การเปิดรับข้อมูลข่าวสารการเกษตรของสมาชิกองค์การเกษตรกรในอนาคตแห่งประเทศไทยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

บทคัดย่อ

แรงงานเป็นปัจจัยที่มีผลต่อผลิตภาพการผลิตทางการเกษตร จากการศึกษาข้อมูลขั้นต้น พบว่า ประชากรภาคการเกษตรมีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง อีกทั้งยังขาดเกษตรกรรุ่นใหม่ที่จะเข้าสู่ภาคเกษตร จึงได้ทำการศึกษาการเปิดรับข้อมูลข่าวสารการเกษตรของสมาชิกองค์การเกษตรกรในอนาคตแห่งประเทศไทย (อกท.) ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งถือเป็นเยาวชนและอาจเป็นเกษตรกรรุ่นใหม่ในอนาคต โดยศึกษากลุ่มตัวอย่างจำนวน 362 คน เก็บรวบรวมข้อมูลระหว่างเดือนพฤษภาคม-สิงหาคม 2559 โดยใช้แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าสูงสุด ค่าต่ำสุด ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน t-test และการวิเคราะห์การถดถอยเชิงเส้นพหุคูณ ผลการศึกษาพบว่า สมาชิก อกท.เปิดรับข้อมูลข่าวสารการเกษตรเป็นบางครั้ง (ค่าเฉลี่ย 1.09) เมื่อพิจารณาแต่ละแหล่งข้อมูลข่าวสารพบว่า ครู/อาจารย์ เป็นแหล่งข้อมูลข่าวสารที่มีการเปิดรับบ่อยที่สุด (ค่าเฉลี่ย 1.63) รองลงมาได้แก่ ครอบครัว (ค่าเฉลี่ย 1.32) โทรทัศน์ (ค่าเฉลี่ย 1.29) และอินเตอร์เน็ต (ค่าเฉลี่ย 1.28) ซึ่งได้กำหนดค่าคะแนนความถี่ในการเปิดรับข้อมูลข่าวสารการเกษตรของเยาวชนจากแต่ละแหล่ง 3 ระดับ จาก 0-2 ผลการเปรียบเทียบปัจจัยส่วนบุคคลได้แก่ 1) อายุ แตกต่างกัน มีการเปิดรับข้อมูลข่าวสารการเกษตรแตกต่างทางสถิติ 1 แหล่ง ได้แก่ การศึกษาดูงาน (P < 0.05) 2) ประสบการณ์ด้านการเกษตรแตกต่างกัน มีการเปิดรับข้อมูลข่าวสารการเกษตรแตกต่างทางสถิติ 7 ช่องทาง ได้แก่ ครู/อาจารย์ วิทยุ โทรทัศน์ สิ่งพิมพ์และเพื่อน (P<0.05) การศึกษาดูงานและเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรของภาครัฐ (P < 0.01) และ 3) การได้รับการฝึกอบรมด้านการเกษตรแตกต่างกัน มีการเปิดรับข้อมูลข่าวสารการเกษตรแตกต่างทางสถิติ 6 แหล่ง ได้แก่ ครู/อาจารย์ เพื่อนบ้าน สิ่งพิมพ์ การศึกษาดูงาน และเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรของภาครัฐ (P < 0.05) และวิทยุ (P < 0.01) ส่วนการเปรียบเทียบปัจจัยด้านครอบครัวของสมาชิก อกท. พบว่า 1) อาชีพบิดาแตกต่างกัน มีการเปิดรับข้อมูลข่าวสารการเกษตรแตกต่างทางสถิติ 2 แหล่ง ได้แก่ ครอบครัว (P < 0.05) และครู/อาจารย์ (P < 0.001) 2) อาชีพมารดาแตกต่างกัน มีการเปิดรับข้อมูลข่าวสารการเกษตรแตกต่างทางสถิติ 5 แหล่ง ได้แก่ เพื่อนบ้าน กระจายข่าวชุมชน และโทรทัศน์ (P < 0.05) ครอบครัว (P < 0.01) และครู/อาจารย์ (P < 0.001) การมีที่ดินเพื่อการเกษตรของผู้ปกครองแตกต่างกัน มีการเปิดรับข้อมูลข่าวสารการเกษตรแตกต่างทางสถิติ 3 แหล่ง ได้แก่ ครู/อาจารย์ ครอบครัว และเพื่อน (P < 0.05) ส่วนการศึกษาอิทธิพลของปัจจัยส่วนบุคคลและปัจจัยด้านครอบครัวที่มีต่อการเปิดรับข้อมูลข่าวสารการเกษตร พบว่า เกรดสะสมเฉลี่ย ประสบการณ์ในการทำการเกษตร การเป็นสมาชิกกลุ่มการเกษตและจำนวนแรงงานด้านการเกษตรในครัวเรือน มีอิทธิพลต่อการเปิดรับข้อมูลข่าวสารการเกษตร ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ 0.05 และการได้รับการฝึกอบรมด้านการเกษตร มีอิทธิพลต่อการเปิดรับข้อมูลข่าวสารการเกษตร ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ 0.01 ซึ่งชี้ให้เห็นว่า บุคคลใกล้ชิดเป็นแหล่งข้อมูลข่าวสารการเกษตรที่สำคัญและมีอิทธิพลอย่างยิ่งต่อการเปิดรับข้อมูลข่าวสารของสมาชิก อกท.