การวิเคราะห์แนวทางการยกระดับการผลิตไม้ผลเศรษฐกิจของไทย

บทคัดย่อ

จากความต้องการแนวทางในการยกระดับศักยภาพของไม้ผลเศรษฐกิจที่สำคัญ 9 ชนิด ประกอบด้วย ลำไย ทุเรียน มังคุด ลิ้นจี่ ส้มโอ มะพร้าวน้ำหอม มะขาม มะม่วง และกล้วย การศึกษานี้มุ่งวิเคราะห์แนวทางการพัฒนาเพื่อยกระดับศักยภาพโดยดำเนินการวิเคราะห์เชิงพื้นที่ถึงระดับความเหมาะสมของการใช้ที่ดินและวิเคราะห์กลุ่มปัจจัยที่ทำให้การใช้ที่ดินอยู่ในระดับที่ไม่เหมาะสม ซึ่งใช้ข้อมูลสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ทั่วประเทศในรูปแผนที่หน่วยที่ดิน เขตการปกครอง และการใช้ที่ดินปีการผลิต 2561/62 และใช้วิธีการวิเคราะห์องค์ประกอบในการวิเคราะห์กลุ่มปัจจัยกำหนดความไม่เหมาะสม โดยผลการวิเคราะห์พบว่าพื้นที่ปลูกไม้ผลส่วนใหญ่ร้อยละ 68.71 อยู่ในเขตที่ไม่เหมาะสม (N) นอกจากนี้พบว่าเขตที่ไม่มีความเหมาะสม (N) ของพืชไม้ผล 7 ชนิดประกอบด้วย ลำไย ลิ้นจี่ ส้มโอ มะพร้าว มะขาม มะม่วง และกล้วย เป็นผลมาจากลักษณะปริมาณน้ำและความชื้นในดิน ขณะที่พืชไม้ผลอีก 2 ชนิดคือทุเรียนและมังคุดพื้นที่ที่ไม่มีความเหมาะสมส่วนใหญ่เกิดจากลักษณะความเป็นกรดด่างของดิน ดังนั้นเพื่อการยกระดับศักยภาพพืชกลุ่มแรกการพัฒนาหรือนวัตกรรมควรเน้นการพัฒนาแหล่งน้ำสำรองและระบบชลประทาน รวมทั้งเทคโนโลยีและพันธุ์พืชที่ประหยัดน้ำ ส่วนพืชทุเรียนและมังคุด การพัฒนาหรือนวัตกรรมควรเน้นการปรับสภาพดินหรือการจัดการที่ดินเพื่อลดความเป็นกรดด่างของดิน รวมทั้งการปรับปรุงพันธุ์พืชที่เหมาะสม นอกจากนี้แนวทางการพัฒนาหรือนวัตกรรมเพื่อยกระดับศักยภาพของพืชในแต่ละภูมิภาคต้องพิจารณาให้สอดคล้องกับปัจจัยที่ต้องการการพัฒนาของแต่ละพื้นที่อย่างเหมาะสม