ความหลากหลาย และอนุกรมวิธานของเชื้อราปฏิปักษ์ Chaetomium spp. ต่อเชื้อรา Phytophthora palmivora ที่พบในภาคเหนือของประเทศไทย

บทคัดย่อ

เชื้อ Phytopthora palmivora เป็นเชื้อสาเหตุโรครากเน่าโคนเน่าในทุเรียน ซึ่งทำความเสียหายกับผลผลิตเป็นอย่างมาก แนวทางการแก้ไขปัญหาส่วนหนึ่งพบว่าเชื้อรา Chaetomium spp. บางสายพันธุ์มีคุณสมบัติในการยับยั้งต่อเชื้อสาเหตุดังกล่าวได้ แต่ข้อมูลการจำแนกเชื้อราดังกล่าว มีอยู่อย่างจำกัดจึงทำการสำรวจ รวบรวม และจัดจำแนกเชื้อรา Chaetomium spp. ที่พบบนวัสดุการเกษตรต่างๆ เช่น ฟางข้าว แกลบดิบ กะลากาแฟ ใบปาล์ม หญ้าแห้ง และดิน ในเขตภาคเหนือของประเทศไทย ได้แก่ จังหวัดเชียงใหม่ แพร่ อุตรดิตถ์ และลำพูน โดยแยกเชื้อด้วยวิธี Baiting technique พบว่าสามารถแยกเชื้อรา Chaetomium spp. ได้ทั้งหมด 28 ไอโซเลท เมื่อศึกษาลักษณะทางสัณฐานวิทยา และวิเคราะห์ลำดับนิวคลีโอไทด์บริเวณตำแหน่ง ITS-rDNA โดยเปรียบเทียบกับเชื้อราที่อยู่ในฐานข้อมูล Genbank (NCBI) พบว่าสามารถจำแนกเชื้อรา Chaetomium spp. ได้ทั้งหมด 5 ชนิด คือ Chaetomium globosum, Chaetomium brasiliense, Chaetomium atrobruneum, Chaetomium aureum และ Chaetomium cupreum สุ่มเชื้อราแต่ละกลุ่มนำมาทดสอบประสิทธิภาพของเชื้อรา Chaetomium spp. ต่อการยับยั้งเชื้อรา Phytophthora plamivora สาเหตุโรครากเน่าโคนเน่าทุเรียนโดยวิธี dual culture พบว่าเชื้อรา C. aureum ไอโซเลท MCRC-019, C. cupreum ไอโซเลท MCRC-008, C. brasiliense ไอโซเลท MCRC-020, C. globosum ไอโซเลท MCRC-013 และ C. atrobrunneum ไอโซเลท MCRC-021 มีเปอร์เซ็นต์การยับยั้งเท่ากับ 99.41 53.09 51.62 40.59 และ 32.50 เปอร์เซ็นต์ตามลำดับ ผลการศึกษาที่ได้อาจใช้เป็นแนวทางในการคัดเลือกสายพันธุ์เชื้อรา เพื่อการควบคุมโรคต่อไปได้