ผลของน้ำหมักชีวภาพต่อการเจริญเติบโตและคุณภาพของผักสลัดเบบี้เรดคอสที่ปลูกในระบบไฮโดรพอนิกส์

บทคัดย่อ

น้ำหมักชีวภาพเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นของเกษตรกร จากการที่เกษตรกรได้นำเศษพืชและสัตว์หมักกับกากน้ำตาลพร้อมกับหัวเชื้อจุลินทรีย์ อย่างไรก็ตามยังมีเกษตรกรจำนวนมากที่ยังไม่มั่นใจในการใช้น้ำหมักชีวภาพทดแทนการใช้สารเคมี โดยงานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบผลของน้ำหมักชีวภาพสูตรต่าง ๆ กับการใช้สารละลายธาตุอาหารสูตรพระนครต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของผักสลัดเบบี้เรดคอส (Lactuca sativa L.) ในระบบไฮโดรพอนิกส์ระบบกึ่งน้ำลึก (Dynamic Root Floating Technique, DRFT) วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ น้ำหมักชีวภาพประกอบด้วย น้ำหมักชีวภาพจากนมสด น้ำหมักชีวภาพจากผลไม้ น้ำหมักชีวภาพจากเศษปลา และน้ำหมักชีวภาพจากหอยเชอรี่ (Pomacea canaliculata) ทำการปลูกเป็นเวลา 28 วัน ผลการศึกษาพบว่าในด้านความสูงสารละลายธาตุอาหารสูตรพระนครให้ผลดีที่สุด (10.43±0.20 เซนติเมตร) รองลงมาคือ น้ำหมักชีวภาพจากนมสด (9.48±0.29 เซนติเมตร) ด้านความกว้างทรงพุ่ม พบว่าน้ำหมักชีวภาพจากนมสดให้ผลการตอบสนองความกว้างทรงพุ่มดีที่สุด (17.56±0.43 เซนติเมตร) ด้านจำนวนใบพบว่าสารละลายธาตุอาหารสูตรพระนครให้ผลดีที่สุด (32.08±0.47 ใบ) รองลงมาคือ น้ำหมักชีวภาพจากนมสด (30.21±0.53 ใบ) ด้านน้ำหนักสดและน้ำหนักแห้งพบว่าสารละลายธาตุอาหารสูตรพระนครให้ผลดีที่สุด (20.22 ±0.45 กรัม และ 0.86±0.78 กรัม ตามลำดับ) รองลงมา คือ น้ำหมักชีวภาพจากนมสด (14.89±0.86 กรัม และ 0.84±0.45 กรัม ตามลำดับ) และในด้านปริมาณรงควัตถุ (คลอโรฟิลล์เอ  คลอโรฟิลล์บี คลอโรฟิลล์ทั้งหมด และแคโรทีนอยด์ทั้งหมด) พบว่าสารละลายธาตุอาหารสูตรพระนครให้ผลดีที่สุด (119.97±0.5, 43.27±0.25, 43.05±0.54 และ 158.23±0.32 SPAD unit ตามลำดับ) รองลงมาคือสูตรน้ำหมักชีวภาพจากนมสด (90.04±0.67, 35.90±0.85, 35.21±0.34 และ 125.95 ± 0.46 SPAD unit ตามลำดับ) โดยสรุป การเปรียบเทียบการใช้สารละลายธาตุอาหารสูตรพระนครและน้ำหมักชีวภาพทั้ง 4 สูตร พบว่าน้ำหมักชีวภาพจากนมสดให้ผลผลิตใกล้เคียงกับการใช้สารละลายธาตุอาหารสูตรพระนครในผักสลัดเบบี้เรดคอส ซึ่งข้อมูลที่ได้จากการทดลองในครั้งนี้เป็นข้อเสนอแนะให้เกษตรกรสามารถลดการใช้สารเคมีในการปลูกผักและใช้น้ำหมักชีวภาพเป็นทางเลือกทดแทนได้