การคัดเลือกและทดสอบประสิทธิภาพของแบคทีเรียเอนโดไฟท์ต่อการควบคุมโรครากและโคนเน่าของทุเรียนที่เกิดจากเชื้อ Phytophthora palmivora ในสภาพโรงเรือนทดลอง

Main Article Content

พรศิลป์ สีเผือก
พัชราภรณ์ วาณิชย์ปกรณ์
สกุลรัตน์ หาญศึก

บทคัดย่อ

โรครากและโคนเน่าของทุเรียนเกิดจากเชื้อ Phytophthora palmivora เชื้อสาเหตุเข้าทำลายและสร้างความเสียหายอย่างรุนแรง ทำให้ทุเรียนเกิดอาการรากและโคนเน่า ใบไหม้ และผลเน่า ส่งผลให้ผลผลิตลดลง งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อคัดเลือกแบคทีเรียเอนโดไฟท์ เพื่อใช้ควบคุมโรครากและโคนเน่าของทุเรียนในสภาพโรงเรือนทดลอง โดยเก็บตัวอย่างโรคจากดินและรากบริเวณโคนต้นทุเรียนที่เป็นโรค และเก็บแบคทีเรียเอนโดไฟท์จากใบทุเรียนปกติ ในพื้นที่ อ.ช้างกลาง จ.นครศรีธรรมราช ผลการศึกษาพบเชื้อ Phytophthora จำนวน 3 ไอโซเลต และแบคทีเรียเอนโดไฟท์ Bacillus ทั้งหมด 14 ไอโซเลต พบ 4 ไอโซเลต ได้แก่ BS003, BS013, BS011 และ BS006 มีประสิทธิภาพในการยับยั้งการเจริญของเส้นใยเชื้อ P. palmivora เมื่อทดสอบด้วยวิธี dual culture การยับยั้งเชื้อ เท่ากับ 68.60, 66.50, 65.20 และ 62.90% ตามลำดับ ประสิทธิภาพในการควบคุมโรครากและโคนเน่าของทุเรียนในโรงเรือนทดลอง เมื่อราดด้วยเซลล์แขวนลอย (cell suspension) อัตรา 50 มล./ต้น พบว่า การใช้แบคทีเรียเอนโดไฟท์ ไอโซเลต BS013 ต้นทุเรียนมีการเกิดโรค (%DI) น้อยที่สุด เท่ากับ 6.20% การใช้ Bacillus BS006 ดัชนีความรุนแรงของโรค (%DSI) น้อยสุด เท่ากับ 0.75% และการใช้ Bacillus BS011 จำนวนประชากรเชื้อแบคทีเรียรวมหลังทดสอบ 30 วัน มากที่สุดท่ากับ 1.21 x 107 cfu/g soil

Article Details

บท
บทความวิจัย (research article)

References

นลินี ศิวากรณ์, พจนา ตระกูลสุขรัตน์ และศิริพร วรกุลดำรงชัย. 2556. การควบคุมโรครากเน่าและโคนเน่าของทุเรียนโดยใช้ชีวภัณฑ์ ที่ผลิตได้จากเชื้อ Bacillus subtilis. รายงานผลงานวิจัยประจำปี 2556 สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช. แหล่งข้อมูล : https://www.doa.go.th/research/attachment.php?aid=1138. ค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2566.

มณีรัตน์ คูหาพิทักษ์ธรรม. 2561. การศึกษาลักษณะทางสัณฐานวิทยาและการเกิดโรคของเชื้อรา Phytophthora palmivora สาเหตุโรครากเน่าและโคนเน่าของทุเรียนในประเทศไทย. รายงานการวิจัย มหาวิทยาลัยบูรพา. แหล่งข้อมูล : http://dspace.lib.buu.ac.th/xmlui/handle/1234567890/3914. ค้นเมื่อ 10 มีนาคม 2566.

หนึ่ง เตียอำรุง. 2557. การพัฒนาสูตรอาหารเพื่อการผลิต และการยืดอายุการเก็บรักษาหัวเชื้อจุลินทรีย์ชีวภาพทางการเกษตร. รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี. แหล่งข้อมูล: https://doi.nrct.go.th/ListDoi/listDetail?. ค้นเมื่อ 5 มีนาคม 2566.

สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. 2564. ทุเรียน. แหล่งข้อมูล : https://mis-app.oae.go.th/product. ค้นเมื่อ 11 มีนาคม 2566.

Anjarsari, D.T., E.T. Prasetyawati, and Y. Wuryandari. 2021. Inhibitory test of Bacillus sp. against Phytophthora palmivora cause cocao fruit rot disease. pp. 14-21. In Nusantara Science and Technology Proceedings. Jawa Timur, Indonesia. Available : http://doi:10.11594/nstp.2022.2003. Accessed Mar. 9, 2023.

Boliivar-Anillo, H.J., V.E., Gonzales, G.R. Almeida, I. Izquierda-Bueno, and C. Garrido. 2021. Endophytic microorganism as an alternative for the biocontrol of Phytophthora spp. In: Agro-Economic Risk of Phytophthora and an Effective Biocontrol Approach. Available : http://doi:10.5772/intechopen.99696. Accessed Mar. 9, 2023.

El-Sayed, A.S.A., A. Akbar, I. Iqrar, R. Ali, D, Norman, M. Brennan, and G.S. Ali. 2018. A glucanolytic Pseudomonas sp. associated with Smilax bona-nox L. displays strong activity against Phytophthora parasitica. Microbiology Research. 207: 140-152.

Emmanuel, O.C., and O.O. Babalola. 2020. Productivity and quality of horticultural crops through co-inoculation of arbuscular mycorrhizal fungi and plant growth promoting bacteria. Microbiological Resources. 239: 126569. Available: http://doi:10.1016/j.micres.2020.126569. Accessed Mar. 10, 2023.

Hardham, A.R., and L.M. Blackman. 2018. Phytophthora cinnamomi. Molecular Plant Pathology. 19: 260-285.

Khalaf, E.M., and M.N. Raizada. 2018. Bacterial seed endophytes of domesticated cucurbits antagonize fungal and oomycete pathogens including powdery mildew. Frontiers in Microbiology. 9: 1-18.

Kim, M.J., C.K. Shim, and J.H. Park. 2021. Control efficacy of Bacillus velezensis AFB2-2 against potato late blight caused by Phytophthora infestans in organic potato cultivation. Plant Pathology Journal. 37(6): 580-595.

Kongtragoul, P., K. Ishikawa, and H. Ishii. 2021. Metalaxyl resistance of Phytophthora palmivora causing durian disease in Thailand. Horticulture. 7: 375. Available: http://doi.org/10.3390/horticulturae. Accessed Mar. 9, 2023.

Kumbar, B., R., Mahmood, S.N. Nagesha, M.S. Nagaraja, D.G. Prashant, O.Z. Kerima, A. Karosiya, and M. Chavan. 2019. Field application of Bacillus subtilis isolates for controlling late blight disease of potato caused by Phytophthora infestans. Biocatalysis and Agricultural Biotechnology. Available: https://doi.org/10.1016/ j.bcab.2019. 101366. Accessed Mar.9, 2023.

Preecha, C., W. Wisutthiphaet, and P. Seephueak. 2018. Occurrence of canker caused by Xanthomonas axonopodis pv. citri on pummelo (Citrus maxima (Burm.) Merr.) cultivar. Tabtim Siam in Nakhon Si Thammarat province, Thailand and screening fungicides, antibiotics and antagonistic bacteria against X. a. pv. citri in vitro. Journal of Geoscience and Environment Protection. 6: 1-7.

Qian, J., T. Zhang, S. Tang, L. Zhou, K., Li, X. Fu, and S. Yu, 2021. Biocontrol of citrus canker with endophyte Bacillus amyloliquefaciens QC-Y. Plant Protection Science. 57: 1-13.

Sawant, S.S., J. Song, and H.J. Seo. 2022. Characterization of Bacillus velezensis RDA1 as a biological control agent against white root rot disease caused by Rosellinia necatrix. Plants. 11: 2486. Available: https://doi.org/10.3390/plant s11192486. Accessed Feb.9, 2023.

Shin, J.H., B.S. Park, H.Y. Kim, K.H. Lee, and K.S. Kim. 2021. Antagonistic and plant growth-promoting effects of Bacillus velezensis BS1 isolated from rhizosphere soil in a pepper field. Plant Pathology Journal. 37: 307-314.

Suksiri, S., P. Laipasu, K. Soytong, and S. Poeaim. 2018. Isolation and identification of Phytophthora sp. and Pythium sp. from durian orchard in Chumphon province, Thailand. International Journal of Agricultural Technology. 14: 389-402.

Zhou, L., J. Wang, F. Wu, C. Yin, K.H. Kim, and Y. Zhang. 2022. Termite nest associated Bacillus siamensis YC-9 mediated biocontrol of Fusarium oxysporum f.sp. cucumerinum. Frontier Microbiology. 13, 2022. Available: https://doi.org/10.3389/fmicb.2022.893393. Accessed Mar.9, 2023.

Zubir, I., E.E.R. Ross, A. Hamzah, and W.S. Aqma. 2019. Endophytic bacteria from Theobroma cacao L. with antifungal activities against Phytophthora palmivora. Asian Journal of Agriculture and Biology. 7: 404-41.