ผลของออกซินต่อการชักนำให้เกิดโซมาติคเอ็มบริโอและการพัฒนาเป็นพืชต้นใหม่ของปาล์มน้ำมันลูกผสมพันธุ์ทรัพย์ ม.อ.

บทคัดย่อ

ปาล์มน้ำมันลูกผสมพันธุ์ทรัพย์ ม.อ. เป็นพันธุ์ที่ให้ผลผลิตสูง สามารถปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมได้ดี การผลิตในเชิงการค้าใช้วิธีการเพาะเมล็ด ซึ่งใช้ระยะเวลานานและไม่เพียงพอต่อความต้องการ การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อเป็นทางเลือกหนึ่งที่สามารถแก้ปัญหาดังกล่าวได้ งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของออกซินและสูตรอาหารต่อการขยายพันธุ์ปาล์มน้ำมันในหลอดทดลอง โดยนำเอ็มบริโอเจนิคแคลลัส (embryogenic callus; EC) ที่ได้จากการเลี้ยงคัพภะวางเลี้ยงบนอาหารเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อปาล์มน้ำมัน (oil palm culture medium; OPCM) ที่เติม 3,6-dichloro-2-methoxybenzoic acid (ไดแคมบา) ความเข้มข้นต่างๆ หลังจากเพาะเลี้ยงนาน 4 สัปดาห์ พบว่า ไดแคมบา 0.1 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้อัตราการเกิดโซมาติคเอ็มบริโอ (somatic embryo; SE) สูงสุด 80 เปอร์เซ็นต์และจำนวน SE เฉลี่ย 1.4 เอ็มบริโอต่อหลอด แต่แคลลัสที่ได้มีลักษณะคล้ายรากสีน้ำตาล ในขณะที่ไดแคมบา 0.3 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้จำนวนยอดเฉลี่ย 1.14 ยอดต่อหลอด แคลลัสที่ได้มีสีเหลือง จากนั้นนำยอดที่ได้วางเลี้ยงบนอาหารสูตร OPCM ที่ไม่เติมสารควบคุมการเจริญเติบโต นาน 6 สัปดาห์ เพื่อให้ยอดยืดยาว แล้ววางเลี้ยงบนอาหารชักนำรากที่ประกอบด้วยชนิดสูตรอาหาร และความเข้มข้นของ a-naphthalene acetic acid (NAA) แตกต่างกัน พบว่า อาหาร OPCM ที่เติม NAA 0.5 มิลลิกรัมต่อลิตร ให้อัตราการเกิดรากสูงสุด 100 เปอร์เซ็นต์ จำนวนรากเฉลี่ย 7.38 รากต่อต้น ความยาวรากเฉลี่ย 1.5 เซนติเมตร ดัชนีการเจริญเติบโต 1.22 และจำนวนใบ 3.75 ใบต่อต้น หลังจากเพาะเลี้ยงนาน 8 สัปดาห์ และเมื่อย้ายต้นกล้าลงปลูกในดินผสม พบว่าต้นกล้ามีอัตราการรอดชีวิต 100 เปอร์เซ็นต์ หลังจากย้ายปลูกนาน 8 สัปดาห์ ดังนั้นอาหารสูตร OPCM ที่เติมไดแคมบา 0.3 มิลลิกรัมต่อลิตร เป็นสูตรอาหารที่เหมาะสมสำหรับชักนำ SE ในขณะที่อาหารสูตร OPCM ที่เติม NAA 0.5 มิลลิกรัมต่อลิตร เหมาะสมสำหรับการชักนำรากของปาล์มน้ำมัน ซึ่งสามารถใช้สูตรอาหารและออกซินทั้งชนิดและความเข้มข้นดังกล่าวในการช่วยส่งเสริมการผลิตต้นกล้าเพื่อการขยายพันธุ์และปรับปรุงพันธุ์ปาล์มน้ำมันต่อไปในอนาคต