การประมาณค่าพารามิเตอร์ทางพันธุกรรมสำหรับลักษณะความสมบูรณ์พันธุ์ในโคนมลูกผสม

Main Article Content

สายัณห์ บัวบาน
จุรีรัตน์ แสนโภชน์
มนต์ชัย ดวงจินดา

บทคัดย่อ

ลักษณะความสมบูรณ์พันธุ์ที่ศึกษาครั้งนี้ประกอบด้วย อายุเมื่อผสมเทียมครั้งแรก (AFS) อายุเมื่อคลอดลูกครั้งแรก ( AFC) ช่วงห่างจากคลอดถึงการผสมเทียมครั้งแรก (DTFS) ช่วงห่างระหว่างการผสมเทียมครั้งแรกและครั้งสุดท้าย (DFTC) ช่วงห่างจากคลอดถึงผสมติด (DO) ช่วงห่างการคลอดลูก (CI) จำนวนครั้งการผสมเทียมต่อการผสมติด (NSPC) การผสมติดครั้งแรก ( FSC) การตั้งท้องภายใน 56 วันหลังผสมเทียมครั้งแรก (P56) และการตั้งท้องภายใน 90 วันหลังผสมเทียมครั้งแรก (P90) มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ประมาณค่าพารามิเตอร์ทางพันธุกรรมสำหรับลักษณะความสมบูรณ์พันธุ์ที่สำคัญในโคสาวและแม่โคของประชากรโคนมลูกผสมในประเทศไทยโดยการวิเคราะห์ทีละลักษณะและร่วมสองลักษณะพร้อมกันด้วย Linear animal model (LAM) และ 2) เปรียบเทียบค่าพารามิเตอร์ทางพันธุกรรมของลักษณะความสมบูรณ์พันธุ์ที่มีข้อมูลไม่ต่อเนื่อง (NSPC, FSC, P56 และ P90) ด้วย Threshold animal model (TAM) กับ LAM โดยใช้ข้อมูลจากฐานข้อมูลโคนมของสำนักเทคโนโลยีชีวภาพการผลิตปศุสัตว์ กรมปศุสัตว์ ที่ผสมเทียมและคลอดลูกในปี พ.ศ. 2545-2558 ประกอบด้วยชุดข้อมูลสำหรับวิเคราะห์ทีละลักษณะ และวิเคราะห์ร่วมสองลักษณะพร้อมกันภายในโคสาวและแม่โคจำนวน 71,515 และ 82,633 ข้อมูล ตามลำดับ และชุดข้อมูลสำหรับวิเคราะห์ร่วมสองลักษณะพร้อมกันของลักษณะเดียวกันในโคสาวและแม่โคจำนวน 148,269 ข้อมูล ผลการศึกษาพบว่าค่าเฉลี่ยความสมบูรณ์พันธุ์ทุกลักษณะที่ศึกษาในโคสาวดีกว่าในแม่โค ค่าอัตราพันธุกรรมของลักษณะความสมบูรณ์พันธุ์จากการวิเคราะห์ทีละลักษณะด้วย LAM มีค่า 0.07 หรือน้อยกว่ายกเว้น AFS และ AFC สหสัมพันธ์ทางพันธุกรรมระหว่างลักษณะที่ศึกษาในโคสาว (DFTC กับ NSPC (0.93), FSC (-0.76), P56 (-0.99) และ P90 (-0.99)) และในแม่โค (DFTC กับ NSPC (0.95), FSC (-0.93), P56 (-0.99), P90 (-0.99), DO (0.90) และ CI (0.89) ชี้ให้เห็นว่าการคัดเลือกลักษณะ DFTC ในโคสาวและแม่โค จะส่งผลทำให้ความสามารถในการผสมติดและตั้งท้อง (FSC, NSPC) มีความก้าวหน้าทางพันธุกรรมมากขึ้น ดังนั้น DFTC, NSPC หรือ FSC สามารถใช้เป็นดัชนีสำหรับความสมบูรณ์พันธุ์โคสาว/แม่โคที่ดีที่สุด และเมื่อเสริมด้วยลักษณะอื่นที่มีความแตกต่างกันทางพันธุกรรมในรูปแบบของดัชนีความสมบูรณ์พันธุ์จะทำให้สามารถคัดเลือกลักษณะความสมบูรณ์พันธุ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ สหสัมพันธ์ทางพันธุกรรมของลักษณะความสมบูรณ์พันธุ์เดียวกันระหว่างโคสาวและแม่โคมีค่าห่างไปจาก 1 ชี้ให้เห็นว่าลักษณะความสมบูรณ์พันธุ์ในโคสาวและในแม่โคมีความแตกต่างกัน ดังนั้นในการประเมินค่าทางพันธุกรรมจึงควรพิจารณาลักษณะความสมบูรณ์พันธุ์ในสาวและแม่โคเป็นลักษณะที่แตกต่างกันแต่มีความเกี่ยวข้องกัน

Article Details

บท
บทความวิจัย (research article)

References

กรมปศุสัตว์. 2558. รายงานสรุปภาพรวมของโคที่ทำทะเบียนแยกตามสายพันธุ์. สำนักเทคโนโลยีชีวภาพการผลิตปศุสัตว์. ณ วันที่ 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2561. https://bit.ly/2MHGjKz
วิชัย ทิพย์วงค์, มนต์ชัย ดวงจินดา, เทวินทร์ วงษ์พระลับ, วิโรจน์ ภัทรจินดา, และจินตนา วงศ์นากนากร. 2548. การประมาณค่าพารามิเตอร์ทางพันธุกรรมของลักษณะความสมบูรณ์พันธุ์ ในโคนมด้วยวิธีวิเคราะห์ร่วมหลายลักษณะ. น. 99-100. ใน: สัมมนาวิชาการเกษตร ประจำปี 2548 24 -25 ม.ค. 2548. คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น: 2548.
Abe, H., Y. Masuda, and M. Suzuki. 2009. Relationships between reproductive traits of heifers and cows and yield traits for Holsteins in Japan. J. Dairy Sci. 92: 4055–4062.
Bagnato, A., and P. A. Oltenacu. 1994. Phenotypic evaluation of fertility traits and their association with milk production of Italian Friesian cattle. J. Dairy Sci. 77: 874–882.
Buaban, S., M. Duangjinda, M. Suzuki, Y. Masuda, J. Sanpote, and K. Kuchida. 2015. Short communication: Genetic analysis for fertility traits of heifers and cows from smallholder dairy farms in a tropical environment. J. Dairy Sci. 98: 4990 - 4998.
Buxadera, A. M., and L. Dempfle. 1997. Genetic and environmental factors affecting some reproductive traits of Holstein cows in Cuba. Genet. Sel. Evol. 29: 469–482.
De Haer, L. C. M., G. de Jong, and P. J. A. Vessies. 2013. Estimate of genetic parameters of fertility traits, for virgin heifers in the Netherlands. Interbull Bull. 47: 143–146.
Demeke, S., F. W. C. Neser, and S. J. Schoeman. 2004. Estimates of genetic parameters for Boran, Friesian and crosses of Friesian and Jersey with the Boran cattle in the tropical highlands of Ethiopia: Reproduction traits. J. Anim. Breed. Genet. 121: 57–65.
Eghbalsaied, S. 2011. Estimation of genetic parameters for 13 female fertility indices in Holstein dairy cows. Trop. Anim. Health Prod. 43: 811–816.
Estrada-León, R.J., J.G. Magana, and J.C. Segura-Correa. 2008. Genetic parameters for reproductive traits of Brown Swiss cows in the tropics of Mexico. J. Anim. Vet. Adv. 7: 124–129.
Gianola D. 1982. Theory and analysis of threshold characters. J Anim Sci. 54:1079–1096.
Gianola, D., and J. L. Foulley. 1983. Sire evaluation for ordered categorical data with a threshold model. Genet. Sel. Evol. 15: 201–223.
Guo, G., X. Guo, Y. Wang, X. Zhang, S. Zhang, X. Li, L. Liu, W. Shi, T. Usman, X. Wang, L. Du, and Q. Zhang. 2014. Estimation of genetic parameters of fertility traits in Chinese Holstein cattle. Can. J. Anim. Sci. 94: 281–285.
Jamrozik, J., J. Fatehi, G. J. Kistemaker, and L. R. Schaeffer. 2005. Estimates of genetic parameters for Canadian Holstein female reproduction traits. J. Dairy Sci. 88: 2199–2208.
Kadarmideen H. N., R. Thompson, and G. Simm. 2000. Linear and threshold model genetic parameters for disease, fertility and milk production in dairy cattle. Anim. Sci. 71: 411-419.
Kadarmideen, H. N., and M. P. Coffey. 2001. Quality and validation of insemination data for national genetic evaluations for dairy cow fertility in the United Kingdom. Pages 133–138 in Interbull Bull. No. 27.
Kadarmideen, H. N., R. Thompson, M. P. Coffey, and M. A. Kossaibati. 2003. Genetic parameters and evaluations from single- and multiple trait analysis of dairy cow fertility and milk production. Livest. Prod. Sci. 81: 183–195.
König, S., N. Chongkasikit, and H. J. Langholz. 2005. Estimation of variance components for production and fertility traits in Northern Thai dairy cattle to define optimal breeding strategies. Arch. Tierz. 48:233–246.
Liu A., S. L. Mogens, W. Yachun, G. Gang, D. Ganghui, M. Per, and S. Guosheng. 2017. Variance components and correlations of female fertility traits in Chinese Holstein population. Anim. Sci. and Biotech. 8: 56.
Liu, Z., J. Jaitner, F. Reinhardt, E. Pasman, S. Rensing, and R. Reents. 2008. Genetic evaluation of fertility traits of dairy cattle using a multiple-trait animal model. J. Dairy Sci. 91: 4333–4343.
Ojango, J. M., and G. E. Pollott. 2001. Genetics of milk yield and fertility traits in Holstein-Friesian cattle on large-scale Kenyan farms. J. Anim. Sci. 79: 1742–1750.
Pongpiachan, P., P. Rodtian, and K. Ota. 2003. Reproduction of cross and purebred Friesian cattle in Northern Thailand with special reference to their milk production. Asian-Aust. J. Anim. Sci. 16: 1093–1101.
Pryce, J.E., and R.F. Veerkamp. 2001. The incorporation of fertility indices in genetic improvement programs. Pages 223–236 in Fertility in the High-Producing Dairy Cow. M. G. Diskin, ed. Br. Soc. Anim. Sci. Occ. Publ. No. 26. Edinburgh, UK.
Roche, J.F. 2006. The effect of nutritional management of the dairy cow on reproductive efficiency. Anim. Reprod. Sci. 96: 282–296.
Roxstrom, A., E. Strandberg, B. Berglun, U. Emanuelson, and J. Phillipsson. 2001. Genetic and environmental correlations among female fertility traits and milk production in different parities of Swedish Red and White dairy cattle. Acta Agric. Scand. 51:7–14.
Silvestre, A. M., M. M. D. Ginja, A. J. A. Ferreira, and J. Colaco. 2007. Comparison of estimates of hip dysplasia genetic parameters in Estrela Mountain Dog using linear and threshold models. J. Anim. Sci. 85: 1880–1884.
Sun, C., and G. Su. 2010. Comparison on models for genetic evaluation of non-return rate and success in first insemination of the Danish Holstein cows. Livest Sci. 127: 205–210.
Tiezzi, F., C. Maltecca, A. Cecchinato, M. Penasa, and G. Bittante. 2012. Genetic parameters for fertility of dairy heifers and cows at different parities and relationships with production traits in first lactation. J. Dairy Sci. 95: 7355–7362.
Tsuruta, S., and I. Misztal. 2006. THRGIBBS1F90 for estimation of variance components with threshold and linear models. J. Dairy Sci. 89 (Suppl. 1):15–18.
Veerkamp, R. F., and B. Beerda. 2007. Genetics and genomics to improve fertility in high producing dairy cows. Theriogenology. 68: S266–S73.
Wiltbank M., H. Lopez, R. Sartori, S. Sangsritavong, and A. Gumen. 2006. Changes in reproductive physiology of lactating dairy cows due to elevated steroid metabolism. Theriogenology. 65: 17–29.
Zambrano, J. C., and J. Echeverri. 2014. Genetic and environmental variance and covariance parameters for some reproductive traits of Holstein and Jersey cattle in Antioquia (Colombia). Rev. Bras. Zootec. 43: 132–139.