การวิเคราะห์ต้นทุนและผลตอบแทนสัตว์น้ำเศรษฐกิจของชุมชนประมงชายฝั่ง จังหวัดตรัง

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ต้นทุนและผลตอบแทนสัตว์น้ำเศรษฐกิจของชุมชนประมงชายฝั่ง จากการสำรวจชาวประมงชายฝั่งในพื้นที่อำเภอหาดสำราญ และอำเภอปะเหลียน จังหวัดตรัง รอบการผลิตระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2561 – 30 กันยายน พ.ศ. 2562 จำนวน 220 ราย  พบว่าสัตว์น้ำที่ชาวประมงส่วนใหญ่จับมากที่สุด ประกอบด้วย ปูม้า กุ้งแชบ๊วย  หมึกหอม ปลาทราย และหอยตะเภา ตามลำดับ โดยชาวประมงชายฝั่งมีรายได้รวมเฉลี่ยต่อปีสูงสุดจากการทำประมงปูม้า จำนวน 259,855.83 บาทต่อราย  รองลงมาคือ กุ้งแชบ๊วย จำนวน 234,293.75 บาทต่อราย และน้อยที่สุดคือ หอยตะเภา จำนวน 34,950.00 บาทต่อราย  ทั้งนี้เนื่องจากหอยตะเภาสามารถเก็บผลผลิตได้เฉพาะช่วงฤดูกาล เมื่อพิจารณาในส่วนของต้นทุนรวมเฉลี่ยต่อปีในการทำประมงชายฝั่ง ประกอบด้วยต้นทุนคงที่และต้นทุนผันแปร  สำหรับต้นทุนผันแปรที่สำคัญในการทำประมงชายฝั่ง ประกอบด้วย ค่าแรงงาน ค่าน้ำมันเชื้อเพลิง และค่าซ่อมแซมเครื่องมือและอุปกรณ์ประมง  ซึ่งพบว่าต้นทุนรวมเฉลี่ยต่อปีของชาวประมงปูม้าสูงที่สุด จำนวน  214,266.81 บาทต่อราย  ทั้งนี้เนื่องมาจากต้นทุนผันแปรในส่วนของค่าซ่อมแซมเครื่องมืออุปกรณ์ประมงและค่าจ้างแรงงานสูง ส่งผลให้กำไรสุทธิเฉลี่ยต่อปีในการทำประมงปูม้า เป็นจำนวน 45,589.02 บาทต่อราย  รองลงมาจากการทำประมงกุ้งแชบ๊วย ซึ่งมีกำไรสุทธิเฉลี่ยต่อปีสูงสุด จำนวน 47,268.78 บาทต่อราย และมีอัตราส่วนผลตอบแทนจากการลงทุน (ROI) คิดเป็น        ร้อยละ 25.27 มากที่สุดในผลผลิตสัตว์น้ำทั้ง 5 ชนิด  ส่วนปัญหาและอุปสรรคในการทำประมงชายฝั่งมากที่สุด คือปัญหาความแปรปรวนของสภาพอากาศ ส่งผลต่อการออกทะเล รองลงมาคือ ปัญหาเรือประมงผิดกฎหมาย การใช้อวนรุน อวนลาก และขโมย และปัญหาต้นทุนวัตถุดิบในการทำประมงราคาสูง โดยเฉพาะเรื่องของราคาน้ำมัน ดังนั้นภาครัฐควรส่งเสริมและเอื้ออำนวยให้กับชาวประมงชายฝั่งด้านเทคนิควิชาการ ด้านการวางแผน  การผลิต ทั้งนี้ชาวประมงควรมีการเตรียมแผนรองรับ ในการป้องกันความผันผวนของราคาสัตว์น้ำ ตลอดจนวางแผนเรื่องของต้นทุนการผลิตที่มีแนวโน้มและทิศทางของราคาที่เพิ่มสูงขึ้นในอนาคต