ประสิทธิภาพเชิงกำไรของการปลูกข้าวหอมมะลิ ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย

บทคัดย่อ

ภาคตะวันออกเฉียงเหนือเป็นแหล่งผลิตข้าวหอมมะลิคุณภาพที่มีชื่อเสียง แต่ระดับผลผลิตเฉลี่ยต่อไร่ของข้าวหอมมะลิในภาคตะวันออกเฉียงเหนือต่ำกว่าค่าเฉลี่ยของประเทศ ซึ่งผลผลิตต่อไร่ต่ำอาจมีผลกระทบต่อด้านรายได้ และทำให้ขาดประสิทธิภาพในการสร้างกำไร การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประมาณค่าประสิทธิภาพเชิงกำไรเกษตรกรที่ปลูกข้าวหอมมะลิในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โดยสมมติแบบจำลอง translog profit function และวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อประสิทธิภาพเชิงกำไร โดยใช้แบบจำลองความด้อยประสิทธิภาพ ผลการศึกษาพบว่าระดับประสิทธิภาพเชิงกำไรเฉลี่ยอยู่ที่ 52.03% และปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดความด้อยประสิทธิภาพเชิงกำไรของเกษตรคือ รายได้นอกเหนือจากการปลูกข้าวหอมมะลิและการเข้าร่วมฝึกอบรมด้านการปลูกข้าว ส่วนการเป็นสมาชิกสหกรณ์การเกษตรและการเข้ารับการแนะนำการฝึกอบรมด้านการตลาดข้าวส่งผลต่อการลดความด้อยประสิทธิภาพเชิงกำไรของเกษตรกร