การประเมินอิทธิพลของระยะการเจริญเติบโตต่อความสัมพันธ์ระหว่างชนิดและปริมาณ รงควัตถุในตัวอย่างน้ำคั้นใบข้าวทดสอบสายพันธุ์อ่อนแอมาตรฐานไทชุงเนทีฟ 1 ปลอดโรค และใบข้าวเป็นโรคเขียวเตี้ย

Main Article Content

ฐานัฎ ณ พัทลุง
วิภา ตังคนานนท์

บทคัดย่อ

โรคเขียวเตี้ยข้าวมีสาเหตุจากไวรัสเขียวเตี้ยข้าว (Rice grassy stunt virus, RGSV) และสามารถถ่ายทอดได้โดยแมลงพาหะเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล (brown planthopper, BPH: Nilaparvata lugens Stål) ซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายในระดับ 10 – 100% ในกระบวนการปลูกข้าวบริเวณพื้นที่นาชลประทานภาคกลางและภาคเหนือตอนล่างของประเทศไทย งานวิจัยนี้ได้ทำการประเมินอิทธิพลของระยะการเจริญเติบโตต่อความสัมพันธ์ระหว่างชนิดและปริมาณรงควัตถุในใบข้าวสายพันธุ์อ่อนแอมาตรฐานไทชุงเนทีฟ 1 (Taichung Native 1, TN1) ภายหลังช่วงระยะเวลาการดูดกินน้ำเลี้ยงจากต้นข้าวของแมลง 10 – 90 วัน โดยวางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ (completely randomized design, CRD) จากการวิจัย พบว่า ปริมาณรงควัตถุมีความสัมพันธ์กับระยะเวลาการเจริญเติบโตของพืชที่เพิ่มมากขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยปริมาณรงควัตถุหลักเฉลี่ยในตัวอย่างใบข้าวทดสอบปลอดโรคและใบข้าวเป็นโรคเขียวเตี้ยอยู่ในช่วงระหว่าง 0.363 – 4.124 มคก./มล. (แปรผันตรงแบบต่อเนื่อง) และ 0.106 – 2.233 มคก./มล. (แปรผกผันแบบไม่ต่อเนื่อง) ตามลำดับ เปรียบเทียบกับปริมาณรงควัตถุรองเฉลี่ยอยู่ในช่วงระหว่าง 0.635 – 0.447 มคก./มล. (แปรผกผันแบบไม่ต่อเนื่อง) และ 0.715 – 0.949 มคก./มล. (แปรผันตรงแบบต่อเนื่อง) ตามลำดับ

Article Details

บท
บทความวิจัย (research article)

References

Aguiero, V.M., and K.C. Ling. 1977. Transmission of rice grassy stunt by three biotypes of Nilaparvata lugens. International Rice Research Notes. 2: 12.

Almasi, A., A. Harsányi, and R. Gáborjányi. 2001. Photosynthetic alterations of virus infected plants. Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica. 36: 15-29.

Chen, C.C. 1984. Rice virus diseases transmitted by brown planthopper in Taiwan with special reference to rice wilted stunt. Formosan Entomologist. 4: 83-91.

Dardick, C. 2007. Comparative expression profiling of Nicotiana benthamiana leaves systemically infected with three fruit tree viruses. Molecular Plant-Microbe Interactions. 20: 1004-1017.

García-Morales, S., F.C. Gómez-Merino, L.I. Trejo-Téllez, L. Tavitas-Fuentes, and L. Hernández-Aragón. 2018. Osmotic stress affects growth, content of chlorophyll, abscisic acid, Na+, and K+, and expression of novel NAC genes in contrasting rice cultivars. Biologia Plantarum. 62: 307-317.

Hibino, H., T. Usugi, T. Omura, T. Tsuchizaki, K. Shohara, and M. Iwasaki. 1985. Rice grassy stunt virus: a planthopper-borne circular filament. Phytopathology. 75: 894-899.

Hiscox, J.D., and G.F. Israelstam. 1979. A method for the extraction of chlorophyll from leaf tissue without maceration. Canadian Journal of Botany. 57: 1332-1334.

ITIS-Report. (database). Nilaparvata lugens (Stål, 1854), Taxonomic Serial No: 902550. Available: shorturl.at/jGWX8. Accessed July 23, 2020.

Iwasaki, M., M. Nakano, and A. Shinkai. 1985. Detection of Rice grassy stunt virus in planthopper vectors and rice plants by ELISA. Annals of the Phytopathological Society of Japan. 51: 450-445.

Inderjit, K.S. 2006. Phytotoxicity of selected herbicides to mung bean (Phaseolus aureus Roxb.). Environmental and Experimental Botany. 55: 41-48.

Lichtenthaler, H., and A. Wellburn. 1983. Determination of total carotenoids and chlorophyll a and b of leaf extract in different solvents. Biochemical Society Transactions. 11: 591-592.

Liu, H., X. Wang, K. Ren, K. Li, M. Wei, W. Wang, and X. Sheng. 2017. Light deprivation-induced inhibition of chloroplast biogenesis does not arrest embryo morphogenesis but strongly reduces the accumulation of storage reserves during embryo maturation in Arabidopsis. Frontiers in Plant Science. 8: 1287.

Mao, C., W. Ding, Y. Wu, J. Yu, X. He, H. Shou, and P. Wu. 2007. Overexpression of a NAC-domain protein promotes shoot branching in rice. New Phytologist. 176: 288-298.

McMenamin, A.J., L.M. Brutscher, W. Glenny, and M.L. Flenniken. 2016. Abiotic and biotic factors affecting the replication and pathogenicity of bee viruses. Current Opinion in Insect Science. 16: 14-21.

Miura, K., M. Ikeda, A. Matsubara, X.-J. Song, M. Ito, K. Asano, M. Matsuoka, H. Kitano, and M. Ashikari. 2010. OsSPL14 promotes panicle branching and higher grain productivity in rice. Nature Genetics. 42: 545-549.

Na Phatthalung, T. 2014. Comparison of one-step RT-PCR and DIBA for diagnosis of Rice ragged stunt virus. M.S. Thesis. Thammasat University, Rangsit Centre, Pathum Thani.

Na Phatthalung, T., W. Rattanakarn, and W. Tangkananond. 2017. The application of chlorophyll absorbents to enhance efficiency of Rice ragged stunt virus detection in plant sap by Dot-immunobinding assay. King Mongkut's Agricultural Journal. 35: 104-115 (in Thai).

Na Phatthalung, T., and W. Tangkananond. 2017. The feeding behavior on rice plants of brown planthopper in the central irrigated rice field of Thailand. Thai Journal of Science and Technology. 6: 369-391 (in Thai).

Opalka, N., C. Brugidou, C. Bonneau, M. Nicole, R.N. Beachy, M. Yeager, and C. Fauquet. 1998. Movement of Rice yellow mottle virus between xylem cells through pit membranes. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 95: 3323-3328.

Palmer, L.T., and P.S. Rao. 1981. Grassy stunt, ragged stunt and tungro diseases of rice in Indonesia. Tropical Pest Management. 27: 212-217.

Ramirez, B.C. 2008. Tenuivirus. P. 24-27. In: B.W.J. Mahy and Marc H.V. van Regenmortel. Encyclopedia of Virology. 3rd Edition. Academic Press, NY.

Rivera, C.T., S.H. Ou, and T.T. Iida. 1966. Grassy stunt disease of rice and its transmission by the planthopper Nilaparvata lugens Stål. Plant Disease Report. 50: 453-456.

Ronen, R., and M. Galun. 1984. Pigment extraction from lichens with dimethyl sulfoxide (DMSO) and estimation of chlorophyll degradation. Environmental and Experimental Botany. 24: 239-245.

Salama, H.M., A.A. Al Watban, and A.T. Al-Fughom. 2011. Effect of ultraviolet radiation on chlorophyll, carotenoid, protein and proline contents of some annual desert plants. Saudi Journal of Biological Sciences. 18: 79-86.

Satoh, K., K. Yoneyama, H. Kondoh, T. Shimizu, T. Sasaya, I.-R. Choi, K. Yoneyama, T. Omura, and S. Kikuchi. 2013. Relationship between gene responses and symptoms induced by Rice grassy stunt virus. Frontiers in Microbiology. 4: 313.

Shen, J., L. Song, K. Müller, Y. Hu, Y. Song, W. Yu, H. Wang, and J. Wu. 2016. Magnesium alleviates adverse effects of lead on growth, photosynthesis, and ultrastructural alterations of Torreya grandis seedlings. Frontiers in Plant Science. 7: 1819.

Shikata, E., T. Senboku, and T. Ishimizu. 1980. The causal agent of rice grassy stunt disease. Proceedings of the Japan Academy, Series B. 56: 89-94.

Srivastava, A., L. Agrawal, R. Raj, M. Jaidi, S.K. Raj, S. Gupta, R. Dixit, P.C. Singh, T. Tripathi, O.P. Sidhu, B.N. Singh, S. Shukla, P.S. Chauhan, and S. Kumar. 2017. Ageratum enation virus infection induces programmed cell death and alters metabolite biosynthesis in Papaver somniferum. Frontiers in Plant Science. 8: 1172.

Sumanta, N., C. Haque, J. Nishika, and R. Suprakash. 2014. Spectrophotometric analysis of chlorophylls and carotenoids from commonly grown fern species by using various extracting solvents. Research Journal of Chemical Sciences. 4: 63-69.

Suzuki, Y., N. Widiarta, N. Raga, S. Nasu, and H. Hibino. 1988. Virulent strain of Rice grassy stunt virus (GSV) identified in Indonesia. International Rice Research Notes. 13: 24-25.

Wolf, F.T. 1977. Effects of chemical agents in inhibition of chlorophyll synthesis and chloroplast development in higher plants. The Botanical Review. 43: 395-425.

Yang, C.M., and Y.J. Lee. 2001. Seasonal changes of chlorophyll content in field-grown rice crops and their relationships with growth. Proceedings of the National Science Council, Republic of China. Part B, Life sciences. 25: 233-238.

Yasuno, N., I. Takamure, S. Kidou, Y. Tokuji, A.N. Ureshi, A. Funabiki, K. Ashikaga, U. Yamanouchi, M. Yano, and K. Kato. 2009. Rice shoot branching requires an ATP-binding cassette subfamily G protein. New Phytologist. 182: 91-101.