การตอบสนองของผลผลิตในข้าว 3 พันธุ์ที่ปลูกในดินที่มีปริมาณแคดเมียมแตกต่างกัน

บทคัดย่อ

การบริโภคข้าวที่ปนเปื้อนแคดเมียมก่อให้เกิดผลกระทบต่อผู้บริโภค ซึ่งนำมาสู่การสะสมสารพิษในร่างกายและอวัยวะต่างๆ ทำงานบกพร่อง การทดลองมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินการตอบสนองของผลผลิตข้าวต่างพันธุ์กันเมื่อปลูกในสภาพดินที่มีปริมาณแคดเมียมแตกต่างกัน ทำการทดลองในกระถาง วางแผนการทดลองแบบ 3×4 Factorial in Completely Randomized Design (CRD) จำนวน 3 ซ้ำ ใช้พันธุ์ข้าวจำนวน 3 พันธุ์ คือ ก่ำหอม มช. ขาวดอกมะลิ 105 และสังข์หยดพัทลุง ปลูกในดินที่ใส่แคดเมียมต่างกัน 4 ระดับ คือ 0 (control), 5, 100, 200 มก./กก.ดิน ประเมินผลผลิตในระยะสุกแก่ พบว่าผลผลิตข้าวแต่ละพันธุ์มีการตอบสนองต่อความเข้มข้นแคดเมียมในดินแตกต่างกัน ข้าวพันธุ์สังข์หยด ที่ปลูกในดินที่มีระดับแคดเมียมในดิน 200 มก./กก.ดิน ส่งผลให้ผลผลิตเพิ่มขึ้นร้อยละ 31.88 ในขณะที่แคดเมียมในดินที่ระดับความเข้มข้น 5 และ 100 มก./กก.ดิน ไม่มีผลต่อผลผลิตเปรียบเทียบกับผลผลิตที่ไม่ใส่แคดเมียม ในข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 การใส่แคดเมียมในดินที่ระดับ 5 มก./กก.ดิน มีผลผลิตไม่แตกต่างจากที่ไม่ใส่แคดเมียม แต่พบว่า ที่ระดับแคดเมียม 100 และ 200 มก./กก.ดิน ส่งผลให้ผลผลิตลดลงร้อยละ 42.08 และ 84.35 ตามลำดับ และในข้าวพันธุ์ก่ำหอม มช. พบว่าความเข้มข้นของแคดเมียมในดินไม่มีผลต่อผลผลิต ซึ่งผลการทดลองนี้บ่งชี้ว่า ผลผลิตข้าวแต่ละพันธุ์มีการตอบสนองเมื่อปลูกในดินที่มีปริมาณแคดเมียมแตกต่างกัน พันธุ์สังข์หยดมีผลผลิตเพิ่มขึ้น แต่พันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 มีผลผลิตลดลง ในขณะที่ผลผลิตข้าวพันธุ์ก่ำหอม มช. ไม่ตอบสนองต่อความเข้มข้นของแคดเมียมในดิน ซึ่งความแตกต่างในการตอบสนองดังกล่าว จะสามารถนำไปใช้เป็นข้อมูลในการศึกษาสรีรวิทยาการสร้างผลผลิตและการสะสมแคดเมียมในเมล็ดของข้าวแต่ละพันธุ์เมื่อปลูกในสภาพดินที่มีแคดเมียมแตกต่างกันได้ เพื่อเป็นแนวทางในการปรับปรุงพันธุ์ข้าวให้มีความทนทานในการสร้างผลผลิต เมื่อปลูกในดินที่มีแคดเมียมปนเปื้อนสูงแต่มีการสะสมแคดเมียมในเมล็ดต่ำได้ต่อไป