ประสิทธิภาพของสารสกัดจากพืชสมุนไพรในการควบคุมและขับไล่เพลี้ยแป้ง Dysmicoccus neobrevipes Beardsley
Main Article Content
บทคัดย่อ
: เพลี้ยแป้งน้อยหน่า (Sugar apple mealybug) เป็นแมลงศัตรูที่สำคัญของน้อยหน่า โดยการดูดกินน้ำเลี้ยงที่ผลน้อยหน่าและขับถ่ายมูลหวาน (honeydew) ที่มีลักษณะเป็นของเหลว ข้นเหนียว และมีรสหวาน ทำให้เกิดราดำปกคลุมปิดบังส่วนผลของน้อยหน่า ทำให้การสังเคราะห์แสงลดลง และเป็นปัญหาต่อการส่งออก การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อการคัดเลือกสารสกัดจากพืชสมุนไพรที่มีฤทธิ์ในการกำจัดเพลี้ยแป้งน้อยหน่า ด้วยการนำพืชสมุนไพร จำนวน 14 ชนิด มาสกัดด้วยน้ำและเอทิลแอลกอฮอล์ (ความเข้มข้น 70%) มาทดสอบประสิทธิภาพในการควบคุมเพลี้ยแป้งน้อยหน่า วัย 3 ในสภาพห้องปฏิบัติการ (อุณหภูมิ 26.80–30.80 องศาเซลเซียส, ความชื้นสัมพัทธ์ 65.00 – 89.00%) ในการสกัดด้วยน้ำพบว่าสารสกัดจากใบยาสูบมีการตายของเพลี้ยแป้งสูงที่สุด (73.33%) แตกต่างทางสถิติ (P<0.01) กับสารสกัดชนิดอื่น ๆ ส่วนการสกัดด้วยเอทิลแอลกอฮอล์ สารสกัดจากใบน้อยหน่าและใบยาสูบ มีการตายของเพลี้ยแป้งสูงที่สุด เท่ากับ 100.00% โดยไม่แตกต่างทางสถิติ (P>0.05) กับสารสกัดจากใบชะพลู (83.33%) ส่วนประสิทธิภาพในการขับไล่เพลี้ยแป้ง หลังการทดสอบ 24 ชั่วโมง พบว่าใบชะพลูมีการขับไล่สูงที่สุด ทั้งการสกัดด้วยน้ำ (76.67%) และการสกัดด้วยเอทิลแอลกอฮอล์ (90.00%) รองลงมาคือสารสกัดจากใบน้อยหน่า จากการศึกษานี้แสดงให้เห็นว่า สารสกัดจากใบยาสูบ, ใบน้อยหน่า และใบชะพลูมีฤทธิ์ในการป้องกันกำจัดเพลี้ยแป้งน้อยหน่ามากที่สุด ซึ่งจะสามารถใช้เป็นแนวทางในการสกัดสารออกฤทธิ์สำคัญและนำไปใช้การป้องกันกำจัดเพลี้ยแป้งในสภาพแปลงต่อไป
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กรมส่งเสริมการเกษตร. 2562. น้อยหน่า: ปีเพาะปลูก 2561. แหล่งข้อมูล: http://production.doae.go.th/. ค้นเมื่อ 15 มกราคม 2564.
เดือนเพ็ญ วงค์สอน, อรอุมา เกื้อจรูญ, พรนภา บุญถึง และชนิดา เยรัมย์. 2561. การคัดเลือกเชื้อรา Metarhizium spp. ที่มีประสิทธิภาพในการควบคุมเพลี้ยแป้งน้อยหน่า (Dysmicoccus neobrevipes Beardsley). การประชุมวิชาการมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล ครั้งที่ 10. 1- 3 สิงหาคม 2561. โรงแรมเรือรัษฎา อำเภอเมือง จังหวัดตรัง.
บุปผา เหล่าสินชัย และชลิดา อุณหวุฒิ. 2543. เพลี้ยแป้งและเพลี้ยหอยศัตรูพืชที่สำคัญ. กลุ่มงานอนุกรมวิธานกองกีฏและสัตววิทยา กรมวิชาการเกษตร กรุงเทพฯ.
สุภาณี พิมพ์สมาน. 2540. สารฆ่าแมลง. พิมพ์ครั้งที่ 2. คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ขอนแก่น.
อัมพร วิโนทัย. 2553. แตนเบียนเพลี้ยแป้งมันสำปะหลังสีชมพู Anagylus lopezi (Hymenoptera: Encyrtidae). กลุ่มกีฏและสัตววิทยา สำนักวิจัยและพัฒนาการอารักขาพืช กรมวิชาการเกษตร: กรุงเทพฯ.
Abbott, W.S. 1925. A method of computing the effectiveness of an insecticide. Journal of the American Mosquito Control Association. 3(2): 302-303.
Begum, N., B. Sharma, and R.S. Pandy. 2010. Evaluation of insecticidal efficacy of Calotropis procera and Annona squamosa ethanol extracts against Musca domestica. Journal of Biopesticides. 1: 1-6.
Bonneau, N., L. Baloul, I.B. ba Ndob, F. Sénéjoux, and P. Champy. 2017. The fruit of Annona squamosa L. as a source of environmental neurotoxins: from quantification of squamocin to annotation of Annonaceous acetogenins by LC–MS/MS analysis. Food Chemistry. 226: 32-40.
Charles, J.G. 2004. Mealybug insecticide resistance management strategy. New Zealand Plant Protection Society (Incorporated). Available: https://resistance.nzpps.org/index.php?p=insecticides/mealybug. Accessed Jul. 9, 2020.
Chaubey, M.K. 2012. Responses of Tribolium castaneum (Coleoptera: Tenebrionidae) and Sitophilus oryzae (Coleoptera: Curculionidae) against essential oils and pure compounds. Herba Polonica. 58: 33-45.
Chieng, T.C., Z.B. Assim, and B.A. Fasihuddin. 2008. Toxicity and antitermite activities of the essential oils from Piper sarmentosum. The Malaysian Journal of Analytical Sciences. 12: 234–239.
Colom, O.A., A. Salvatore, E. Willink, R. Ordóñez, M.I. Isla, A. Neske, and A. Bardon. 2010. Insecticidal, mutagenic and genotoxic evaluation of Annonaceous acetogenins. Natural Product Communications. 5(3): 391-394.
Costa, S.M., S.O. Paula, G.F. Martins, J.C. Zanuncio, and A.E.G. Santana. 2016. Multiple modes of action of the squamocin in the midgut cells of Aedes aegypti larvae. PLoS One. 11(8): e0160928.
Curry, C. 2015. Dysmicoccus neobrevipes (grey pineapple mealybug). Available: https://www.cabi.org/isc/datasheet/20251. Accessed Jul. 9, 2020.
Degu, S., A. Berihun, R. Muluye, H. Gemeda, E. Debebe, A. Amano, A. Abebe, S. Woldkidan, and A. Tadele. 2020. Medicinal plants that used as repellent, insecticide and larvicide in Ethiopia. Pharmacy and Pharmacology International Journal. 8(5): 274-283.
Fabrick, J.A., A.J. Yool, and D.W. Spurgeon. 2020. Insecticidal activity of marigold Tagetes patula plants and foliar extracts against the hemipteran pests, Lygus hesperus and Bemisia tabaci. PLoS ONE 15(5): e0233511.
FitzGerald, V.C.C., M.P. Hill, S.D. Moore, and J.T. Dames. 2016. Screening of entomopathogenic fungi against citrus mealybug, Plannococcus citri (Hemiptera: Pseudococcidae). African Entomology. 24(2): 343-351.
George, A., R. Broadley, D. Hutton, S. Redpath, G. Bignell, B. Nissen, Dd. Bruun, and G. Waite. 2015. Integrated pest and disease management manual for custard apple. Queensland Department of Agriculture and Fisheries, Maroochy Research Facility. Australia.
Le Rü, B., S. Renard, M.-R. Allo, J. Le Lannic, and J.P. Rolland. 1995. Antennal sensilla and their possible functions in the host-plant selection behaviour of Phenacoccus manihoti (Matile-Ferrero) (Homoptera: Pseudococcidae). International Journal of Insect Morphology and Embryology. 24(4): 375–389.
Lee, M.Y. 2018. Essential oils as repellents against arthropods. BioMed Research International. 2018(6860271): 1-9.
Majeed, M.Z., M.I. Nawaz, R.R. Khan, U. Frooq, and C.-S. Ma. 2018. Insecticidal effects of acetone, ethanol and aqueous extracts of Azadirachta indica (A. Juss), Citrus aurantium (L.), Citrus sinensis (L.) and Eucalyptus camaldulensis (Dehnh.) against mealybugs (Hemiptera:Pseudococcidae).Tropical and Subtropical Agroecosystems. 21: 421-430.
Mar, K.M. 2019. Bioefficacy of Annona squamosa L. leaf extracts against mealy bug Phenacoccus Solenopsis Tinsley, 1898. International Journal of Agriculture and Agribusiness. 2(2): 143-149.
Maruthadurai, R., and V. Karuppaiah. 2014. Managing menace of insect pests on custard apple. Popular Kheti. 2(3): 108-111.
Miah, Md N.A., Md R.U. Miah, Md M. Hossain, and Md E. Haque. 2018. Insecticidal effects of cattle urine and indigenous plant extracts against sugarcane mealybugs. American Journal of Zoology. 1(2): 35-39.
Moawad, S.S., and A.M.F. Al-Barty. 2011. Evaluation of some medicinal and ornamental plant extracts toward pomegranate aphid, Aphis punicae (Passerini) under laboratory conditions. African Journal of Agricultural Research. 6(10): 2425-2429.
Mondal, P., S. Biswas, K. Pal, and D.P. Ray. 2018. Annona squamosa as a potential botanical insecticide for agricultural domains: A review. International Journal of Bioresource Science Citation: 5(1): 81-89.
Moore, S.J., and A.D., Langlet. 2004. An overview of plants used as insect repellents. pp. 343-363. In M. Willcox, G. Bodekwr, and P. Rasoanaivo, (eds.). Traditional Medicinal Plants and Malaria. CRC Press LLC.
Prishanthini, M., and M. Vinobaba. 2014. Efficacy of some selected botanical extracts against the cotton mealybug Phenacoccus solenopsis (Tinsley) (Hemiptera: Pseudococcidae). International Journal of Scientific and Research Publications. 4(3): 1-6.
Qin, W., S. Huang, C. Li, S. Chen, and Z. Peng. 2010. Biological activity of the essential oil from the leaves of Piper sarmentosum Roxb. (Piperaceae) and its chemical constituents on Brontispa longissima (Gestro) (Coleoptera: Hispidae). Pesticide Biochemistry and Physiology. 96(3): 132-139.
Rahman, S., S.K. Biswas, N.C. Barman, and T. Ferdous. 2016. Plant extract as selective pesticide for integrated pest management. Biotechnological Research. 2(1): 6-10.
Ribeiroa, L.P., C.M.de Souzab, K.U. Bicalhoc, E.L.L. Baldinb, M.R. Forimc, J.B. Fernandesc, and J.D. Vendramim. 2017. The potential use of Annona (Annonaceae) by products as a source of botanical insecticides. Buletin SEEA. 2: 26-29.
Roonjho, A.R., W.A. Gillani, A. Rasool, N. Akhtar, T. Mahmood, A. Arsalan, M. Afzal, I. Khan, M.A. Ranjha, M. Irfan, and J. Khan. 2013. Repellency effects of different plant extracts to cotton mealybug, tensely (Hemiptera: Pseudococcidae). Pakistan Journal of Agricultural Research. 26(3): 213–219.
Scott, I. M., H. Jensen, R. Nicol, L. Lesage, R. Bradbury, P. SA´Nchez-Vindas, L. Poveda, J.T. Arnason, and B.J.R. Philoge`Ne. 2004. Efficacy of piper (Piperaceae) extracts for control of common home and garden insect pests. Horticulture Entomology. 97(4): 1390-1403.
Sikdar, D.C., S. Kushary, R. Das, and V. Mehta. 2016. Evaluation of effectiveness of ecofriendly bio-pesticide extracted from custard apple seeds on white mealy bugs. International Journal of Technical Research and Applications. 4(2): 17-22.
Sirisena, U.G.A.I., G.W. Watson, K.S. Hemachandra, and H.N.P. Wijayagunasekara. 2013. Mealybugs (Hemiptera: Pseudococcidae) species on economically important fruit crops in Sri Lanka. Tropical Agricultural Research. 25(1): 69–82.
Tanwar, R.K., P. Jeyakumar, and D. Monga. 2007. Mealybugs and their management. National Centre for Integrated Pest Management LBS Building, Pusa Campus, New Delhi.
Vanichpakorn, P., M. Klakong, A. Chaipet, and Y. Vanichpakorn. 2017. Evaluation of Piper sarmentosum leaf powders as seed protectant against Sitophilus oryzae (Coleoptera: Curculionidae) in stored rice. Agricultural Technology and Biological Sciences. 14(7): 597-606.
Xiang, C.P., Y.N. Shi, F.F. Liu, H.Z. Lia, Y.J. Zhangb, C.R. Yangb, and M. Xua. 2016. A survey of the chemical compounds of Piper spp. (Piperaceae) and their biological activities. Natural Product Communications. 11(9): 1403-1408.
Zaman, K., and K. Pathak. 2013. Pharmacognostical and phytochemical studies on the leaf and stem bark of Annona reticulata Linn. Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry. 1: 1-7.
Zoubiri, S., and A. Baaliouamer. 2014. Potentiality of plants as source of insecticideprinciples. Journal of Saudi Chemical Society. 18: 925–938.