การประเมินคู่ผสมของผักกาดเขียวปลีสำหรับการแปรรูป
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ผักกาดเขียวปลีเป็นผักที่นิยมนำมาแปรรูปเป็นผักกาดดอง ซึ่งภาคอุตสาหกรรมของไทย มีความต้องการวัตถุดิบเพื่อการแปรรูป 15,000 ตันต่อปี แต่ปัญหาที่พบของผักกาดเขียวปลีคือมีปลีขนาดใหญ่ ดังนั้นก่อนเข้าสู่กระบวนการดองจะต้องตัดแต่งใบนอก และใบที่ห่อปลีออก ร้อยละ 55 เพื่อให้มีขนาดปลีเหมาะกับการแปรรูป (250-350 กรัมต่อปลี) งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินพันธุ์ผักกาดเขียวปลีพันธุ์ลูกผสมสำหรับโรงงานแปรรูป โดยปลูกผักกาดเขียวปลีลูกผสมและพันธุ์การค้า จำนวน 18 คู่ผสม วางแผนการทดลองแบบสุ่มบล็อกสมบูรณ์ จำนวน 3 ซ้ำ (64 ต้นต่อซ้ำ) จากการทดลองพบว่า ผักกาดเขียวปลีทั้งหมดให้ผลผลิตเฉลี่ย 1,991-3,456 กิโลกรัมต่อไร่ คู่ผสม H17 ให้ผลผลิตสูง 3,456 กิโลกรัมต่อไร่ อย่างไรก็ตามพันธุ์นี้มีขนาดปลีหลังตัดแต่ง 422 กรัมต่อปลี ซึ่งเกินมาตรฐานของโรงงานแปรรูป ในขณะที่คู่ผสม H4 ให้ผลผลิต 2,494 กิโลกรัมต่อไร่ ซึ่งไม่แตกต่างกับพันธุ์การค้าและลูกผสมบางคู่ มีน้ำหนักปลีหลังตัดแต่งเท่ากับ 344 กรัม ความยาวของปลี 7.68 เซนติเมตร และความกว้างของปลี 7.91 เซนติเมตร ซึ่งเหมาะสำหรับการแปรรูป นอกจากนี้ยังพบว่ามีเปอร์เซ็นต์การตัดแต่งเพียงเล็กน้อยร้อยละ 38.47 และมีความแน่นของปลีสูง 1.36 กรัมต่อลูกบาศก์เซนติเมตร เมื่อนำไปแปรรูปเนื้อของผลิตภัณฑ์คงคุณภาพดี งานทดลองนี้สรุปได้ว่า คู่ผสม H4 ให้ผลผลิตสูงเทียบเคียงได้กับพันธุ์การค้า และมีแนวโน้มที่ดีทางด้านน้ำหนักปลีหลังตัดแต่ง มีเปอร์เซ็นต์การตัดแต่งต่ำ ความแน่นและขนาดของปลีเป็นที่ต้องการของโรงงาน คู่ผสม H4 จึงเหมาะที่จะนำไปส่งเสริมให้กับเกษตรกรปลูก เพื่อลดการนำเข้าเมล็ดพันธุ์จากต่างประเทศ
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
นรินทร์ เสนาป่า โชคชัย ไชยมงคล ตระกูล ตันสุวรรณ และ มณีฉัตร นิกรพันธุ์. 2545. การปรับปรุงพันธุ์ผักกาดเขียวปลีลูกผสมโดยอาศัยยีนเพศผู้เป็นหมันในไซโทพลาซึม. วารสารเทคโนโลยีสุรนารี. 9: 283-288.
มณีฉัตร นิกรพันธุ์. 2545. กะหล่ำ.โอเดียนสโตร์, กรุงเทพมหานคร.
ดำเนิน กาละดี. 2545. เทคโนโลยีการปรับปรุงพันธุ์พืช. โรงพิมพ์มิ่งเมือง, เชียงใหม่.
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. 2563. ผักกาดเขียวปลี: ปริมาณและมูลค่าการนำเข้า-ส่งออกเมล็ดพันธุ์.
แหล่งข้อมูล: http://www.oae.go.th/ewt news.php?nid=145&filename=index. ค้นเมื่อ 10 มกราคม 2564.
อรสา ดิสถาพร ธงชัย สถาพรวรศักดิ์ และ จิราภา จอมไธสง. 2540. ผักกาดเขียวปลี. กลุ่มส่งเสริมการผลิตผัก ไม้ดอกไม้ประดับ และพืชสมุนไพร สำนักส่งเสริมและจัดการสินค้าเกษตร. แหล่งข้อมูล: http://eto.ku.ac.th/neweto/e-book/plant/herb_gar/pak_kad.pdf. ค้นเมื่อ 2 มิถุนายน 2564.
Dar, Z.A., A. Shafiq, M. Altaf, M. Gulzaffar, H. Khan, M. Habib, Z. Ahmed, and A. Ishfaque. 2011. Heterosis and combining ability analysis for seed yield and its attributes in Brassica rapa ssp. brown sarson. Journal of Oilseed Brassica. 2(1): 21-28.
Chakra, D., B.P. Bhattarai, S.R. Mishra, P. Ghimire, and D. Chaudhari. 2020. Effect of integrated plant nutrient management on growth, yield and leaf nutrient status of broadleaf mustard (Brassica juncea var. rugosa). Horticulture International Journal. 4(3): 78-81.
Chamola, R., H.S. Balyan, and S.R. Bhat. 2013. Transfer of cytoplasmic male sterility from alloplasmic Brassica
juncea and B. napus to cauliflower (B. oleracea var. botrytis) through interspecific hybridization and embryo culture. Journal of Genetics and Plant Breeding. 73(2): 203-210.
Hrish, K.R., S. Mukesh, and R.S. Kana. 2018. Evaluation of yield performance of mustard (Brassica juncea) through cluster front line demonstration. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences. 7(7): 500-505.
IBPGR. 1987. Family CRUCIFERAE. International Board for Plant Genetic Resources, IBPGR. Rome, Italy.
Kaur, S., R. Kumar, S. Kaur and V. Singh. 2021. Combining ability for yield and its contributing characters in Indian mustard. Journal of Oilseed Brassica. 12(1): 32-37.
Liu, Z., F. Dong, X. Wang, T. Wang, R. Su, D. Hong, and G. Yang. 2017. A pentatricopeptide repeat protein restores nap cytoplasmic male sterility in Brassica napus. Journal of Experimental Botany. 68(15): 4115-4123.
Ngwenya, S.M. 2016. The effect of low temperature on growth and bolting of cabbage (Brassica oleracea var. capitata L.). M.S. Thesis. Universiy of Pretoria, South Africa.
Meena, H.S., A. Kumar, B. Ram, V.V. Singh, P.D. Meena, B.K. Singh, and D. Singh. 2015. Combining ability and heterosis for seed yield and its components in Indian Mustard (Brassica juncea L.). Journal of Agriculture Science and Technology. 17: 1861-1871.
Nikornpun, M., and N. Senapa. 2004. The application of cytoplasmic male sterility on leaf mustard. Chinese Society for Horticultural Science, China. China Vegetables. 1: 10-11.
Oram, R.N, J.T.O. Kirk, P.E. Veness, C.J. Hurlstone, J.P. Edlington, and D.M Halsall. 2005. Breeding Indian mustard (Brassica juncea (L.) Czern.) for cold-pressed, edible oil production-a review. Australian Journal of Agricultural Research. 56: 581-596.
Pei, X., Z. Jing, Z. Tang, and Y, Zhu. 2017. Comparative transcriptome analysis provides insight into differentially expressed genes related to cytoplasmic male sterility in broccoli (Brassica oleracea var. italica). Scientia Horticulturae. 217: 234-242.
Priti, G., H.B. Chaudhery, and S.K. Lal. 2010. Heterosis and combining ability analysis for yield and its components in Indian mustard (Brassica juncea L. Czern&Coss). Frontiers of Agriculture in China. 4(3): 299-307.
Purseglove, J.W. 1968. Tropical Crops, Dicotylendons 1. Longmans Green& Co. Ltd, New York, USA.
Rao, G.U., V. Batra-Sarup, S. Prakash, and K.R. Shivanna. 1994. Development of a new cytoplasmic male sterility system in Brassica juncea through wide hybridization. Plant Breeding. 112(2): 171-174.
Sabaghnia, N., H. Dehghani, B. Alizaden, and M. Mohghaddam. 2010. Heterosis and combining ability analysis for oil yield and its components in rapeseed. Australian Journal Crop Science. 4(6): 390-397.
Singh, M., and A. Tomar. 2020. Combining ability (gca and sca) and heterotic response analysis in Indian Mustard (Brassica juncea L. Czern and Coss) under Bundelkhand region. International Journal of Agricultural Invention. 5(1): 57-63.
Sirilun, S., B.S. Sivamaruthi, P. Kesika, N. Makhamrueang, K. Chaiyasut, S. Peerajan, and C. Chaiyasut. 2017. Development and evaluation of Mustard green pickled liquid as starter for Morinda citrifolia Linn. fermentation. International Food Research Journal 24(5): 2170-2176.
Wani, S.H., A.K. Thakur, and Y. Jeshima. 2020. Brassica improvement molecular, genetics and genomic perspectives. Springer Nature Switzerland, AG.
Szasz, A., M. Landgren, J. Fahleson, and K. Glimelius. 1991. Characterization and transfer of the cytoplasmic male sterile Anandcytoplasm from Brassica juncea to Brassica napus via protoplast fusion.Physiologia Plantarum. 82(1): 29.
Yamagishi, H., and S.R. Bhat. 2014. Cytoplasmic male sterility in Brassicaceae crops. Breeding Science. 64: 38-47.