ลักษณะและผลกระทบของการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำในพื้นที่ป่าชายเลน กรณีศึกษาคลองโคน จังหวัดสมุทรสงคราม

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงพื้นที่เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ และลักษณะการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ และผลกระทบที่เกิดในพื้นที่ป่าชายเลน กรณีศึกษาดำเนินการที่ตำบลคลองโคน อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสงคราม พื้นที่เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำแบ่งออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ บ่อกุ้งธรรมชาติ บ่อกุ้งกึ่งพัฒนา และบ่อผสม ที่เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำหลากประเภท เช่น หอยแครง ปูม้า เป็นต้น การศึกษาประกอบด้วยการสัมภาษณ์ผู้ประกอบการ และเก็บตัวอย่างดินจากพื้นที่เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำทั้ง 3 ประเภท และดินพื้นที่ป่าชายเลน ผลการศึกษาพบว่าสัตว์น้ำที่เพาะเลี้ยง ได้แก่ กุ้งกุลาดำ กุ้งขาว ปูม้า ปูทะเลหรือปูดำ หอยแครง ปลากะพงและปลานวลจันทร์ ระยเวลาที่ผู้ถูกสัมภาษณ์มีประสบการณ์ในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ 21-40 ปี ขนาดพื้นที่10 ไร่ - 100 ไร่ขึ้นไป กระบวนการเพาะเลี้ยงแตกต่างกันขึ้นกับประเภทบ่อ ของเสียจากกระบวนการประกอบด้วย น้ำ เศษอาหาร และมูลสัตว์ ปล่อยลงสู่ป่าชายเลนโดยตรง ในด้านคุณสมบัติดิน พบว่าดินจากบ่อกุ้งธรรมชาติ และบ่อกุ้งกึ่งพัฒนา มีปริมาณอินทรีย์คาร์บอนและปริมาณอินทรีวัตถุแตกต่างจากดินพื้นที่ป่าชายเลนอย่างไม่มีนัยสำคัญ (p>0.05)  ขณะที่ดินจากบ่อผสมมีปริมาณอินทรีย์คาร์บอนและปริมาณอินทรีวัตถุมีสูงสุด อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05)