การประเมินความเข้มข้นของซิลิคอนในลำต้นและใบของเชื้อพันธุกรรมข้าวพันธุ์ไทย 29 พันธุ์

บทคัดย่อ

ซิลิคอนไม่ใช่ธาตุอาหารที่จำเป็นสำหรับพืชทุกชนิด แต่มีประโยชน์ต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของพืชเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะข้าว เนื่องจากช่วยทำให้ลำต้นของข้าวแข็งแรง ป้องกันการหักล้ม เพิ่มการสังเคราะห์แสงของใบ และเพิ่มผลผลิตของข้าว การทดลองนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินปริมาณความเข้มข้นของซิลิคอนในลำต้นและใบของข้าวสายพันธุ์ไทย และความสัมพันธ์ในการสร้างผลผลิตจากปริมาณดังกล่าว ทำการทดลองในกระถาง โดยวางแผนการทดลองแบบ Completely Randomized Design (CRD) จำนวน 3 ซ้ำ ใช้พันธุ์ข้าวจำนวน 29 พันธุ์ ทั้งพันธุ์ข้าวนาและข้าวไร่ เก็บเกี่ยวเมล็ดในระยะสุกแก่เพื่อประเมินผลผลิตและวิเคราะห์ความเข้มข้นซิลิคอนในส่วนของลำต้นและใบ พบว่าในต้นมีความเข้มข้นซิลิคอนตั้งแต่ 1.04 - 2.81 g/100g ในใบมีตั้งแต่ 3.44 - 5.99 g/100 g และยังพบว่าความเข้มข้นซิลิคอนมีความแตกต่างกันระหว่างพันธุ์ข้าวนาและข้าวไร่ ซิลิคอนในใบ มีความเข้มข้นมากกว่าในลำต้น 2.21 และ 2.78 เท่า ในพันธุ์ข้าวนาและข้าวไร่ ตามลำดับ และในส่วนของลำต้นพบว่า ในข้าวนามีความเข้มข้นซิลิคอนมากกว่าในข้าวไร่ 1.14 เท่า ส่วนในใบพบว่า พันธุ์ข้าวไร่มีความเข้มข้นซิลิคอนมากกว่าข้าวนา 1.10 เท่า นอกจากนี้ยังพบความสัมพันธ์เชิงบวก ระหว่างความเข้มข้นซิลิกอนในลำตันกับผลผลิตของข้าวนา (r = 0.62*) แต่ไม่พบความสัมพันธ์ดังกล่าวในข้าวไร่ และไม่พบความสัมพันธ์ระหว่างความเข้มข้นของซิลิคอนในใบกับผลผลิตทั้งในข้าวนาและข้าวไร่ การทดลองนี้บ่งชี้ว่ามีความแตกต่างกันของความเข้มข้นซิลิคอนในส่วนของลำต้นและใบข้าวในข้าวไร่และข้าวนา การเพิ่มปริมาณความเข้มข้นซิลิคอนในลำต้นของพันธุ์ข้าวนามีผลทำให้ผลผลิตเพิ่มขึ้นด้วย ซึ่งข้อมูลดังกล่าวจะสามารถนำไปใช้ในการคัดเลือกและปรับปรุงพันธุ์ข้าวเพื่อให้มีประสิทธิภาพในการดูดใช้ธาตุซิลิคอนที่อยู่ในดินและการจัดการสภาพแวดล้อมให้เหมาะสมเพื่อเพิ่มผลผลิตข้าวต่อไป