ตำแหน่งของอินทรีย์คาร์บอนและคาร์บอนที่เสถียรในดินนาที่มีเนื้อดินต่างกัน

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาตำแหน่งของอินทรีย์คาร์บอนและคาร์บอนที่เสถียรที่ใช้ตัวชี ้วัดที่เหมาะสมกับเม็ดดินกลุ่มขนาดต่างๆ ของดินนาสองเนื้อดิน ดินร่วน (ชุดดินราชบุรี) และดินร่วนปนทราย (ชุดดินอุบล) ทำการศึกษาแยกกลุ่มขนาดเม็ดดิน ได้แก่ 4-2 mm (LMa), 2-1 mm (MMa), 1-0.25 mm (SMa), 0.25-0.053 mm (Mi) และ <0.053 mm (FMi) และหาปริมาณอินทรีย์คาร์บอนในดิน (SOC), อินทรีย์คาร์บอนที่ย่อยสลายง่าย (LOC) และค่าตัวชี้วัดสัดส่วนคาร์บอนที่เสถียร (non LOC:SOC) ผลการศึกษาพบว่าปริมาณ SOC ของดินร่วนมีค่า 1.073-1.557 เปอร์เซ็นต์ ของดินร่วนปนทรายมีค่า 0.377-0.823 เปอร์เซ็นต์ ปริมาณ LOC ของดินร่วนมีค่า 0.721-0.885 มก./กก. ของดินร่วนปนทรายมีค่า 0.603-0.806 มก./กก. ในขณะที่ค่าสัดส่วน non LOC:SOC ของดินร่วนมีค่า 0.909-0.954 และของดินร่วนปนทรายมีค่า 0.811-0.925 ในกรณีของเม็ดดินค่าเฉลี่ยปริมาณ SOC จากทั้งสองเนื้อดินพบว่าเม็ดดินขนาด FMi มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด 1.188 เปอร์เซ็นต์ ในขณะที่เม็ดขนาด LMa มีค่าเฉลี่ยปริมาณ SOC ต่ำที่สุด 0.92 เปอร์เซ็นต์ ส่วนปริมาณ LOC ของทั้งสองเนื้อดินนั้นของเม็ดดินขนาด LMa มีค่ามากที่สุด 0.798 มก./กก. และเม็ดดินขนาด Mi มีปริมาณ LOC น้อยที่สุด 0.641 มก./กก. ในขณะที่ค่าสัดส่วนของ non LOC:SOC ที่แสดงปริมาณอินทรีย์คาร์บอนที่เสถียรของเม็ดดินขนาด Mi มีค่า 0.935 ซึ่งมากกว่าของเม็ดดินขนาด LMa 0.875 ทำให้สรุปได้ว่าทั้งสองเนื้อดินเม็ดดินขนาด Mi มีความเสถียรมากกว่าเม็ดดินขนาด LMa ด้วยกลไก clay–P– non LOC, clay–P–SOC, clay–P–LOC และ clay–P–clay งานวิจัยนี้ยังได้แสดงให้เห็นว่าสัดส่วนของ non LOC:SOC เป็นตัวชี้วัดหนึ่งที่สำคัญที่บ่งบอกถึงความเสถียรของอินทรีย์คาร์บอนในเม็ดดิน และยังเผยให้เห็นปริมาณ non LOC ว่าเป็นองค์ประกอบส่วนใหญ่ของ SOC มากกว่า LOC ในเม็ดดินทุกขนาด