่ภูมิประเทศมาตราส่วน 1:50,000 อำเภอเมืองปาน (4846 I) ลำดับชุด L7018. กระทรวงกลาโหม, กรุงเทพฯ.
กรมแผนที่ทหาร. 2542b. แผนที่ภูมิประเทศมาตราส่วน 1:50,000 อำเภอแม่แตง (4747 II) ลำดับชุด L7018. กระทรวงกลาโหม, กรุงเทพฯ.
กรมพัฒนาที่ดิน. 2558. สถานภาพทรัพยากรดินและที่ดินของประเทศไทย. ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด, กรุงเทพฯ.
กองส่งเสริมการค้าสินค้าเกษตร. 2561. กาแฟ. แหล่งข้อมูล: https://agri.dit.go.th/file/micro/711-9.-%E0%B8%81%
E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%9F-%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B7%E0%
B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A2_61.pdf. ค้นเมื่อ 1 กรกฎาคม 2563.
กองสำรวจและจำแนกดิน. 2543. คู่มือการจำแนกความเหมาะสมของดินสำหรับพืชเศรษฐกิจของประเทศไทย. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรมพัฒนาที่ดิน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.
คํา นิลาวงศ์, วิทยา ตรีโลเกศ, และอนันต์ พลธานี. 2552. การประเมินคุณภาพของดินสำหรับการผลิตกาแฟ ในอำเภอปากช่อง จังหวัดจำปาสัก ประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว. วารสารแก่นเกษตร. 37(4): 293-302.
ถนอม คลอดเพ็ง. 2528. วิธีการของปฐพีฟิสิกส์วิเคราะห์. ภาควิชาปฐพีศาสตร์และอนุรักษศาสตร์ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่.
มูลนิธิโครงการหลวง. 2555a. ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนองหอย. แหล่งข้อมูล: http://royalprojectthailand.com/
nonghoi. ค้นเมื่อ 6 กรกฎาคม 2563.
มูลนิธิโครงการหลวง. 2555b. ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงห้วยน้ำริน. แหล่งข้อมูล: http://royalprojectthailand.com/
huainamrin. ค้นเมื่อ 6 กรกฎาคม 2563.
มูลนิธิโครงการหลวง. 2555c. สถานีวิจัยโครงการหลวงแม่หลอด. แหล่งข้อมูล: http://www.royalprojectthailand.com/
station-maelod. ค้นเมื่อ 6 กรกฎาคม 2563.
วีรภัทร สุวรรณวงศ์. 2556. อิทธิพลทางนิเวศวิทยาของวนเกษตรบนพื้นที่สูงต่อการสะสมคาร์บอน ธาตุอาหารและน้ำ ในตำบลป่าแป๋ อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่. วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่.
คณาจารย์ภาควิชาปฐพีวิทยา. 2548. ปฐพีวิทยาเบื้องต้น. พิมพ์ครั้งที่ 10. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
สำนักงานเกษตรจังหวัดเชียงใหม่. 2560. พื้นที่การปลูกไม้ผลเศรษฐกิจ ปี 2560 จังหวัดเชียงใหม่. แหล่งข้อมูล: http://
www.chiangmai.doae.go.th/Plan_Year/stat_plantproduction60-61.pdf. ค้นเมื่อ 20 กุมภาพันธ์ 2563.
สำนักงานทรัพยากรธรณีเขต 3. 2531. แร่แมงกานีสกับการทดสอบและการใช้ประโยชน์. ฝ่ายการเหมืองแร่, เชียงใหม่.
สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ. 2558. กาแฟอาราบิกาเชียงใหม่ 80. แหล่งข้อมูล: http://www.acfs.
go.th/read_news.php?id=11815&ntype=09. ค้นเมื่อ 20 กุมภาพันธ์ 2563.
สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. 2562. พจนานุกรมศัพท์ปฐพีศาสตร์ ฉบับราชบัณฑิตยสภา. บริษัทอมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน), กรุงเทพฯ.
สำนักสำรวจดินและวางแผนการใช้ที่ดิน. 2547. คู่มือการเขียนหน่วยแผนที่ดิน. กรมพัฒนาที่ดิน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.
สุนทร คำยอง. 2558. ดินป่าไม้: ธรรมชาติของดินป่าไม้ในประเทศไทย. ภาควิชาพืชศาสตร์และปฐพีศาสตร์ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่.
อานนท์ เทิดไพรพนาวัลย์. 2557. ศักยภาพการกักเก็บคาร์บอน ธาตุอาหารและน้ำของระบบนิเวศวนเกษตร บริเวณโครงการพัฒนาพื้นที่ป่าขุนแม่กวง อันเนื่องมาจากพระราชดำริ อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่. วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่.
เอิบ เขียวรื่นรมณ์. 2552. คู่มือปฏิบัติการ การสำรวจดิน. พิมพ์ครั้งที่ 6. ภาควิชาปฐพีวิทยา คณะเกษตร มหาวิทยาลัย
เกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
Brady, N.C., and R.R. Weil. 2017. The Nature and Properties of Soils. 15th Edition. Pearson Education, Inc., New Jersey.
Bray, R.H., and L.T. Kurtz. 1945. Determination of total organic and available form of phosphorous in soil. Soil Science. 59: 39-45.
Buol, S.W., R.J. Southard, R.C. Graham, and P.A. McDaniel. 2011. Soil Genesis and Classification. 6th Edition. John Wiley and Sons, Inc., New York.
Day, P.R. 1965. Particle fractionation and particle-size analysis. P.545-567. In: C.A. Black (ed.). Method of Soil Analysis. Part 1. Physical and Mineralogical Properties, Including Statistics of Measurement and Sampling. No. 9. Amer. Soc. of Agron. Inc., Madison, Wisconsin.
Fisher, R.F., and D. Binkley. 2013. Ecology and Management of Forest Soils. 4th Edition. John Wiley and Sons, Inc., New York.
Gee, G.W., and J.W. Bauder. 1986. Particle-size analysis. P.383-409. In: A. Klute (ed.). Methods of Soil Analysis. Part 1. Physical and Mineralogical Methods. 2nd Edition. Amer. Soc. of Agron. Inc., Madison, Wisconsin.
Kerbs, C.J. 1985. Ecology: The Experimental Analysis of Distribution and Abundance. USA: Harper and Row Publishers, New York.
Nair, P.K.R. 1989. Agroforestry Systems in the Tropics. Wolters Kluwer, Dordrecht.
National Soil Survey Center. 1996. Soil Survey Laboratory Methods Manual. Soil Survey Invest Rept. No. 42, Version 3.0. U.S. Dept. of Agr., U.S. Government Printing Office, Washington, DC.
Nelson, D.W., and L.E. Sommers. 1996. Total carbon, organic carbon and organic matter. P.961-1010. In: J.M. Bigham (ed.). Method of Soil Analysis. Part 3. Chemical Methods. No. 5. Amer. Soc. of Agron. Inc., Madison, Wisconsin.
Pratt, P.F. 1965. Potassium. P.1022-1030. In: C.A. Black (ed.). Methods of Soil Analysis. Part 2. Chemical and Microbiological Properties. Agron. No. 9. Amer. Soc. of Agron. Inc., Madison, Wisconsin.
Sanchez, P.A., C.A. Palm, and S.W. Buol. 2003. Fertility capability soil classification: a tool to help assess soil quality in the tropics. Geoderma. 114: 157-185.
Soil Survey Staff. 2014. Key to Soil Taxonomy. 12th Edition. USDA-NRCS, Washington, DC.
Summer, M.E., and W.P. Miller. 1996. Cation exchange capacity and exchange coefficients. P.1201-1230. In: J.M. Bigham (ed.). Method of Soil Analysis. Part 3. Chemical Methods. No. 5. Amer. Soc. of Agron. Inc., Madison, Wisconsin.
Tsutsumi, T., K. Yoda, P. Dhanmanonda, and B. Prachaiyo. 1983. Forest: Felling, burning and regeneration. P.13-62. In: K. Kyuma and C. Pairntra (eds.). Shifting Cultivation: An experiment at Nam Phrom, Northeast Thailand and Its Implications for Upland Farming in the Monsoon Tropics. Kyoto University, Japan.
กรมแผนที่ทหาร. 2542b. แผนที่ภูมิประเทศมาตราส่วน 1:50,000 อำเภอแม่แตง (4747 II) ลำดับชุด L7018. กระทรวงกลาโหม, กรุงเทพฯ.
กรมพัฒนาที่ดิน. 2558. สถานภาพทรัพยากรดินและที่ดินของประเทศไทย. ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด, กรุงเทพฯ.
กองส่งเสริมการค้าสินค้าเกษตร. 2561. กาแฟ. แหล่งข้อมูล: https://agri.dit.go.th/file/micro/711-9.-%E0%B8%81%
E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%9F-%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B7%E0%
B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%A2_61.pdf. ค้นเมื่อ 1 กรกฎาคม 2563.
กองสำรวจและจำแนกดิน. 2543. คู่มือการจำแนกความเหมาะสมของดินสำหรับพืชเศรษฐกิจของประเทศไทย. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรมพัฒนาที่ดิน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.
คํา นิลาวงศ์, วิทยา ตรีโลเกศ, และอนันต์ พลธานี. 2552. การประเมินคุณภาพของดินสำหรับการผลิตกาแฟ ในอำเภอปากช่อง จังหวัดจำปาสัก ประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว. วารสารแก่นเกษตร. 37(4): 293-302.
ถนอม คลอดเพ็ง. 2528. วิธีการของปฐพีฟิสิกส์วิเคราะห์. ภาควิชาปฐพีศาสตร์และอนุรักษศาสตร์ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่.
มูลนิธิโครงการหลวง. 2555a. ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนองหอย. แหล่งข้อมูล: http://royalprojectthailand.com/
nonghoi. ค้นเมื่อ 6 กรกฎาคม 2563.
มูลนิธิโครงการหลวง. 2555b. ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงห้วยน้ำริน. แหล่งข้อมูล: http://royalprojectthailand.com/
huainamrin. ค้นเมื่อ 6 กรกฎาคม 2563.
มูลนิธิโครงการหลวง. 2555c. สถานีวิจัยโครงการหลวงแม่หลอด. แหล่งข้อมูล: http://www.royalprojectthailand.com/
station-maelod. ค้นเมื่อ 6 กรกฎาคม 2563.
วีรภัทร สุวรรณวงศ์. 2556. อิทธิพลทางนิเวศวิทยาของวนเกษตรบนพื้นที่สูงต่อการสะสมคาร์บอน ธาตุอาหารและน้ำ ในตำบลป่าแป๋ อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่. วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่.
คณาจารย์ภาควิชาปฐพีวิทยา. 2548. ปฐพีวิทยาเบื้องต้น. พิมพ์ครั้งที่ 10. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
สำนักงานเกษตรจังหวัดเชียงใหม่. 2560. พื้นที่การปลูกไม้ผลเศรษฐกิจ ปี 2560 จังหวัดเชียงใหม่. แหล่งข้อมูล: http://
www.chiangmai.doae.go.th/Plan_Year/stat_plantproduction60-61.pdf. ค้นเมื่อ 20 กุมภาพันธ์ 2563.
สำนักงานทรัพยากรธรณีเขต 3. 2531. แร่แมงกานีสกับการทดสอบและการใช้ประโยชน์. ฝ่ายการเหมืองแร่, เชียงใหม่.
สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ. 2558. กาแฟอาราบิกาเชียงใหม่ 80. แหล่งข้อมูล: http://www.acfs.
go.th/read_news.php?id=11815&ntype=09. ค้นเมื่อ 20 กุมภาพันธ์ 2563.
สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. 2562. พจนานุกรมศัพท์ปฐพีศาสตร์ ฉบับราชบัณฑิตยสภา. บริษัทอมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน), กรุงเทพฯ.
สำนักสำรวจดินและวางแผนการใช้ที่ดิน. 2547. คู่มือการเขียนหน่วยแผนที่ดิน. กรมพัฒนาที่ดิน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.
สุนทร คำยอง. 2558. ดินป่าไม้: ธรรมชาติของดินป่าไม้ในประเทศไทย. ภาควิชาพืชศาสตร์และปฐพีศาสตร์ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่.
อานนท์ เทิดไพรพนาวัลย์. 2557. ศักยภาพการกักเก็บคาร์บอน ธาตุอาหารและน้ำของระบบนิเวศวนเกษตร บริเวณโครงการพัฒนาพื้นที่ป่าขุนแม่กวง อันเนื่องมาจากพระราชดำริ อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่. วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่.
เอิบ เขียวรื่นรมณ์. 2552. คู่มือปฏิบัติการ การสำรวจดิน. พิมพ์ครั้งที่ 6. ภาควิชาปฐพีวิทยา คณะเกษตร มหาวิทยาลัย
เกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
Brady, N.C., and R.R. Weil. 2017. The Nature and Properties of Soils. 15th Edition. Pearson Education, Inc., New Jersey.
Bray, R.H., and L.T. Kurtz. 1945. Determination of total organic and available form of phosphorous in soil. Soil Science. 59: 39-45.
Buol, S.W., R.J. Southard, R.C. Graham, and P.A. McDaniel. 2011. Soil Genesis and Classification. 6th Edition. John Wiley and Sons, Inc., New York.
Day, P.R. 1965. Particle fractionation and particle-size analysis. P.545-567. In: C.A. Black (ed.). Method of Soil Analysis. Part 1. Physical and Mineralogical Properties, Including Statistics of Measurement and Sampling. No. 9. Amer. Soc. of Agron. Inc., Madison, Wisconsin.
Fisher, R.F., and D. Binkley. 2013. Ecology and Management of Forest Soils. 4th Edition. John Wiley and Sons, Inc., New York.
Gee, G.W., and J.W. Bauder. 1986. Particle-size analysis. P.383-409. In: A. Klute (ed.). Methods of Soil Analysis. Part 1. Physical and Mineralogical Methods. 2nd Edition. Amer. Soc. of Agron. Inc., Madison, Wisconsin.
Kerbs, C.J. 1985. Ecology: The Experimental Analysis of Distribution and Abundance. USA: Harper and Row Publishers, New York.
Nair, P.K.R. 1989. Agroforestry Systems in the Tropics. Wolters Kluwer, Dordrecht.
National Soil Survey Center. 1996. Soil Survey Laboratory Methods Manual. Soil Survey Invest Rept. No. 42, Version 3.0. U.S. Dept. of Agr., U.S. Government Printing Office, Washington, DC.
Nelson, D.W., and L.E. Sommers. 1996. Total carbon, organic carbon and organic matter. P.961-1010. In: J.M. Bigham (ed.). Method of Soil Analysis. Part 3. Chemical Methods. No. 5. Amer. Soc. of Agron. Inc., Madison, Wisconsin.
Pratt, P.F. 1965. Potassium. P.1022-1030. In: C.A. Black (ed.). Methods of Soil Analysis. Part 2. Chemical and Microbiological Properties. Agron. No. 9. Amer. Soc. of Agron. Inc., Madison, Wisconsin.
Sanchez, P.A., C.A. Palm, and S.W. Buol. 2003. Fertility capability soil classification: a tool to help assess soil quality in the tropics. Geoderma. 114: 157-185.
Soil Survey Staff. 2014. Key to Soil Taxonomy. 12th Edition. USDA-NRCS, Washington, DC.
Summer, M.E., and W.P. Miller. 1996. Cation exchange capacity and exchange coefficients. P.1201-1230. In: J.M. Bigham (ed.). Method of Soil Analysis. Part 3. Chemical Methods. No. 5. Amer. Soc. of Agron. Inc., Madison, Wisconsin.
Tsutsumi, T., K. Yoda, P. Dhanmanonda, and B. Prachaiyo. 1983. Forest: Felling, burning and regeneration. P.13-62. In: K. Kyuma and C. Pairntra (eds.). Shifting Cultivation: An experiment at Nam Phrom, Northeast Thailand and Its Implications for Upland Farming in the Monsoon Tropics. Kyoto University, Japan.
