การศึกษาดินที่มีลักษณะรีดอกซ์ในบริเวณช่วงต่อระหว่างที่ลุ่มและที่ดอนของแอ่งโคราช

บทคัดย่อ

การศึกษานี้คัดเลือกดินที่เป็นตัวแทน 6 พีดอน เพื่อนำมาวิเคราะห์สัณฐานวิทยาของดิน สมบัติทางฟิสิกส์
เคมี จุลสัณฐานวิทยาและแร่วิทยา ประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดิน จำแนกสมรรถนะความอุดมสมบูรณ์ของดิน
และจำแนกความเหมาะสมของที่ดินต่อการใช้ปลูกพืชเศรษฐกิจพบว่าแอ่งโคราชเป็นแอ่งตื้นลูกคลื่นลอนลาด สูงจาก
ระดับทะเลปานกลางในพิสัย 100-200 เมตร ดินมีพัฒนาการสูง และ มีระดับความอุดมสมบูรณ์ต่ำวัตถุต้นกำเนิดส่วน
ใหญ่มาจากตะกอนน้ำพาวัสดุตกค้างจากหินทรายและตะกอนล้างผิวดิน พีดอน 1 ไม่พบลักษณะรีดอกซ์ พีดอน 2-3
พบที่ความลึก 90 และ 72 เซนติเมตร ตามลำดับ พีดอน 4-6 พบตั้งแต่ผิวดินลงไป อยู่ในกลุ่มดินใหญ่ Kandiustults,
Kandiustalfs, Plinthaquults, Plinthaqualfs และ Endoaqualfs ความหนาแน่นรวมของดินค่อนข้างต่ำถึงค่อนข้าง
สูง (1.34-1.71 Mg m-3) ค่าความจุความชื้นสนามในพิสัยร้อยละ 41-72 จุดเหี่ยวถาวรพิสัยร้อยละโดยน้ำหนัก 40-61
ค่าน้ำใช้ประโยชน์ได้พิสัยร้อยละโดยน้ำหนัก 3-10 ดินเป็นกรดรุนแรงมากถึงเป็นกลาง (pH 4.04-6.76) อินทรียวัตถุ
ต่ำมากถึงค่อนข้างต่ำ (0.67-13.46 g kg-1) ไนโตรเจนรวมต่ำมาก (0-0.49 g kg-1) ฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ต่ำมาก
ถึงสูง (0.70-32.67 mg kg-1) โพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ต่ำมาก (2.36-28.45 mg kg-1) ความจุแลกเปลี่ยนแคตไอออน
ค่อนข้างต่ำถึงปานกลาง (1-11 cmol kg-1) เบสที่สกัดได้ต่ำถึงต่ำมาก (0.14-6.72 cmol kg-1) กรดที่สกัดได้ต่ำมากถึง
ปานกลาง (0.25-4.99 cmol kg-1) อัตราร้อยละความอิ่มตัวเบสต่ำถึงสูง (4-97%) สมบัติทางแร่วิทยาในกลุ่มอนุภาค
ขนาดดินเหนียว พบว่าทุกพีดอนไม่มีแร่ใดเป็นแร่เด่น ลักษณะจุลสัณฐานที่แสดงถึงสภาพรีดอกซ์ คือมีการเคลือบของ
เหล็กตามผนังช่องว่างและการสะสมของเหล็กและ/หรือแมงกานีสออกไซด์ในเนื้อพื้น ซึ่งพบในพีดอน 2-6 จำแนก
สมรรถนะความอุดมสมบูรณ์เป็น Ldakme, SLdakme, Lgakme และ Lgkme และมีชั้นความเหมาะสมของดินต่อ
การปลูกพืชเศรษฐกิจโดย พีดอน 1-2 ไม่เหมาะสมต่อการปลูกข้าว (N) แต่มีความเหมาะสมเล็กน้อยถึงปานกลางต่อ
การปลูกพืชไร่และยางพารา (S3-sn และ S2-sn) สำหรับพีดอน 3-6 เนื่องจากมีสภาพการขังน้ำ จึงสามารถปลูกข้าว
ได้ (S3-sn และ S2-sn)