การศึกษาสภาพการเลี้ยงกระบือนม และคุณค่าทางโภชนะพืชอาหารสัตว์ที่ใช้เลี้ยงกระบือนม ของเกษตรกรบ้านสี่เหลี่ยมน้อย ตำบลหนองโสน อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพการเลี้ยงกระบือนมและคุณค่าทางโภชนะพืชอาหารสัตว์ที่ใช้เลี้ยงกระบือนมของเกษตรกรบ้านสี่เหลี่ยมน้อย ตำบลหนองโสน อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ โดยมีประชากรที่ศึกษาจำนวน 12 ครัวเรือน (N=12) การเก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามแบบปลายเปิดและปลายปิด และทำการเก็บตัวอย่างพืชอาหารสัตว์ เพื่อวิเคราะห์หาค่าโภชนะ นำข้อมูลที่ได้วิเคราะห์หาค่าเฉลี่ย ร้อยละ และทำการทดสอบทางสถิติ ผลการศึกษาพบว่า เกษตรกรส่วนใหญ่เป็นเพศชาย อายุระหว่าง 51-60 ปี สถานภาพสมรส การศึกษาส่วนใหญ่ระดับประถมศึกษา ประกอบอาชีพ     ทำนาเป็นหลัก สภาพการเลี้ยงกระบือนมพบว่า ส่วนใหญ่เลี้ยงจำนวน 8-11 ตัว เลี้ยงกระบือนมร่วมกับกระบือปลัก และเลี้ยงเฉพาะกระบือนมสายพันธุ์เดียว โรงเรือนอยู่นอกบ้านมีหลังคากันแดด/ฝน เลี้ยงกระบือนมด้วยอาหารหยาบร่วมกับอาหารข้น ส่วนใหญ่เกษตรกรปลูกหญ้า       เนเปียร์ปากช่อง 1 เป็นแหล่งอาหารหยาบ พืชที่ใช้เลี้ยงกระบือนมมี 4 ชนิด ได้แก่ หญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1 หญ้ากินนีสีม่วง หญ้ารูซี่ และฟางข้าว ซึ่งพืชอาหารสัตว์แต่ละชนิดมีคุณค่าทางโภชนะแตกต่างกัน โดยที่หญ้าเนเปียร์ปากช่อง 1 มีเปอร์เซ็นต์โปรตีนสูง ส่วนหญ้ากินนีสีม่วง หญ้ารูซี่ และฟางข้าว มีเปอร์เซ็นต์เยื่อใยสูง (p<0.01)