การใช้จุลินทรีย์เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการให้ผลผลิตในสัตว์เคี้ยวเอื้อง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อรวบรวมงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับการนำใช้จุลินทรีย์เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการให้ผลผลิตในสัตว์เคี้ยวเอื้อง จุลินทรีย์ถูกนำมาใช้มีหลายวัตถุประสงค์ รวมถึงช่วยปรับปรุงโภชนะต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเพิ่มองค์ประกอบของโปรตีนและลดองค์ประกอบของเยื่อใยของอาหารสัตว์ โดยกลุ่มจุลินทรีย์ที่เพิ่มแหล่งของโปรตีนที่สำคัญ ประกอบด้วยกลุ่มเชื้อยีสต์ Saccharomyces cerevisiae เชื้อรา Rhizopus oryzae, Aspergillus niger และแบคทีเรีย Lactobacillus delbruckii, Bacillus spp. มีคุณสมบัติในการย่อยโปรตีนและเปลี่ยนไปเป็นเปปไทด์ กรดอะมิโน และแอมโมเนีย นอกจากนี้จุลินทรีย์ที่ช่วยลดเยื่อใยประกอบด้วยเชื้อราที่ผลิตเอนไซม์เซลลูเลส เช่น Trichoderma harzianum กลุ่มที่ผลิตเอนไซม์อะไมเลส เช่น R. oryzae และมีกลุ่มของเชื้อราที่สามารถผลิตเอมไซม์ย่อยเยื่อใยที่สำคัญอีก ได้แก่ A. niger, A. oryzae, A. phoenicis และแบคทีเรีย Penicilium sp. การใช้จุลินทรีย์ยังมีวัตถุประสงค์เพื่อปรับปรุงกระบวนการหมักภายในกระเพาะรูเมน ส่งผลต่อการเพิ่มผลผลิตที่สำคัญต่อตัวสัตว์ ได้แก่ กรดไขมันระเหยได้ (volatile fatty acid, VFA), แอมโมเนียไนโตรเจน (ammonia nitrogen, NH3-N) และการสังเคราะห์จุลินทรีย์โปรตีน (microbial protein synthesis) เนื่องจากคุณสมบัติที่กล่าวมาข้างต้นจุลินทรีย์จึงนิยมนำมาใช้ในอาหารสัตว์เคี้ยวเอื้องเพื่อเป็นแนวทางในการเพิ่มศักยภาพในการเพิ่มการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ การย่อยได้ของโภชนะ เพิ่มผลผลิตทั้งทางด้านน้ำนมและคุณภาพเนื้อ อย่างไรก็ตามการนำจุลินทรีย์มาใช้จะต้องคำนึงถึงปัจจัยต่างๆ ที่เกี่ยวข้องทั้ง สภาวะแวดล้อม ปริมาณ วัสดุที่ใช้ สัดส่วนของอาหารหยาบต่ออาหารข้น รวมไปถึงความเหมาะสมต่อการนำมาใช้ได้อย่างถูกต้อง
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กานตกานท์ เทพณรงค์. 2557. ประสิทธิภาพการใช้น้ำหมักชีวภาพและอีเอ็มบอลในการบำบัดน้ำทิ้งจากการเพาะเลี้ยงสัตว์ น้ำ. วิทยานิพนธ์ปริ ญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์. สงขลา.
จันทนา พันธ์ประดิษฐ์. 2558. คุณภาพปุ๋ยหมักชนิดของจุลินทรีย์ต่อปุ๋ยหมักใบไม้จากโรงพยาบาลธรรมศาสตร์ที่หมักด้วยจุลินทรีย์. โครงการวิจัยเพื่อพัฒนางานของโรงพยาบาลธรรมศาสตร์ เฉลิมพระเกียรติ.กรุงเทพ: โรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ.
โชค โสรัจกุล. 2556. การประยุกต์ใช้จุลินทรีย์ที่มีประโยชน์เพิ่มคุณค่าทางโภชนะวัตถุดิบอาหารสัตว์เพื่อเลี้ยงโคขุนคุณภาพ. สาขาสัตวศาสตร์ และสาขาเทคโนโลยีชีวภาพ คณะเกษตรศาสตร์ และทรัพยากรธรรมชาติ.
ณรกมล เลาห์รอดพันธ์, ประวิทย์ ห่านใต้, ทศพร อินเจริญ, บุญฑริกา ปลั่งสูงเนิน, เสาวลักษณ์ แย้มหมื่นอาจ และ วิรัตน์ นาคเอี่ยม. 2562. การปรับปรุงคุณภาพของฟางข้าวด้วยหัวเชื้อพ.ด.1 และหัวเชื้ออีเอ็มต่อค่าองค์ประกอบทางเคมีและการย่อยสลายในหลอดทดลอง. แก่นเกษตร. 47(ฉบับพิเศษ 2): 777-782.
นุสริน เส็นหละ. 2560. ผลของการให้อาหารในรูเมนแบบแห้งเสริมในอาหารสัตว์เคี้ยวเอื้อง. ภาควิชาสัตวศาสตร์ คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร. 34: 1–10.
พิมพ์ชนา วงศ์พิศาล, พรศิลป์ สีเผือก, ชัยสิทธิ์ ปรีชา และวุฒิชัย สีเผือก. 2559. การคัดเลือกเชื้อราที่ผลิตเอนไซม์เซลลูเลสและไซแลนเนสจากซากใบปาล์มน้ำมัน (Elaeis guineensis Jacq.). แก่นเกษตร. 44(1): 948-952.
มนัสนันท์ นพรัตน์ไมตรี, จิรัฏฐวัฒน์ ศรีอ่อนเลิศ, วุฒิกร สระแก้ว และ วรางคณา กิจพิพิธ. 2557. การปรับปรุงคุณค่าทางโภชนะของกากปาล์มน้ำมันรวมโดยใช้ยีสต์และบาซิลัสซับติลิสเพื่อเป็นแหล่งอาหารโปรตีนสำหรับสัตว์. แก่นเกษตร. 42: 354-357.
เมธา วรรณพัฒน์. 2533. โภชนะศาสตร์สัตว์เคี้ยวเอื้อง. คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ขอนแก่น.
วาสนา ศิริแสน, วิโรจน์ ภัทรจินดา, คณิต วิชิตพันธุ์ และรัตนภรณ์ ลีสิงห์. 2556. ผลของการเสริมยีสต์ต่อสมรรถนะการให้ผลผลิตในโคนม. แก่นเกษตร. 41(1): 105-109.
วาสนา ศิริแสน และกิตติ วิรุณพันธุ์. 2557. กลยุทธ์การปรับปรุงคุณค่าทางโภชนะของเศษเหลือทางการเกษตรและโรงงานอุตสาหกรรม ด้วยจุลินทรีย์โปรไบโอติก เพื่อเป็นอาหารสัตว์. การเกษตรราชภัฏ. 13: 1-10.
วิโรจน์ ภัทรจินดา. 2560. TMR เพิ่มคุณภาพน้ำนม. ภาควิชาสัตวศาสตร์ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ขอนแก่น.
วรรณา อ่างทอง, โสภณ ชินเวโรจน์ และ ศุภกิจ สุนาโท. 2558. สมรรถนะการเจริญเติบโตของโคเนื้อภูพาน ที่เลี้ยงขุนโดยใช้ถั่วท่าพระสไตโลหมักร่วมกับกากมันสำปะหลัง ที่เติมและไม่เติมยีสต์เป็นอาหารหยาบหลัก. ศูนย์วิจัยและพัฒนาอาหารสัตว์, ขอนแก่น.
สินีนาฏ พลโยราช และเมธา วรรณพัฒน์. 2558. ศักยภาพในการใช้ยีสต์เป็นแหล่งโปรไบโอติก. แก่นเกษตร. 43: 191-206.
สุปรีณา ศรีใสคำ, ปิตุนาถ หนูเสน และ พิพัฒน์ เหลืองลาวัณย์ 2562. ผลการใช้กากมันสำปะหลังหมักในอาหารโคเนื้อ ต่อการกินได้และการย่อยได้ของโภชนะ. แก่นเกษตร. 47: 771-776.
สัญญา นารีแพงสี ศิริลักษณ์ วงส์พิเชษฐ์ และเลอชาติ บุญเอก. 2556. การจัดการอาหารที่มีผลต่อองค์ประกอบนํ้านมของสมาชิกสหกรณ์โคนมไทยมิลค์จํากัด อําเภอมวกเหล็กจังหวดสระบุรี. ใน: การประชุมเสนอผลงานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ครั้งที่ 4.
อนุสรณ์ เชิดทอง. 2555. แนวทางปัจจุบันสำหรับการลดการผลิตแก๊สเมทเธนจากสัตว์เคี้ยวเอื้อง. วารสารแก่นเกษตร. 40: 93-106.
Alexis, J.K., and D.C. Jessica. 2018. Effects of dietary probiotics on beef cattle performance and stress. Journal of Veterinary Behavior. 27: 8-14.
Anantasook, N., M. Wanapat, P. Gunun, A. Cherdthong, and W. Kaewwongsa. 2014. Effect of sugarcane bagasse treatment on gas production and ruminal degradability by using in vitro gas production technique. Khon Kaen Agriculture Journal. 42(4): 35-40.
Asanuma, N., and T. Hino. 2004. Prevention of rumen acidosis and suppression of ruminal methanogenesis by augmentation of lactate utilization. Nihon Chikusan Gakkaiho. 75: 543–550.
Brossard, L., F. Chaucheyras-Durand, B. Michalet-Doreau, and C. Martin. 2006. Dose effect of live yeasts on rumen microbial communities and fermentations during butyric latent acidosis in sheep: new type of interaction. Journal of Animal Science. 82: 829-836.
Chaji, M., T. Mohammadabadi, and A. Aghaei. 2010. The effect of different methods of processing on nutritive value and degradation of rice straw by rumen mixed bacteria. Journal of Animal and Veterinary Advances.15: 2004-2007.
Chen, X., W. Li, C. Gao, X. Zhang, B. Weng, and Y. Cai. 2017. Silage preparation and fermentation quality of kudzu, sugarcane top and their mixture treated with lactic acid bacteria, molasses and cellulase. Animal Science Journal. 88: 1715-21.
Cherdthong, A., P. Sumadong, S. Foiklang, N. Milintawisamai, M. Wanapat, P. Chanjula, N. Gunun, and P. Gunun. 2019. Effect of post-fermentative yeast biomass as a substitute for soybean meal on feed utilization and rumen ecology in Thai native beef cattle. Journal of Animal and Feed Sciences. 28: 238–243.
Choi, Y., J. Rim, H. Lee, H. Kwon, Y. Na, and S. Lee. 2019. Effect of fermented spent instant coffee grounds on milk productivity and blood profiles of lactating dairy cows. Asian-Australasian Journal of Animal Sciences. 32: 1007-1014.
Chung, Y.H., N. Walker, S. McGinn, and K. Beauchemin. 2011. Differing effects of 2 active dried yeast (Saccharomyces cerevisiae) strains on ruminal acidosis and methane production in non-lactating dairy cows. Journal of Dairy Science. 94: 2431–2439.
Dias, A.L., J. A. Freitas, B. Micai, R.A. Azevedo, L.F. Greco, and J.E.P. Santos. 2018. Effects of supplementing yeast culture to diets differing in starch content on performance and feeding behavior of dairy cows. Journal of Dairy Science. 101: 186-200.
Doto, S.P., J.X. Liu, and J.K. Wang. 2017. Effect of yeast culture and its combination with direct fed microbials on growth performance and rumen fermentation of weaned lambs. Tanzania Journal of Agricultural Sciences. 16: 56-61.
Fatma, M. S., R. Salama, A. E. Khattab, S. M. Soliman and Y. A. El-Nomeary. 2011. Chemical, biological, and biochemical treatments to improve the nutritive values of sugarcane bagasse (SCB): 1- Chemical composition, scanning electron microscopy, In Vitro evaluation, nutrients digestibility and nitrogen utilization of untreated or treated SCB. Life Science Journal. 8(4): 351-363.
Foiklang, S., P. Upama, W. Kolyanee, R. Japanya, P. Ounpon, K. Pengsiri, M. Wanapat, and S. Yammuenart. 2017. In vitro gas kinetics and digestibility as influenced by yeast media solution ratios and physical forms of rice straw. Khon Kaen Agriculture Journal. 45: 74-79.
Francia, D.A., F. Masucci, G. De Rosa, M.L. Varricchio, and V. Proto. 2008. Effect of Aspergillus oryzae extract and a Saccharomyces cerevisiae fermentation product on intake, body weight gain and digestibility in buffalo calves. Animal Feed Science and Technology. 140: 67-77.
Hamdon, H.A., and M.M. Farghaly. 2016. Improving growth performance and carcass characteristics of lambs as a result caring management via dietary yeast supplementation. Egyptian Journal of Animal Production. 53(2): 103-110.
Jeyanathan, J., C. Martin, and D. P. Morgavi. 2016. Screening of bacterial direct fed microbials for their antimethanogenic potential in vitro and assessment of their effect on ruminal fermentation and microbial profiles in sheep1. Journal of Animal Science. 10.2527: 2015-9682.
Jeyanathan, J., C. Martin, M. Eugène, A. Ferlay, M. Popova, and D.P. Morgavi. 2019. Bacterial direct fed microbials fail to reduce methane emissions in primiparous lactating dairy cows. Journal of Animal Science and Biotechnology. 10: 41.
Jiang, Y., I. Ogunade, K. Arriola, M. Qi, and D. Vyas. 2017. Effects of the dose and viability of Saccharomyces cerevisiae. 2. Ruminal fermentation, performance of lactating dairy cows, and correlations between ruminal bacteria abundance and performance measures. Journal of Dairy Science. 100(10): 8102-8118.
Kafilzadeh, F., S. Payandeh, P. Gómez-Cortés, D. Ghadimi, A. Schiavone, and A.L. Martínez Marín. 2019. Effects of probiotic supplementation on milk production, blood metabolite profile and enzyme activities of ewes during lactation. Italian Journal of Animal Science. 18: 134–139.
Kamra, D.N. 2005. Rumen microbial ecosystem. Current Science. 89: 124-135.
Kwak, W.S., Y.I. Kim, D.Y. Choi, and Y.H. Lee. 2016. Effect of feeding mixed microbial culture fortified with trace minerals on ruminal fermentation, nutrient digestibility, nitrogen, and trace mineral balance in sheep. Journal of Animal Science and Technology. 58: 21.
Lesmeister, K.E., A.J. Heinrichs, and M.T. Gabler. 2004. Effects of supplemental yeast (Saccharomyces cerevisiae) culture on rumen development, growth characteristics, and blood parameters in neonatal dairy calves. Journal of Dairy Science. 87: 1832-1839.
Mir, Z., and P.S. Mir. 2010. Effect of the addition of live yeast (Saccharomyces cerevisiae) on growth and carcass quality of steers fed high-forage or high-grain diets and on feed digestibility and In situ degradability. Journal of Animal Science. 72: 537-545.
Nokkaew, T., N. Chauychuwong, and R. Chauychuwong, 2019. Growth performance and carcass quality of fattening cattle received fermented total mixed ration supplemented with Lactobacillus plantarum and Saccharomyces cerevisiae. Khon Kaen Agriculture Journal. 47: 165-200.
Oboh, G., and A. A. Akindahunsi. 2003. Biochemical changes in cassava products (flour & gari) subjected to Saccharomyces cerevisae solid media fermentation. Food Chemistry 82: 599–602.
Oboh, G. 2006. Nutrient enrichment of cassava peels using a mixed culture Saccharomyces cerevisiae and Lactobacillus spp. solid media fermentation techniques. Electronic Journal of Biotechnology. 9(1): 46-49.
Okpako, C. E., V. O. Ntui, A. N. Osuagwu, and F. I. Obasi. 2008. Proximate composition and cyanide content of cassava peels fermented with Aspergillus niger and Lactobacillus rhamnosu. Journal of Food, Agriculture and Environment 6: 251-255.
Opatpatanakit, Y., V. Yooboon, and S. Foiklang. 2016. Effect of fresh corn stover fermented with various additives on chemical composition and degradability using nylon bag technique. Khon Kaen Agriculture Journal. 44: 107-116.
Ozsoy, B., S. Yalçin, Z. Erdoğan, Z. Cantekin, and T. Aksu. 2013. Effects of dietary live yeast culture on fattening performance on some blood and rumen fluid parameters in goats. Revue de Médecine Vétérinaire. 164(5): 263-271.
Piamphon, N., C. Wachirapakorn, P. Pornsopin, P. Sotawong, and P. Gunun, 2014. Feed intake, digestibility and blood parameters as influenced by Aspergillus niger, or Saccharomyces cerevisiae fermented Napier grass (Pennisetum purpureum) mixed with fresh cassava root in beef cattle. Khon Kaen Agriculture Journal. 42: 54-60.
Polyorach, S., O. Poungchompu, M. Wanapat, U. Supachat, O. Saihatwong, and G. chaiyayong. 2014a. The improving of soybean meal nutritive value by using yeast and lactic acid bacteria in raw milk. Khon Kaen Agriculture Journal. 42: 362-358.
Polyorach, S., M. Wanapat, and A. Cherdthong. 2014b. Influence of yeast fermented cassava chip protein (YEFECAP) and roughage to concentrate ratio on ruminal fermentation and microorganisms using in vitro gas production technique. Asian-Australasian Journal of Animal Sciences. 27: 36-45.
Polyorach, S., M. Wanapat, K. Phesatcha, and S. Kang. 2015. Effect of different levels of mangosteen peel powder supplement on the performance of dairy cows fed concentrate containing yeast fermented cassava chip protein. Tropical Animal Health and Production. 47: 1473–1480
Polyorach, S., M. Wanapat, O. Poungchompu, C. Promkot, P. Gunun, S. Kang, A. Cherdthong, N. Gunun, and C. Mapato. 2017a. Effect of microflora-treated rice straw on rumen fermentation and digestibility using in vitro gas production technique. Proceedings of the 2nd International Conference on Animal Nutrition and Environment (ANI-NUE2017). 1-0088: 578-583.
Polyorach, S., M. Wanapat, O. Poungchompu, S. Kang, A. Cherdthong, P. Gunun, and N. Gunun. 2017b. The used of microorganism to improve nutritional value of cassava products on chemical composition and digestibility using in vitro gas production technique. Khon Kaen Agriculture Journal. 45: 535-542.
Polyorach, S., M. Wanapat, O. Poungchompu, A. Cherdthong, P. Gunun, N. Gunun, and S. Kang. 2018. Effect of fermentation using different microorganisms on nutritive values of fresh and dry cassava root. Asian Journal of Animal and Veterinary Advances. 13(2): 1-8.
Qiao, G. H., A.S. Shan, N.Q. Ma, Q. Ma, and Z.W. Sun. 2009. Effect of supplemental bacillus cultures on rumen fermentation and milk yield in Chinese Holstein cows. Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition. 94: 429-436.
Raeth-Knight, M.L., J.G. Linn, and H. Jung. 2007. Effect of direct fed microbials on performance, diet digestibility, and rumen characteristics of Holstein dairy cows. Journal of Dairy Science. 90: 1802-1809.
Roper, M. M., and J. K. Ladha. 1995. Biological N2 fixation by heterotrophic and phototrophic bacteria in association with straw. Plant Soil. 174: 211-224.
Rossi, F., A.D. Luccia, D. Vincenti, and P.S. Cocconcelli. 2004. Effects of peptid
e fractions from Saccharomyces cerevisiae culture on growth and metabolism of the ruminal bacteria Megasphaera elsdenii. Animal Research. 53: 177-186.
Samsudin, A.A, M.F. Masori, and A. Ibrahim. 2013. The effects of effective microorganisms (EM) on the nutritive values of fungal-treated rice straw. Malaysian Journal of Animal Science. 16: 97-105.
Stein, D.R., D.T. Allen, E.B. Perry, J.C. Bruner, K.W. Gates, T.G. Rehberger, K. Mertz, D. Jones, and L.J. Spicer. 2006. Effects of feeding Propionibacterium to dairy cows on milk yield, milk components, and reproduction. Journal of Dairy Science. 89: 111-125.
Syomiti, M., M. Wanyoike, R.G., Wahome and J.K.N. Kuria. 2010. In sacco probiotic properties of Effective Microorganisms (EM) in forage degradability. Livestock Research for Rural Develop. 22: 1.
Wanapat, M., S. Polyorach, V. Chanthakhoun, and N. Sornsongnern. 2011. Yeast-fermented cassava chip protein (YEFECAP) concentrate for lactating dairy cows fed on urea–lime treated rice straw. Livestock Science. 139: 258-263.
Weiss, W.P., D.J. Wyatt, and T. R. Mckelvey. 2008. Effect of feeding propionibacteria on milk production by early lactation dairy cows. Journal of Dairy Science. 91(2): 646-652.
Xu, H., W. Huang, Q. Hou, L. Kwok, A. Sun, and H. Ma. 2017. The effects of probiotics administration on the milk production, milk components and fecal bacteria microbiota of dairy cows. Science Bulletin. 62: 767–774.
Zaleska, B., S. Milewski, and K. Zabek. 2015. Impact of Saccharomyces cerevisiae supplementation on reproductive performance, milk yield in ewes and offspring growth. Archives Animal Breeding. 58: 79–83.
Zaworski, E. M., C. M. Shriver-Munsch, N. A. Fadden, W. K. Sanchez, I. Yoon, and G. Bobe. 2014. Effects of feeding various dosages of Saccharomyces cerevisiae fermentation product in transition dairy cows. Journal of Dairy Science. 97: 3081–3098.
Zhao, J., D. Zhihao, L. Junfeng, C. Lei, B. Yunfeng, J. Yushan, and S. Tao. 2019. Effects of lactic acid bacteria and molasses on fermentation dynamics, structural and nonstructural carbohydrate composition, and in vitro ruminal fermentation of rice straw silage. Asian-Australasian Journal of Animal Sciences. 32: 783-791.
Zicarellia, F., L. Addia, R. Tudiscoa, S. Calabròa, P. Lombardia, M.I. Cutrignellia, G. Moniellob, M. Grossia, B. Tozzic, N. Muscoa, and F. Infascelli. 2016. The influence of diet supplementation with Saccharomyces cerevisiae or Saccharomyces cerevisiae plus Aspergillus oryzae on milk yield of Cilentana grazing dairy goats. Small Ruminant Research. 135: 90–94.