การตรวจสอบสารพฤกษเคมีเบื้องต้นและผลความเป็นพิษต่อพืชของสารสกัดหยาบจากใบไมยราบ (Mimosa pudica L.)

Main Article Content

อินทิรา ขูดแก้ว
กนกรัตน์ บุญรักษา
ณัฐชนา เซ่งเซี่ยง

บทคัดย่อ

วัชพืชหลายชนิดสามารถผลิตสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพ ซึ่งสามารถนำมาใช้เป็นสารควบคุมวัชพืชได้ วัตถุประสงค์ของการศึกษานี้เพื่อตรวจสอบสารพฤกษเคมีเบื้องต้นและความเป็นพิษต่อการเจริญเติบโตของพืชของสารสกัดหยาบจากใบไมยราบ (Mimosa pudica L.) โดยสกัดใบไมยราบด้วยสารละลายเมทานอล 80% ที่ 4 ความเข้มข้น ได้แก่ 0, 25, 50 และ 100 กรัม น้ำหนักแห้ง/ลิตร จากผลการทดลอง พบสารพฤกษเคมี จำนวน 6 กลุ่ม ได้แก่ แทนนิน ฟลาโวนอยด์ แอลคาลอยด์ เทอร์พีนอยด์ โฟลบาแทนนิน และซาโปนิน ปริมาณสารประกอบฟีนอลและฟลาโวนอยด์อยู่ในช่วง 186.12 ± 17.76 - 618.44 ± 43.01 มก. GAE/มล. และ 133.69 ± 6.63 - 470.60 ± 26.91 มก. QE/มล. ตามลำดับ การศึกษาความเป็นพิษต่อพืชของสารสกัด พบว่า สารสกัดสามารถยับยั้งการงอกของเมล็ด ความยาวของราก และความยาวของส่วนยอดในผักกาดหอม ผักกาดเขียวปลี และข้าว อย่างมีนัยสำคัญ เมื่อความเข้มข้นของสารสกัดสูงขึ้น อัตราการยับยั้งมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น โดยสารสกัดสามารถยับยั้งการงอกของเมล็ดและการเติบโตในผักกาดหอมและผักกาดเขียวปลีได้อย่างมีประสิทธิผลมากกว่าในข้าว ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า สารสกัดจากใบไมยราบอาจเป็นแหล่งของสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพที่มีผลต่อการเจริญเติบโตของพืช

Article Details

บท
บทความวิจัย (research article)

References

ดวงพร สุวรรณกุล. 2543. ชีววิทยาวัชพืช พื้นฐานการจัดการวัชพืช. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. รังสิต สุวรรณเขตนิคม. 2547. สารป้องกันกำจัดวัชพืช พื้นฐานและวิธีการใช้. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.

อินทิรา ขูดแก้ว. 2559. ผลทาง allelopathy ของวัชพืชบางชนิดต่อการงอกและการเติบโตของผักกาดหอม (Lactuca sativa L.). แก่นเกษตร. 44(ฉบับพิเศษ 1): 771-776.

อินทิรา ขูดแก้ว, กนกรัตน์ บุญรักษา, และปรียานุช สำลี. 2559. ผลของสารสกัดหยาบจากไมยราบและหญ้าขนต่อการงอกและการเติบโตของต้อยติ่ง. แก่นเกษตร. 44(ฉบับพิเศษ 1): 777-782.

Anjum, T., R. Bajwa, and A. Javaid. 2005. Biological control of Parthenium I: Effect of Imperata cylindrica on distribution, germination and seedling growth of Parthenium hysterophorus L. Int. J. Agric. Biol. 7: 448-450.

Arokiyaraj, S., N. Sripriya, R. Bhagya, B. Radhika, L. Prameela, and N.K. Udayaprakash. 2012. Phytochemical screening, antibacterial and free radical scavenging effects of Artemisia nilagirica, Mimosa pudica and Clerodendron siphonanthus-An in-vitro study. Asian Pac. J. Trop. Biomed. S: 601-S602.

Fayez, K.A., and U. Kristen. 1996. The influence of herbicides on the growth and proline content of primary roots and on the ultrastructure of root caps. Environ. Exp. Bot. 36: 71-81.

Fujii, Y. 2009. Overview of research on allelochemicals. W3-01, pp. 1-4. In: Macro Symposium: Challenges for

Agro-Environmental Research in Monsoon Asia 5-7 October 2009. National Institute of Agro-Environmental Sciences (NIAES), Ibaraki, Japan.

Kato-Noguchi, H., A. Kobayashi, O. Ohno, F. Kimura, Y. Fujii, and K. Suenaga. 2014. Phytotoxic substances with allelopathic activity may be central to the strong invasive potential of Brachiaria brizantha. J. Plant Physiol. 171: 525-530.

Harborne, J.B. 1973. Phytochemical Methods. Chapman and Hall, Ltd, London.

Li, Z.H., Q. Wang, X. Ruan, C.D. Pan, and D.A. Jiang. 2010. Phenolics and plant allelopathy. Molecules 15: 8933-8952.

Muhammad, G., M.A. Hussain, I. Jantan, and S.N.A. Bukhari. 2016. Mimosa pudica L., a high-value medicinal plant as a source of bioactives for phamaceuticals. Compr. Rev. Food Sci. Food Saf. 15: 303-315.

Pérez, A.J., A.M. Simonet, L. Pecio, M. Kowalczyk, J.M. Calle, F.A. Macías, W. Oleszek, and A. Stochmal. 2015. Triterpenoid saponins from the aerial parts of Trifolium argutum Sol. and their phytotoxic evaluation. Phytochem. Lett. 13: 165-170.

Qasem, J.R., and C.L. Foy. 2001. Weed allelopathy, its ecological impacts and future prospects. J. Crop Prod. 4: 43 119.

Rice, E. L. 1984. Allelopathy. 2nd edition. Academic Press, Orlando.

Rosado-Vallado, M., W. Brito-Loeza, G.J. Mena-Rejon, E. Quintero-Marmol, and J.S. Flores-Guido. 2000. Antimicrobial activity of Fabaceae species used in Yucatan traditional medicine. Fitoterapia 71: 570-573.

Singleton, V.L., R. Orthofer, and R.M. Lamuela-Ravenros. 1999. Analysis of total phenols and other oxidation substrates and antioxidants by means of Folinciocalteu reagent. Methods Enzymol. 299: 152-178.

Tawatsin, A., U. Thavara, and P. Siriyasatien. 2015. Pesticides used in Thailand and toxic effects to human health. Med. Res. Arch. 3: 1-10.

Trease, G.E., and W.C. Evans. 2002. Pharmacognosy. 15th edition. W.B. Saunders, Edinburgh.

Tunna, T.S., I.S.M. Zaidul, Q.U. Ahmed, K. Ghafoor, F.Y. Al-Juhaimi, M.S. Uddin, M. Hasan, and S. Ferdous. 2015. Analyses and profiling of extract and fractions of neglected weed Mimosa pudica Linn. traditionally used in Southeast Asia to treat diabetes. S. Afr. J. Bot. 99: 144-152.

Uddin, M.B., R. Ahmed, S.A. Mukul, and M.K. Hossain. 2007. Inhibitory effect of Albizia lebbeck leaf extracts on germination and growth behavior of some popular agricultural crops. J. For. Res. 18: 128-132.

Yuan, K., J. Zhu, and J. Xin. 2007. Two new C-glycosylflavones from Mimosa pudica. Chin. Chem. Lett. 18: 1231-1234.

Yusuf, U. K., N. Abdullah, B. Baker, K. Itam, F. Abdullah, and M. Sukari. 2003. Flavonoid glycosides in the leaves of Mimosa species. Biochem. Syst. Ecol. 31: 443-445.