การเปรียบเทียบสมรรถนะการผสมในการประเมินข้าวโพดเทียนพันธุ์พื้นเมืองเพื่อพัฒนาข้าวโพดเทียนพันธุ์ลูกผสม
Main Article Content
บทคัดย่อ
การพัฒนาพันธุ์ข้าวโพดพันธุ์ใหม่ในเป้าหมายของนักปรับปรุงพันธุ์ คือ การใช้ศักยภาพของพันธุ์ลูกผสม อย่างไรก็ตาม การจะได้พันธุ์ลูกผสมที่ดีนั้นต้องมาจากสายพันธุ์พ่อแม่ที่ดี จึงทำให้การคัดเลือกพันธุ์เพื่อสกัดสายพันธุ์แท้มีความสำคัญต่อโปรแกรมปรับปรุงพันธุ์ข้าวโพดเทียนอย่างยิ่ง ดังนั้น จึงได้ทำการการทดสอบสมรรถนะการผสมของข้าวโพดเทียนพันธุ์พื้นเมืองเพื่อคัดเลือกพันธุ์สำหรับการสกัดสายพันธุ์แท้ โดยนำข้าวโพดเทียนพันธุ์พื้นเมืองที่มีความแตกต่างกัน จำนวน 6 สายพันธุ์ ทำการสร้างลูกผสมโดยใช้แผนการผสมแบบพบกันหมด ได้คู่ผสมจำนวน 30 คู่ผสม ดำเนินการปลูกทดสอบพันธุ์ใน 2 สภาพแวดล้อม วางแผนการทดลองแบบ RCB จำนวน 3 ซ้ำ จากผลการทดลอง พบว่า สภาพแวดล้อมที่ต่างกันมีผลทำให้ผลผลิตของฝักแรก ขนาดของฝักแรกและฝักที่สอง ความสูงฝักและต้น อายุออกไหม และอายุการเก็บเกี่ยวแตกต่างกัน ส่วนการศึกษาสมรรถนะการผสม พบว่า ผลผลิตและลักษณะทางการเกษตรของข้าวโพดเทียนมีพันธุกรรมของยีนที่ควบคุมเป็นแบบผลบวก ในขณะที่ลักษณะองค์ประกอบผลผลิตมีพันธุกรรมของยีนที่ควบคุมเป็นแบบข่ม สำหรับการคัดเลือกพันธุ์ข้าวโพดเทียนพื้นเมืองเพื่อสกัดสายพันธุ์แท้ พบว่า พันธุ์เทียนดำนากาย มีสมรรถนะการผสมและค่าเฉลี่ยในลักษณะผลผลิตและองค์ประกอบผลผลิตในฝักแรก และฝักที่สองดีที่สุด แต่ในลักษณะทางการเกษตร พบว่า พันธุ์ตักหงายเลย มีสมรรถนะการผสมและค่าเฉลี่ยดีที่สุด ซึ่งเหมาะที่จะนำไปสกัดสายพันธุ์แท้ต่อไป
Article Details
References
กมล เลิศรัตน์. 2550. แนวทางการใช้ประโยชน์จากยีนด้อยการปรับปรุงคุณภาพ ข้าวโพดรับประทานฝักสด. ภาควิชาพืชสวน คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ขอนแก่น.
กิตติ บุญเลิศนิรันดร์, ระวีวรรณ สุวรรณศร และสุชาดา บุญเลิศนิรันดร์. 2555. การทดสอบผลผลิตประชากรลูกผสมชั่วที่ 2 ที่ได้จากการผสมระหว่างพันธุ์ข้าวโพดหวานกับข้าวโพดเทียน. แก่นเกษตร. 40: 37-46.
ชบา ทาดาวงษา, กมล เลิศรัตน์ และพลัง สุริหาร. 2558. สมรรถนะการรวมตัวของจำนวนฝักและน้ำหนักผลผลิตฝักสดในข้าวโพดเทียนสีม่วงสายพันธุ์แท้. แก่นเกษตร. 43: 557-564.
Beck, D.L., S.K. Vasal, and J. Crossa. 1991. Heterosis and combining a bility among subtropical and temperateintermediate maturity maize germplasm. Crop science. 31: 68-73.
Kesornkeaw, P., K. Lertrat, and B. Suriharn. 2009. Response to four cycles of mass selection for prolificacyat low and high population densities in small ear waxycorn. Asian journal plant science. 8: 425-432.
Machida, L., J. Derera, P. Tongoona, and J. MacRobert. 2010. Combining ability and reciprocal cross effects of elite quality protein maize inbred lines in subtropical environments. Crop science. 50: 1708-1717.
Nass, L.L., M. Lima, R. Vencovsky, and P.B. Gallo. 2000. Combining ability of maize inbred lines evaluation in three environments in Brazil. Scientia Agricola. 57: 129-134.
Phumichai C., W. Doungchan, P. Puddhanon, S. Jampatong, P. Grudloyma and C. Kirdsri. 2008. SSR-base and grain yield –base diversity of hybrid maize in Thailand. Field Crop Research 108: 157-162.
Sharief, A., S. El-Kalla, H. Gado and H. Abo-Yousef. 2009. Heterosis in yellow maize. Australian Journal of Crop Science 3: 146-154