การพัฒนากราฟน้ำท่วมสูงสุดออกแบบเพื่อการทำนายระดับน้ำเขื่อนสิริกิติ์ (Development of Design Flood Hydrograph for the Prediction of Reservoir Water Level of Sirikit Dam)

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้ได้พัฒนากราฟน้ำท่วมสูงสุดออกแบบ (Design Flood Hydrograph) เพื่อทำนายระดับน้ำของเขื่อนสิริกิติ์ในช่วงสถานการณ์น้ำหลากวิกฤตโดยอาศัย 2 วิธีหลักได้แก่ (1) วิธีแบบดั้งเดิม (Conventional Method) ซึ่งอาศัยสมการ Discrete Convolution ในการคำนวณ และ (2) วิธีการศึกษาจากกราฟน้ำท่วมตัวอย่าง (Typical Flood Hydrograph Method) ซึ่งพิจารณาเหตุการณ์น้ำท่วมจากค่าอัตราการไหลของน้ำสูงสุดและปริมาตรน้ำสูงสุด ประกอบด้วย (2.1) วิธีอัตราการไหลสูงสุด (Peak Amplitude Method, PA) (2.2) วิธีปริมาตรน้ำสูงสุด (Volume Amplitude Method, VA) และ (2.3) วิธีอัตราการไหลสูงสุด-ปริมาตรน้ำสูงสุด (Peak-Volume Amplitude Method, PVA) กราฟน้ำท่วมสูงสุดออกแบบที่พัฒนาขึ้นนี้ถูกใช้เป็นข้อมูลนำเข้าเพื่อวิเคราะห์การเคลื่อนตัวของน้ำผ่านอ่างเก็บน้ำสำหรับทำนายระดับน้ำสูงสุดของอ่างเก็บน้ำที่รอบปีการเกิดซ้ำต่าง ๆ ผลการศึกษาพบว่าวิธีดั้งเดิมมีค่าอัตราการไหลสูงสุดที่รอบปีการเกิดซ้ำ 100, 300, 500, 1,000, 1,500, 3,000 และ 5,000 ปี ต่ำกว่าวิธีอื่น ๆ ในขณะที่ค่าอัตราการไหลสูงสุดที่ได้จากวิธีการศึกษาจากกราฟน้ำท่วมตัวอย่างทั้ง 3 วิธีมีค่าใกล้เคียงกัน ซึ่งผลดังกล่าวมีความสอดคล้องกับกราฟน้ำท่วมสูงสุดออกแบบที่ได้จากรายงานผลการศึกษาความเหมาะสมของเขื่อนสิริกิติ์ตามความสัมพันธ์ระหว่างอัตราการไหลสูงสุดและปริมาณความเข้มฝนส่วนเกินที่ใช้ นอกจากนี้ค่าระดับน้ำสูงสุดในอ่างเก็บน้ำอยู่ในช่วงตั้งแต่ 1.91-9.24 เมตร เหนือสันทางระบายน้ำล้น หากคลื่นน้ำท่วมจากกราฟน้ำท่วมสูงสุดออกแบบที่รอบปีการเกิดซ้ำตั้งแต่ 100-5,000 ปี ไหลหลากเข้าอ่างเก็บน้ำ