ผลของอัตราปุ๋ยไนโตรเจนและวิธีการให้น้ำต่อการเติบโตและผลผลิตของข้าวโพดหวานในจังหวัดเชียงใหม่
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาการจัดการปุ๋ยไนโตรเจนร่วมกับวิธีการให้น้ำสำหรับการปลูกข้าวโพดหวาน ได้ดำเนินการทดลองในพื้นที่ปลูกข้าวโพดหวานของเกษตรกร อำเภอแม่อาย และในแปลงวิจัย คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ในระหว่างเดือนพฤศจิกายน 2560 ถึง มีนาคม 2561 โดยวางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ในบล็อค (randomized complete block design, RCBD) จำนวน 4 ซ้ำ 4 กรรมวิธีทดลอง ได้แก่ (1) ใส่ปุ๋ยไนโตรเจนในอัตรา 190.75 กิโลกรัม/เฮกตาร์ และให้น้ำแบบปล่อยตามร่องปลูก (กรรมวิธีที่เกษตรกรนิยมปฏิบัติ) (2) ใส่ปุ๋ยไนโตรเจนในอัตรา 156.25 กิโลกรัม/เฮกตาร์ (ใส่ปุ๋ยตามความต้องการของพืชและตามค่าวิเคราะห์ดิน) และให้น้ำแบบปล่อยตามร่องปลูก (3) ใส่ปุ๋ยไนโตรเจนในอัตรา 156.25 กิโลกรัม/เฮกตาร์และให้น้ำแบบระบบน้ำหยด (4) ไม่ใส่ปุ๋ยและให้น้ำแบบปล่อยตามร่องปลูก (กรรมวิธีควบคุม) ผลการศึกษาพบว่า อัตราการใส่ปุ๋ยไนโตรเจนที่ประเมินจากความต้องการของข้าวโพดหวานและค่าวิเคราะห์ดิน ไม่ทำให้ความสูง ค่าความเข้มสีเขียวในใบพืช และความเข้มข้นของธาตุอาหารหลัก ปริมาณและคุณภาพผลผลิต แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเมื่อเปรียบเทียบกับกรรมวิธีที่เกษตรกรนิยมปฏิบัติ ทั้งในระบบปล่อยน้ำตามร่องปลูกและระบบน้ำหยด โดยข้าวโพดหวานที่ปลูกในแปลงของเกษตรกร มีน้ำหนักฝักเฉลี่ย 410.48-430.10 กรัม/ฝัก และผลผลิตฝักสดอยู่ระหว่าง 19.85-20.79 ตัน/เฮกตาร์ และข้าวโพดหวานที่ปลูกในแปลงวิจัย มีน้ำหนักฝักเฉลี่ย 319.85-367.65 กรัม/ฝัก และผลผลิตฝักสดอยู่ระหว่าง 16.87-18.33 ตัน/เฮกตาร์ และมีปริมาณของแข็งที่ละลายได้มากกว่า 14 องศาบริกซ์ ทั้งสองแปลงทดลอง อย่างไรก็ตาม ระบบน้ำหยดสามารถลดการใช้น้ำลงได้ 40 และ 58 เปอร์เซ็นต์ ทั้งทีในแปลงของเกษตรกรและในสถานีวิจัย ตามลำดับ
Article Details
References
Asaduzzaman, M., M. Biswas, M.N. Islam, M.M. Rahman, R. Begum and M.A.R. Sarkar. 2014. Variety and N-fertilizer rate influence the growth, yield and yield parameters of baby corn (Zea mays L.). Journal of Agricultural Science 6(3): 118-131.
Atkinson, D., K.E. Black, L.A. Dawson, Z. Dunsiger, C.A. Watson and S.A. Wilson. 2005. Prospects, advantages and limitations of future crops production systems dependent upon the management of soil processes. Annals of Applied Biology 146(2): 203-215.
Bhatt, P.S. 2012. Response of sweet corn hybrid to varying plant densities and nitrogen levels. African Journal of Agricultural Research 7(46): 6158-6166.
Biswas, D.K. and B.L. Ma. 2016. Effect of nitrogen rate and fertilizer nitrogen source on physiology, yield, grain quality, and nitrogen use efficiency in corn. Canadian Journal of Plant Science 96: 392-403.
Cetin, O. and L. Bilgel. 2002. Effect of different irrigation methods on shedding and yield of cotton. Agricultural Water Management 54: 1-15.
Chalernthai, P. and C. Santasup. 2018. Effect of potassium fertilizer on quality and yield of sweet corn in Ngao district, Lampang province. Journal of Agriculture 34(1): 29-40. (in Thai)
Freeman, K.W. and W.R. Raun. 2007. Advances in nitrogen handling strategies to increase the productivity of wheat. pp. 169-173. In: H.T. Buck, J.E. Nisi and N.Salomon. Wheat Production in stressed Environments. Springer, Dordrecht.
Helmke, P A. and L. Spark. 1996. Lithium, sodium, potassium, rubidium and cesium. Book Series: 5 Method of soil analysis part 3 chemical method. Soil Science Society of America Journal. United States of America. pp. 551-574.
Houba, V.J.G., J.J. Van Der Lee, I. Novozamsky and J. Wallinga. 1988. Determination of phosphorus. Department of Soil Science and Plant Nutrition, Wageningen Agricultural University, Netherland.
Kalra, Y.P. 1998. Handbook of Reference Methods for Plant Analysis. CRC Press, Boca Raton. 300 p.
Maqsood, M., A.A. Abid, A. Iqbal and M.I. Hussain. 2001. Effect of variable rates of nitrogen and phosphorus on growth and yield of maize (golden). OnLine Journal of Biological Sciences 1(1): 19-20.
Min, J., X. Zhao, W.M. Shi, G.X. Xing and Z.L. Zhu. 2011. Nitrogen balance and loss in a greenhouse vegetable system in southeastern China. Pedosphere 21(4): 464-472.
Ministry of Agricultural and Cooperatives. 2012. Thai agricultural standard: Sweet corn. Royal Thai Government Gazette 129: 14D Special.
Mojid, M.A., S.M.T. Mustafa and G.C.L. Wyseure. 2009. Growth, yield and water use efficiency of wheat in silt loam-amended loamy sand. Journal of the Bangladesh Agricultural University 7(2): 403-410.
Muchow, R.C. 1998. Nitrogen utilization efficiency in maize and grain sorghum. Field Crops Research 56: 209-216.
Nelson, D.W. and L.E. Somners. 1980. Total nitrogen analysis of soil and plant tissue. Association of Official Analytical Chemists Journal 63: 770-778.
NeSmith, D.S. and J.T. Ritchie. 1992. Maize (Zea mays L.) response to a severe soil water-deficit during grain-filling. Field Crops Research 29(1): 23-35.
Nielsen, R.L. 2006. N loss mechanisms and nitrogen use efficiency. (Online). Available: http://agry.purdue.edu/ext/pubs/2006NLossMechanisms.pdf (October 12, 2019)
Noppan, K. 2014. Appropriate fertilizer management for field corn seed production in northern Thailand. M.S. Thesis. Chiang Mai University, Chiang Mai. 124 p. (in Thai)
Noppan, K. and C. Santasup. 2016. Appropriate fertilizer management for field corn seed production in Tak province. Journal of Agricultural Research and Extension 33(1): 10-19. (in Thai)
Novozamsky, I., R. Van Eck, J.C. Van Schouwenburg and I. Walinga. 1974. Total nitrogen determination in plant material by means of the indophenol blue method. Netherlands Journal of Agricultural Science 22: 3-5
Okumura, R.S., P.S.V. Filho, C.A. Scapim, O.J. Marques, A.A.N. Franco, R.S. de Souza and D.L. Reche. 2014. Effects of nitrogen rates and timing of nitrogen topdressing applications on the nutritional and agronomic traits of sweet corn. Journal of Food, Agriculture & Environment 12(2): 391-398.
Omran, H.A., I.R. Kareem and R.S. Hassan. 2016. Evaluation of the operation of a drip irrigation system in different types of soil. Kufa Journal of Engineering 7(2): 104-121.
Pampolino, M.F., C. Witt, J.M. Pasuquin, A. Johnston and M.J. Fisher. 2012. Development approach and evaluation of the nutrient expert software for nutrient management in cereal crops. Computers and Electronics in Agriculture 88: 103-110.
Prempramote, P. 2010. Effects of plant spacing and nitrogen fertilizer on agronomic characters and yield in local waxy corn. M.S. Thesis. Chiang Mai University, Chiang Mai. 92 p. (in Thai)
Ramamurthy, V., N.G. Patil, M.V. Venugopalan and O. Challa. 2009. Effect of drip irrigation on productivity and water-use efficiency of hybrid cotton (Gossypium hirsutum) in Typic Haplusterts. Indian Journal of Agricultural Sciences 79(2): 118-121.
Raun, W.R. and G.V. Johnson. 1999. Improving nitrogen use efficiency for cereal production. Agronomy Journal 91(3): 357-363.
Rhoades, J.D. 1982. Method of Soil Analysis: Part II. Chemical and Microbiological Properties. American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin.
Riedell, W.E. 2010. Mineral-nutrient synergism and dilution responses to nitrogen fertilizer in field-grown maize. Journal of Plant Nutrition and Soil Science 173(6): 869-874.
Sanjunthong, W. 2017. Appropriate fertilizer rate for sweet corn production. M.S. Thesis. Chiang Mai University, Chiang Mai. 69 p. (in Thai)
Schaper, H. and E.K. Chacko. 1991. Relation between extractable chlorophyll and portable chlorophyll meter readings in leaves of eight tropical and subtropical fruit-tree species. Journal of Plant Physiology 138(6): 674-677.
Schepers, J.S., D.D. Francis, M. Vigil and F.E. Below. 1992. Comparison of corn leaf nitrogen concentration and chlorophyll meter readings. Communications in Soil Science and Plant Analysis 23(17-20): 2173-2187.
Schlegel, A.J. and J.L. Havlin. 2017. Corn yield and grain nutrient uptake from 50 years of nitrogen and phosphorus fertilization. Agronomy Journal 109(1): 335-342.
Setter, T.L., B.A. Flannigan and J. Melkonian. 2001. Loss of kernel set due to water deficit and shade in maize: carbohydrate supplies, abscisic acid, and cytokinins. Crop Science 41(5): 1530-1540.
Sharar, M.S., M. Ayub, M.A. Nadeem and N. Ahmad. 2003. Effect of different rates of nitrogen and phosphorus on growth and grain yield of maize (Zea mays L.). Asian Journal of Plant Sciences 2(3): 347-349.
Siwasin, N. 1984. Laboratory Manual for Soil, Plant and Fertilizer Analysis. Department of Soil Science and Conservation, Faculty of Agriculture, Chiang Mai University, Chiang Mai. 138 p. (in Thai)
Subedi, K.D., B.L. Ma and D.L. Smith. 2006. Response of a leafy and non-leafy maize hybrid to population densities and fertilizer nitrogen levels. Crop Science 46(5): 1860-1869.
Ta, C.T. and R.T. Weiland. 1992. Nitrogen partitioning in maize during ear development. Crop Science 32(2): 443-451.
Tagar, A., F.A. Chandio, I.A. Mari and B. Wagan. 2012. Comparative study of drip and furrow irrigation methods at farmer’s field in Umarkot. International Scholarly and Scientific Research & Innovation 6(9): 788-792.
Viswanatha, G.B., B.K. Ramachandrappa and H.V. Nanjappa. 2002. Soil-plant water status and yield of sweet corn (Zea mays L. cv. Saccharata) as influenced by drip irrigation and planting methods. Agricultural Water Management 55(2): 85-91.
Walinga, I., J.J. van der Lee, V.J.G. Houba, W. van Vark and I. Novozamsky. 1995. Plant Analysis Manual. Springer, Dordrecht. 275 p.
Ziadi, N., G. Belanger, A.N. Cambouris, N. Tremblay, M.C. Nolin and A. Claessens. 2007. Relationship between P and N concentrations in corn. Agronomy Journal 99: 833-841.