การใช้ถั่วเขียวเป็นปุ๋ยพืชสดที่มีต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของข้าวจาปอนิก้า

บทคัดย่อ

การศึกษาผลของการใช้ถั่วเขียว(ผิวมัน) เป็นปุ๋ยพืชสดที่มีต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของข้าวจาปอนิก้า (พันธุ์กวก.1) ที่ปลูกตามหลังได้ดำเนินการที่คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเวลาการไถกลบ และวิธีการจัดการหลังการไถกลบ วางแผนการทดลองแบบ split plot มี 4 ซ้ำ โดยมีการปล่อยให้มีและไม่มีน้ำขังเป็นเวลา 2 สัปดาห์หลังการไถกลบก่อนทำเทือกปลูกข้าวเป็น main plot และให้การไถกลบถั่วเขียวที่ระยะออกดอก ที่ระยะพืชแก่พร้อมเก็บเกี่ยว และที่ระยะพืชแก่เช่นกัน แต่การทำการเก็บเกี่ยวออกเป็น sub plot เปรียบเทียบกับการใส่ปุ๋ยยูเรียในอัตรา 0, 6.0 และ 12.0 กก.N/ไร่

            ผลการสุ่มวัดปริมาณของมวลชีวภาพและ N ของถั่วเขียวพบว่าการไถกลบที่ระยะออกดอกมีมวลชีวภาพ (น้ำหนักแห้ง) 310 กก./ไร่และ N 0.8 กก. ส่วนที่ระยะพืชแก่พร้อมเก็บเก็บเกี่ยวมีน้ำหนักแห้งรวมทั้งหมดรวมทั้งหมด 810 กก./ไร่และ N 21.3 กก จากน้ำหนักแห้งนี้เป็นส่วนของฝักและเมล็ด 320 กก/ไร่ และมี N รวมอยู่ 12.1 กก. สำหรับแปลงเปรียบเทียบมีน้ำหนักแห้งของวัชพืช 118 กก./ไร่และ N 1.6 กก.N ในถั่วเขียวทั้งหมดที่ระยะออกดอก และระยะแก่พร้อมเก็บเกี่ยวนั้นเป็น N ที่ได้จากกระบวนการตรึงร้อยละ 54 และ 63 ตามลำดับ ปุ๋ยพืชสดมีผลทำให้การเจริญเติบโตในรูปของการสะสมน้ำหนักแห้ง และการแตกกอและผลผลิตของข้าวจาปอนิก้าที่ปลูกตามหลังเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญจากแปลงเปรียบเทียบและกรรมวิธีการปล่อยให้มีน้ำขังหลังการไถกลบให้มีผลดีกว่าที่ไม่มีน้ำขัง ภายใต้กรรมวิธีปล่อยให้มีน้ำขังให้ผลผลิตเพิ่มขึ้น 36-37% จากแปลงเปรียบเทียบ (279 กก./ไร่) ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับวิธีการไถกลบ โดยไถกลบทั้งต้นที่ระยะพืชแก่ให้ผลผลิตสูงสุด (469 กก./ไร่) ส่วนการไถกลบที่ระยะออกดอก และที่ระยะพืชแก่แต่เก็บฝึกออกให้ผลผลิต 425 กก./ไร่และ 383 กก./ไร่ ตามลำดับ สำหรับกรรมวิธีที่ไม่มีน้ำขังนั้นให้ผลผลิตเพิ่มขึ้น 1-10% ผลผลิตที่ดีที่สุดของกรรมวิธีปุ๋ยพืชสด ไม่แตกต่างในทางสถิติจากผลผลิตเมื่อใช้ปุ๋ย N 6.0 กก./ไร่ ซึ่งให้ผลผลิต 497 กก./ไร่ และผลผลิตเพิ่มขึ้นเป็น 650 กก./ไร่ เมื่อเพิ่มปุ๋ย N เป็นมาน 12.0 กก./ไร่