ประสิทธิภาพทางเทคนิคของการผลิตข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในประเทศไทย

บทคัดย่อ

ประเทศไทยประสบปัญหาการผลิตข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ได้ไม่เพียงพอต่อความต้องการใช้มาโดยตลอด อุปสรรคสำคัญในการเพิ่มผลผลิตข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ของไทยคือผลิตภาพต่ำ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ไม่เหมาะสม ปัจจุบันพื้นที่ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์มากกว่าร้อยละ 50 อยู่ในเขตป่าอนุรักษ์และพื้นที่สูง การศึกษานี้จึงมุ่งศึกษาประสิทธิภาพทางเทคนิคของการผลิตข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในแหล่งผลิตสำคัญของไทย เพื่อหาแนวทางเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต โดยใช้วิธีวิเคราะห์เส้นพรมแดนเชิงเฟ้นสุ่ม ในรูปแบบสมการ Translog เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลจากการสำรวจการผลิตข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในปีการเพาะปลูก 2558/59 ของเกษตรกร 404 ราย ใน 6 จังหวัด ผลการศึกษาพบว่า เกษตรกรร้อยละ 69.5 มีประสิทธิภาพทางเทคนิคอยู่ในระดับปานกลาง (0.63) และยังมีเกษตรกรเกือบ 1 ใน 3 ที่มีโอกาสเพิ่มประสิทธิภาพทางเทคนิคได้โดยเพิ่มการใช้เมล็ดพันธุ์ และแรงงานในปริมาณที่เหมาะสม การเพาะปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในพื้นที่ที่มีความเหมาะสมระดับปานกลางขึ้นไป ทำให้ผลผลิตต่อไร่สูงขึ้นร้อยละ 0.11 (หรือ 94 กิโลกรัม/ไร่ จากผลผลิตเฉลี่ย 859 กิโลกรัม/ไร่) การปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในพื้นที่ที่มีความชันน้อยกว่า 20 องศา ทำให้ประสิทธิภาพทางเทคนิคเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ผลการศึกษานี้ จึงเป็นหลักฐานเชิงประจักษ์หนึ่งที่ยืนยันได้ว่าการปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในพื้นที่เหมาะสมตาม Dashboard LDD Zoning และปลูกในที่ราบลุ่มเป็นแนวทางที่เหมาะสมในการเพิ่มผลผลิตข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในประเทศ