ผลของปุ๋ยไนโตรเจนต่อความเป็นประโยชน์ของหินฟอสเฟตสำหรับมันสำปะหลังที่ปลูกในดินสีแดง

บทคัดย่อ

ทำการศึกษาผลของปุ๋ยไนโตรเจนในรูปยูเรีย และแอมโมเนียมซัลเฟตต่อความเป็นประโยชน์ของฟอสฟอรัสในหินฟอสเฟตจากแหล่งกำแพงเพชรและลำปางเปรียบเทียบกับปุ๋ยทริปเปิ้ลซุปเปอร์ฟอสเฟต (TSP) ในมันสำปะหลังที่ปลูกในชุดดินวารินและชุดดินยโสธร หินฟอสเฟตจากแหล่งกำแพงเพชรมีปริมาณ P₂O₅ ทั้งหมดสูงกว่าจากแหล่งลำปาง (ร้อยละ 29.39 และ 19.15) แต่ละลายในสารละลายกรดและให้ฟอสฟอรัสออกมาใกล้เคียง ฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดินจะเพิ่มขึ้นอยู่ในพิสัย 4.9-64.9 มก./กก. หลังจากใส่หินฟอสเฟตไปแล้ว 7 วันโดยหินฟอสเฟตจากกำแพงเพชรให้ฟอสฟอรัสในดินสูงกว่าหินฟอสเฟตจากลำปางอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติแต่ยังให้ค่าต่ำกว่าการใส่ TSP ตลอดระยะเวลา 60 วันของการศึกษา และเมื่อมีการใส่ไนโตรเจนร่วมกับหินฟอสเฟตจะทำให้ฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดินลดลงแต่สูงกว่าตำรับควบคุมอย่างมีนัยสำคัญ การใส่หินฟอสเฟตจากแหล่งลำปางในชุดดินวารินทำให้ได้ชีวมวลส่วนเหนือดิน (1.52-1.63 ตัน/ไร่) ผลผลิตหัวมันสำปะหลังสด (5.84-5.94 ตัน/ไร่) และผลผลิตแป้ง (1.51-1.57 ตัน/ไร่) สูงสุดไม่แตกต่างจากการใส่ TSP แต่เมื่อใส่ปุ๋ยยูเรียร่วมกลับทำให้ได้ปริมาณต่ำสุด ขณะที่ปุ๋ยแอมโมเนียมซัลเฟตเพิ่มประสิทธิภาพการละลายของหินฟอสเฟตในชุดดินยโสธรโดยเมื่อใส่ร่วมกับหินฟอสเฟตจากกำแพงเพชรทำให้ได้ผลผลิตหัวมันสำปะหลังสด ผลผลิตแป้ง และน้ำหนักส่วนเหนือดินสูงสุดเท่ากับ 1.63, 0.31 และ 1.60 ตัน/ไร่ตามลำดับ แต่ผลผลิตหัวมันสำปะหลังสดไม่แตกต่างกันทางสถิติกับการใส่ TSP (1.58 ตัน/ไร่) นอกจากนี้การใส่หินฟอสเฟตทำให้ฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ (22.7-40.9 มก./กก.) ในดินต่ำกว่าการใส่ TSP (60.3-61.8 มก./กก.) แต่ปริมาณฟอสฟอรัสทั้งหมดไม่แตกต่างอย่างชัดเจนเมื่อเปรียบเทียบกับ TSP (239-428 มก./กก.) ฟอสฟอรัสในดินที่สกัดด้วย BrayII, NaOH และ Mehlich III มีสหสัมพันธ์แบบผกผันกับองค์ประกอบผลผลิตมันสำปะหลังจึงเหมาะสมน้อยที่จะใช้ประเมินความเป็นประโยชน์ของฟอสฟอรัสในดินที่ใช้ปลูกมันสำปะหลังทั้งที่มีและไม่มีการใช้หินฟอสเฟตเป็นแหล่งของฟอสฟอรัส