อิทธิพลของพันธุ์ ความสูงและระยะเวลาการตัดยอดที่มีต่อคุณภาพใบหมักและผลผลิตหัวสดของมันสำปะหลัง

บทคัดย่อ

ใบมันสำปะหลังเป็นชีวมวลสดให้โปรตีนสูงและได้รับความสนใจนำมาใช้เป็นอาหารสัตว์ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอิทธิพลของพันธุ์ ความสูงและระยะตัดยอดที่มีต่อผลผลิตพืชอาหารสัตว์ คุณภาพใบหมัก และองค์ประกอบผลผลิตหัวสด วางแผนการทดลองแบบ split-split plot in randomized complete block design 4 ซ้ำ main plot คือพันธุ์มันสำปะหลัง 2 พันธุ์ (เกษตรศาสตร์ 50 และระยอง 72) sub plot คือความสูงการตัด 2 ระดับ (30 และ 50 ซม. จากพื้นดิน) และ sub-sub plot คือระยะตัด 4 ระยะ (ตัดทุก 3, 4, 6 เดือน และที่ 12 เดือนหลังปลูก ซึ่งเป็นระยะเก็บเกี่ยวหัวมัน) ทำการศึกษาที่ อ.กำแพงแสน จ.นครปฐม ระหว่างเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2558 ถึงเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2559 จากการศึกษาพบว่า พันธุ์ และความสูงไม่มีอิทธิพลต่อผลผลิตและคุณภาพของใบหมัก รวมทั้งองค์ประกอบผลผลิตหัวสด ระยะตัดมีอิทธิพลต่อความสูงทรงพุ่ม ผลผลิตลำต้น ก้านใบและแผ่นใบแห้ง และผลผลิตหัวสด แต่ไม่มีผลต่อจำนวนและปริมาณแป้งของหัวสด การเพิ่มระยะตัดจากทุก 3 เดือน ถึง 12 เดือน ทำให้ผลผลิตแผ่นใบแห้งลดลงจาก 426.5 เป็น 24.2 กก./ไร่/ปี แต่ให้ผลผลิตหัวสดเพิ่มจาก 1,046.7 เป็น 1,710.2 กก./ไร่ อย่างไรก็ตาม พันธุ์ ความสูงและระยะตัดไม่มีอิทธิพลต่อปริมาณ neutral detergent fiber และ acid detergent fiber ของใบหมัก ขณะที่ปริมาณ acid detergent lignin เถ้า และโปรตีนลดลงตามระยะตัดที่เพิ่มขึ้น ดังนั้น แนะนำได้ว่าระยะตัดทุก 6 เดือน ให้ผลผลิตและโปรตีนของใบหมักสูงกว่าระยะ 12 เดือน (ระยะปฏิบัติทั่วไป) โดยไม่กระทบต่อผลผลิตและปริมาณแป้งของหัวสด