ผลของปัจจัยแวดล้อมต่อการเจริญเติบโตของลิ้นจี่ ในพื้นที่จัดสรรเพื่อการเกษตร อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

ระบบการเกษตรบนพื้นที่สูงมักประสบปัญหาผลผลิตตกต่ำ ซึ่งอาจเป็นเพราะการส่งเสริมการเขตกรรมที่ไม่สอดคล้องกับปัจจัยแวดล้อมที่พืชชนิดนั้นต้องการ งานวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยแวดล้อมกับการเจริญเติบโตของลิ้นจี่ ในพื้นที่จัดสรรอุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย จังหวัดเชียงใหม่ โดยทำการวางแปลงขนาด 1 ไร่ (40x40 เมตร) 20 แปลงสำรวจ กระจายทั่วบริเวณพื้นที่ปลูกลิ้นจี่ของดอยสุเทพ-ปุย และรวบรวมข้อมูลปัจจัยสิ่งแวดล้อม ได้แก่ สภาพภูมิประเทศ และสมบัติของดิน หาความสัมพันธ์ต่อการเจริญเติบโต ผลการศึกษาพบว่า การเจริญเติบโตของลิ้นจี่มีความแตกต่างกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งมวลชีวภาพรวมมีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เมื่อพิจารณาจากการจัดลำดับมวลชีวภาพตามปัจจัยแวดล้อมพบว่า ปัจจัยด้านความสูงจากระดับน้ำทะเล การไกลแหล่งน้ำตามธรรมชาติ และพื้นที่ลาดชันมีผลต่อมวลชีวภาพของลิ้นจี่สูง สอดคล้องกับการวิเคราะห์การระบุปัจจัยที่มีผลต่อการเจริญเติบโตด้านมวลชีวภาพของลิ้นจี่ โดยความสูงจากระดับน้ำทะเลที่ระดับมากกว่า 900 เมตร ความไกลแหล่งน้ำมากกว่า 0.4 กิโลเมตร มีผลในเชิงบวกต่อมวลชีวภาพของลิ้นจี่ ในขณะที่ปัจจัยด้านเนื้อดินที่มีปริมาณอนุภาคดินเหนียวมากกว่าร้อยละ 40 มีผลต่อการเจริญเติบโตด้านมวลชีวภาพในเชิงลบ ผลการศึกษาข้างต้นสามารถประยุกต์ไปสู่การเขตกรรมของการปลูกลิ้นจี่ให้มีประสิทธิภาพมากที่สุดโดยเฉพาะบนพื้นที่สูงในภาคเหนือของประเทศไทย