ปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการทรัพยากรป่าไม้ ในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าขุนแม่ทา ตำบลแม่ทา อำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาปัจจัย        ที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการทรัพยากรป่าไม้ และแนวทางในการจัดการทรัพยากร      ป่าไม้ในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าขุนแม่ทา ตำบลแม่ทา อำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัย เชิงคุณภาพและเชิงปริมาณร่วมกัน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ ประชาชนตำบลแม่ทา จำนวนทั้งสิ้น 368 คน ซึ่งได้มาจากการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย จากจำนวนประชากร 4,558 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถาม และการสนทนากลุ่ม (Focus group discussion) โดยเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพจากผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ผู้นำหมู่บ้าน และผู้อาวุโส     ในชุมชน จำนวน 9 คน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล เชิงปริมาณ ได้แก่ สถิติเชิงพรรณนา การถดถอยพหุคูณ (Multiple regression analysis) กำหนดค่านัยสำคัญทางสถิติที่ระดับความเชื่อมันร้อยละ 95 และการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการทรัพยากรป่าไม้ในพื้นที่ ศึกษา ได้แก่ เพศ การฝึกอบรมและดูงาน การรับรู้ข้อมูลข่าวสารด้านการจัดการทรัพยากรป่าไม้มีความสัมพันธ์กับการมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรป่าไม้อย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติที่ระดับความเชื่อมันร้อยละ 99 การสนทนากลุ่มสรุปได้ว่า แนวทางในการจัดการทรัพยากร ป่าไม้อย่างยั่งยืน มี 5 รูปแบบ ได้แก่ 1) การจัดการป่าไม้เพื่อการอนุรักษ์ 2) การจัดการป่าไม้เพื่อสนับสนุนการพัฒนาตำบล 3) การจัดการป่าไม้เพื่อเศรษฐกิจและสังคม 4) การปฏิรูปการบริหารจัดการป่าไม้อย่างยั่งยืน 5) การส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชน โดยมีข้อเสนอแนะว่าควรให้รัฐบาลยอมรับประชาชนตำบลแม่ทา อำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่ ให้ดูแลรักษาทรัพยากรป่าไม้เองเพื่อประโยชน์สูงสุดของประชาชนตำบลแม่ทาและกรมป่าไม้