ประสิทธิภาพสารสกัดหยาบพืชสมุนไพรท้องถิ่นต่อด้วงงวงข้าว (Sitophilus oryzae L.)
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ด้วงงวงข้าว (Sitophilus oryzae L.) สามารถทำลายธัญพืชได้เกือบทุกชนิด เป็นแมลงศัตรูพืชที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจและเป็นสาเหตุทำให้คุณภาพและปริมาณของผลิตผลในโรงเก็บลดลง วัตถุประสงค์ในครั้งนี้เพื่อศึกษาประสิทธิภาพการไล่ ความเป็นพิษทางสัมผัสและพิษทางรมของสารสกัดจากพืช 10 ชนิดได้แก่ ผักแขยง(Limnophila aromatic Merr.) ชะพลู(Piper sarmentosum Roxb.) ผักแพว(Polygonum odoratum Lour.) แมงลัก(Ocimum americanum L.) โหระพา (Ocimum basilicum L.) มะระขี้นก (Momordica charantia L.) ยี่หร่า (Ocimum gratissimum L.) บัวบก (Centella asiatica (Linn.) Urban.) ผักชีลาว (Anethum graveolens L) และมะกรูด (Citrus hystrix DC.) ด้วยตัวทำละลายเอทานอล ทดสอบประสิทธิภาพสารสกัดหยาบกับด้วงงวงข้าวระยะตัวเต็มวัยที่ระดับความเข้มข้นแตกต่างกัน ได้แก่ 0, 25, 50, 75, และ 100%(w/v)โดยประเมินประสิทธิภาพการออกฤทธิ์เป็นสารสัมผัส สารรมและสารไล่ ผลการทดสอบพบว่าหลังการทดสอบ 24 ชั่วโมงสารสกัดหยาบมะกรูดความเข้มข้น 100% (w/v ) มีประสิทธิภาพการไล่ด้วงงวงข้าวสูงสุด81.69%รองลงมาคือแมงลัก (73.56%) และโหระพา (71.75%) สำหรับสารสกัดหยาบที่มีประสิทธิภาพความเป็นพิษทางสัมผัสมากที่สุดคือโหระพาความเข้มข้น 100% (w/v)ทำให้ด้วงงวงข้าวตาย 100.00% มีค่า LC50 เท่ากับ 43.65ก./มล. หลังการทดสอบ 72 ชั่วโมง รองลงมาคือสารสกัดหยาบความเข้มข้น 100% (w/v) ของมะกรูด (80%)มีค่า LC50 เท่ากับ 123.03 ก./มล. และผักแขยง (46%) มีค่า LC50 เท่ากับ 151.36 ก./มล. และประสิทธิภาพการรมที่ดีที่สุดคือสารสกัดหยาบของโหระพาความเข้มข้น 100% (w/v) ที่เวลา 24, 48, และ 72 ชั่วโมง โดยพบการตายของด้วงงวงข้าว 24, 86, และ 100% ตามลำดับ ในการศึกษาครั้งนี้จึงเป็นข้อมูลพื้นฐานเพื่อพัฒนาสารสกัดจากพืชให้เหมาะสมต่อการจัดการควบคุมด้วงงวงข้าวในลำดับต่อไป
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
นันท์นภัส พิริยะอนนท์. 2560. ประสิทธิภาพสารสกัดพืชต่อการควบคุมมอดข้าวสาร (Sitophilus oryzae L.) ในข้าวอินทรีย์. วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กรุงเทพฯ.
นันทวัน บุณยะประภัศร. 2536. การตรวจสอบทางเคมีเบื้องต้นของสารสกัดจากพืช. ยาและผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติ. ภาควิชาเภสัชวินิจฉัย คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล, กรุงเทพฯ.
Abbott, W.S. 1925. Method for computing the effectiveness of an insecticide. Journal of Economic Entomology.18: 265-267.
Buatone, S., and K. Indrapichate. 2011. Protective effects of mintweed, kitchen mint and kaffir lime leaf extracts againt rice weevils, Sitophilus oryzae L., in stored, milled rice. International Journal of Agriculture Sciences. 3(3): 133-139.
Chieng T.C., Z.B. Assim, and B.A. Fasihuddin. 2008. Toxicity and antitermite activities of the essential oils from Piper sarmentosum. The Malaysian Journal of Analytical Sciences. 12(1):234-239.
Chowdhury J.U., M.N.l. Bhuiyanb, and J. Begumb. 2011. Constituents of Volatile Oils from Limnophila aromatic and Adenosma capitatum. Bangladesh Journal of Scientific and Industrial Research. 46(3): 385-388.
Finney, D.J. 1971. Probit Analysis, 3rd ed., Cambridge University Press: London.
Fournet, A., A.R. de Ariasb, B. Charlesc, and J. Bruneton. 1996. Chemical constituents of essential oils of Muiia, Bolivian plants traditionally used as pesticides, and their insecticidal properties against Chagas' disease vectors. Journal of Ethnopharmacology. 52: 145-149.
Franz, A.R., N. Knaak, and L.M. Fiuza. 2011. Toxic effects of essential plant oils in adult Sitophilus oryzae (Linnaeus) (Coleoptera: Curculionidae). Revista Brasileira de Entomologia. 55: 116–120.
Haines, C.P. 1991. Insects and Arachnids of Tropical Stored Products: Their Biology and Identification (A Training Manual). 2. ed. National Resources Institute, Chatham Maritime, Kent.
Hussein, A.H.S.A., A.M. Sarhan, A.D.M.A. Dahab, E.S.N.A. Zeid, M.S. Ali, N.Y. Naguib, and M.A.E. Bendary. 2015. Essential Oils of Anethum graveolens L.: Chemical Composition and Their Antimicrobial Activities at Vegetative, Flowering and Fruiting Stages of Development. International Journal of Plant Science and Ecology. 1(3): 98-102.
Ileke, K.D., and M.O. Oni. 2011. Toxicity of some plant powders to maize weevil, Sitophilus zeamais (Coleoptera: Curculionidae) on stored wheat grains. African Journal of Agricultural Research. 6: 3043-3048.
Joshi, V.P., N. Kumar, B. Singh, and R.P. Chamoli. 2007. Chemical Composition of the Essential Oil of Centella asiatica (L.) Urb. from Western Himalaya. Natural Product Communications. 2(5):587-590.
Kang, J.S., E. Kim, S.H. Lee, and I.K. Park. 2013. Inhibition of acetylcholinesterases of the pine wood nematode, Bursaphelenchus xylophilus, by phytochemicals from plant essential oils. Journal of Physiology and Biochemistry. 105: 50–56.
Keita, S.M., C. Vincent, J.P. Schmit, J.T. Arnason, and A. Belanger. 2001. Effecacy of oil of Ocimum basilicum L. andO. gratissimum L. applied as an insecticidal fumigant and powder to control Callosobruchus maculates (Fab.) [Coleoptera: Bruchidae]. Journal of Stored Products Research. 37: 339-349.
Lü, J., and D. Ma.2015. Repellent and contact toxicity of Alpinia officinarum rhizome extract against Lasioderma serricorne adults. PLoS ONE. 10(8): e0135631.
Mendoza, G.E.E., L.D.O. Arenas, R.P. Pacheco, and C.R. Hernández. 2014. Repellency, toxicity, and oviposition inhibition of vegetable extracts against greenhouse whitefly Trialeurodes vaporariorum (Westwood) (Hemiptera: Aleyrodidae). Chilean Journal of Agricultural Research. 74: 41-48.
Mondello, L., G. Zappia, A. Cotroneo, I. Bonaccorsi, J.U. Chowdhury, and M. Yusuf. 2002. Studies on the essential oil-bearing plants of Bangladesh Part VIII. Composition of some Ocimum oils Ocimum basilicum L. var. purpurascens, Ocimum sanctum L. green, Ocimum sanctum L. purple, Ocimum americanumL., citral type, Ocimum americanum L., camphor type. Flavour and Fragrance Journal. 17: 335-340.
Naveen, M., J. Jayaraj, C. Chinniah, M.L. Mini, S. Vellaikumar, and M. Shanthi. 2021. Insecticidal property of methanolic leaf extract of Sweet Basil, Ocimum basilicum (L.) against cigarette beetle, Lasioderma serricorne (Fab.) (Coleoptera: Anobiidae). Journal of Entomology and Zoology Studies. 9(1): 259-262.
Nerio, L., J.O. Verbel, and E. Stashenko. 2009. Repellency activity of essential oils from seven aromatic plants grown in Colombia against Sitophilus zeamais Motschulsky (Coleoptera). Journal of Stored Products Research. 45: 212–214.
Nguyen, T.T., P.J. Collins, and P.R. Ebert. 2015. Inheritance and characterization of strong resistance to phosphine in Sitophilus oryzae (L.). PLoSONE. 10(4): e0124335.
Orapin K., L. Natta, and S. Sasathorn. 2010. Essential Oils from Six Herbal Plants for Biocontrol of the Maize Weevil. A Publication of the American Society for Hortcultural Science. 45(4): 592–598.
Ouko, R.O., S.C. Koech, W.M. Arika, S.M. Njagi, R.O. Oduor, and M.P. Ngugi. 2017. Bio efficacy of organic extracts of Ocimum basilicum against Sitophilus zeamais. Entomology Ornithology & Herpetology Current Research. 6: 1.
Owolabi, M.S., O.E. Omikorede, K.A. Yusuf, P. Paudel, and W.N. Setzer. 2015. The Leaf Essential Oil of Momordica charantia from Nigeria is Dominated by Geijerene and Pregeijerene. Journal of essential oil bearing plants. 16(3): 377–381.
Roy, B., R. Amin, and M.N. Uddin. 2005. Leaf extracts of Shiyalmutra (Blumea lacera) as botanical Insecticides against lesser grain borer and rice weevil. Journal of Biological Science. 5: 201-204.
Rungthip, K., W. Phutdhawong, P. Picha, J. Ngamkham and S. Chowwanapoonpohn. 2006. Chemical compounds, anticancer and antioxidant activities of volatile oil from Piper sarmentosum Roxb., Polyscias fruticosa Harms. and Polygonum odoratum Lour. KMITL Science and Technology Journal. 6(2): 499-504.
Suthisut, D., P.G. Fields, and A. Chandrapatya. 2011. Fumigant toxicity of essential oils from three Thai plants (Zingiberaceae) and their major compounds against Sitophilus zeamais, Tribolium castaneum and two parasitoids. Journal of Stored Products Research. 47: 222-230.
Tapondjou, A.L., C. Adler, D.A. Fontem, H. Bouda, and C. Reichmuth. 2005. Bioactivity of cymol and essential oil of Eucalyptus Saligna and Cupressus Sempervirens against Sitophilus Zeamais Motschulsky and Tribolium confusum du val. Journal of Stored Products Research. 41: 91-102.
Togola, A., P.A. Seck, I. Glitho, and A. Diagne. 2013. Economic Losses from Insect Pest Infestation on Rice Stored On-farm in Benin. Journal of Applied Sciences. 13(2): 278-285.
Verma, R.S., P.S. Bisht, R.C. Padalia, D. Saikia, and A. Chauhan. 2011. Chemical composition and antibacterial activity of essential oil from two Ocimum spp. grown in sub-tropical India during spring-summer cropping season. Asian Journal of Traditional Medicines. 6: 211-217.
Wang, Z., S. Cerrate, C. Coto, F. Yan, and P.W. Waldroup. 2007. Use of constant or increasing levels of distillers dried grains with solubles (DDGS) in broiler diets. International Journal of Poultry Science. 6(7): 501-507.
Wongtong, S., and S. Nawanich. 2001. Some insecticidal plant extracts for controlling maize weevil, Sitophilus zeamais Motschulsky (Coleoptera: Curculionidae). Kasetsart Journal (Natural Science). 35: 259-270.
Yang, F.L., F. Zhu, and C.L. Lei. 2012. Insecticidal activities of garlic substances against adults of grain moth, Sitotroga cerealella (Lepidoptera: Gelechiidae). Journal of Insect Science. 19: 205-212.